Madde Detay

İbrahim b. İsmail Opijač el-Mostârî, 1089/1678 tarihinde Mostar’da doğmuştur. Birçok âlimin yetiştiği Opijač sülalesine mensuptur. Babası Şeyh İsmail Opijač medrese hocası ve tekke şeyhi idi. İlk eğitimini babasından aldıktan sonra Bosna’nın en önde gelen âlimlerinden Şeyh Jujo (Yuyo) lakaplı Mustafa Ejubović el-Mostari’den ders almıştır. Mostar’da babasının kurduğu medresede ve diğer medreselerde ders vermiştir. Vaizlik ve müftülük görevlerinde de bulunmuştur. 1137/1724-25 tarihinde Mostar’da vefat etmiştir. Babası adına Šarića cami yanında yapılan ve Opijač ailesine ait şeyhler defnedildiği için Šehovina adı verilen haremdeki türbeye defnedilmiştir.

İbrahim Opijač, Arapça grameri üzerine eserleri yanında tefsir ve adab ilmi üzerine de eser telif etmiştir.  Hocası Mustafa Ejubović’in hayatı ve eserleri hakkında Risâle fî Menâḳibi’ş-Şeyḫ Yûyâ Mustafâ b. Yûsuf el-Mostârî adıyla bir menkıbe yazmıştır. Ayrıca Mostarlı Fevzi’nin de adına mersiye yazdığı hocası Mustafa Ejubović için 22 beyitlik Türkçe bir mersiyesi vardır (Opijač (yz.), 3858/ 2b; Šabanović, 1973: 439; Köksoy, 2019: 54-66; Köksoy, 2021: 79-90).

Opijač, İbrahim (yz.). Risâle fî Menâḳib Şeyh Yuya, Gazi hüsrev Begova Kütüphanesi nr. 3858/2.

Šabanović, Hazim (1973). Književnost Bosanskih Muslimana na Orijentalnim Jezicima. Saraybosna: Svjetlost Yay.

Köksoy, Mesut (2019). İbrahim Opijač el-Mostari ve Şerhu’l-Misbah Adlı Eserinin Edisyon Kritiği, Konya: Billur Yay.

Köksoy, Mesut (2021). Osmanlı Döneminde Arap Diline Dair Eser Vermiş Bosnalı Alimler ve Eserleri. Ankara: Sonçağ Yay.

Ey felek ey bî-mürüvvet kânî ol kan-ı safâ

Netdin ol zât-ı şerîfî neyledin ey bî-vefâ

Nice kıydın bî-mürüvvet âlî kadrin canına

Hâke pest etmek revâ mı söyle ey sâhib-cefâ

Nice kasd itdin a zâlim kasr-ı fazlın hemdemine

Bî-nişân olmak sezâ mı ol semmiyyi Mustafa

Bî-vefâsın ey felek hiç itimâdım yok sana

Bir şikâyet gitdi senden enbiyâ vü evliyâ

Pişen olmuşdur de mâdem nâ-murâd itmek meni

Neyledin sultânımı kaldım yetim u bî-nevâ

Canıma ger kasd idersen ey felek şimden gerû

Etmezem sana temelluk lutfuna asla recâ

Gerçi ismin hile vü gaddarlık olmuşdur senin

Hilene mağrûr olub umma sakın sende bekâ

Ey felek ger devr idersen sad hezârân mâh u sâl

Ancılayın kandeyiz bahr-i ulûm heyet-nüma

Hey meded hayfâ derîgâ gitdi ol kân-ı kerem

Maden-i halki muazzam sâhibi durr-i vefâ

Menşe-i fazl ü meârif menba-ı hilm ü hüner

Server-i ehl-i tasannuf melce-i ehl-i fenâ

Hazret-i fetvâ-penâh ü hem müellif hem müfîd

Müstefîd oldu de mâdem hidmetin kılın edâ

Hâsılı devr idenler şark u garbı hemçu âb

Mislini gördik dimezler kılına cânım fedâ

Bî-nişân oldı hakîkat heyet ü hikmet temâm

Hey meded kim kalmadı dünyada böyle bir hümâ

Kadd-i ictihâda irmiş âlim-i râsih idi

Cümleten ilm-i usûl ü hem furûʻu da bî-bahâ

Kesret-i tasnîfile meşhûr-i âfakdır hemân

Kim yigirmi beşden artık eylemişdir pes edâ

İrmeden ömr-i şerîfî henüz altmış yaşına

Murg-i canı kıldı pervâz cânib-i hakdan yanâ

Mevt-i âlim mevt-i âlem çünki olmuşdur sudûr

Mâtemiyle yeridir giysek siyâh pûş u abâ

Çünki ol ustâz-i küllün bende vü şâkirdiyem

Lâzım oldı pes banâ târihile hayır duâ

Lik bî-kes kalduğımdan hem garib ü hem yetim

Hâtırım olmuş perişân nutka kudret yok dilâ

Add-i evsâfın iderken hâtif didi târihi

Bu Cenâb-ı Hakka lâyık oldı mufti Mustafa

Rûz-i mahşer cem‘ olcak evvelîn u âhirîn

Yüzünü ak eyle yâ Rabb hemçû bedr-i mehlikâ

Ol şefâat kânî Ahmed hem şefîʻ olsun ona

İzzetüçün cenneti’l-me’va-î mâvayı kıl Ḫuda

(Köksoy 2021: 55-56).