Abdülkadir Karahan

(d. 1 Eylül 1913 / ö. 28 Temmuz 2000)
Yazar, Şair, Akademisyen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinde doğdu. Babası yörenin tanınmış din adamlarından Molla Hacı Zülfikar Karahan, annesi Besime Hanım'dır. Siverek Türközü İlkokulu'nu, İzmir Muallim Mektebi orta bölümünü, İzmir Atatürk Lisesi'ni (1934) ve ardından İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirdi. Samsun Lisesi'ne edebiyat öğretmeni olarak atandı. İzmir'de de edebiyat öğretmeni olarak görev yaptı. Bu yıllarda Fikirler dergisi ile Yeni Asır gazetesinde yazıları çıktı. Askere gitti ve orada "Yedek Subay Marşı"nı yazdı. Fuzûli -Muhiti, Hayatı ve Şahsiyeti- adlı teziyle 1945 yılında doktorasını tamamladı. 1947'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne Türk edebiyatı ve metin şerhi asistanı olarak girdi. 1949-1950 yılları arasında Paris'te mesleki incelemelerde bulundu ve Avrupa dönüşü İslam-Türk Edebiyatında Kırk Hadis adlı teziyle 1953'te Eski Türk Edebiyatı doçenti oldu. Fransa'da Sorbonne Üniversitesi Hocaları Hazırlama ve Geliştirme Yüksek Okulu ile Fonetik Enstitüsü'nü bitirdi. 1963'te Eski Türk Edebiyatı profesörü oldu. 1963-1964'te Kahire'de Ayn Şems Üniversitesi Şark Dilleri Kürsüsü'nü yönetti. İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü ve Yüksek Öğretmen Okulu'nda öğretim üyeliği yaptı. 1971'de Eski Türk Edebiyatı Kürsü başkanlığına getirildi. Yüksek Öğretmen Okulu Eski Türk Edebiyatı ve Edebiyat Metodu profesörlüğünü üzerine aldı. 1983'te emekli oldu. Şanlıurfa'da adına bir kütüphane kuruldu, bütün kitaplarını oraya verdi. 28 Temmuz 2000 tarihinde İstanbul'da vefat etti.

Eski Türk Edebiyatı alanında birçok inceleme eseri bulunan Abdülkadir Karahan'ın bir de şiir kitabı vardır. Karahan'ın gençlik yıllarında yazdığı ilk şiiri olan ve Servet-i Fünun mecmuasında yayımlanan "Dicle'de Akşam Güneşi"nden sonra ilk şiir kitabı Güneşin Doğduğu Yurt 1934 yılında İzmir'de yayımlanır.

Kaynakça

(2004). "Karahan, Abdülkadir". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. V. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. s. 359.

Aksoy, Hasan (2001). TDV İslam Andiklopedisi. C. 24. İstanbul: İsam Yay. S. 404.

Tekin, Arslan (2010). Edebiyatımızda İsimler ve Terimler (4. Baskı). İstanbul: Bilgeoguz Yay. s. 603-604.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: YASEMİN KARATAŞ
Yayın Tarihi: 01.08.2019
Güncelleme Tarihi: 25.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Güneşin Doğduğu Yurt? / İzmir1934Şiir
Hakkı Baha Pars? / ?1943Araştırma
Fuzûlî'nin Mektuplarıİbrahim Horoz Basımevi / İstanbul1948İnceleme
Fuzûlî Muhiti Hayatı ve Şahsiyeti? / İstanbul1949İnceleme
Cami'nin Hadis-i Erbain'i ve Türkçe Tercümeleri? / ?1952İnceleme
Nâbî? / İstanbul1953İnceleme
Nef'î? / ?1954İnceleme
Fatih Şair Avnî? / İstanbul1954İnceleme
İslam Türk Edebiyatında Kırk Hadis? / İstanbul1954İnceleme
Türkiye'de Muhammed İkbal? / ?1962İnceleme
Tercümanü'l-Ümem? / ?1962İnceleme
Figanî Divançesiİstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi / İstanbul1966İnceleme
Nef'î Divanından SeçmelerMEB. Kültür Yay. / ?1971İnceleme
Muhammed İkbal ve Eserlerinden SeçmelerGençlik Basımevi / İstanbul1974İnceleme
Doğudan Gelen Ses İkbal? / ??İnceleme
Eski Türk Edebiyatı İncelemeleriİstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi / İstanbul1980İnceleme
Kırk ArmağanHürriyet / İstanbul1981İnceleme
Müslümanlığın Temel Bilgileri? / ?1981İnceleme
Türk Kültürü ve Edebiyatı? / İstanbul1985İnceleme
Şirazlı Hafız ve Şiirlerinden Seçmeler? / İstanbul1988İnceleme
Türk Kültürü ve Edebiyatı? / ?1988İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Müslüm Cengizhan Akalınd. 1 Ocak 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Emir İlhand. 16 Aralık 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Mehmet Ragıp Karcıd. 14 Haziran 1945 - ö. 26 Şubat 2020Doğum YeriGörüntüle
4Nigar Refibeylid. 29 Haziran 1913 - ö. 9 Ekim 1981Doğum YılıGörüntüle
5ÜMMANÎ, Yakup Cand. 1913? - ö. 30.01.1983Doğum YılıGörüntüle
6Selahattin Savcıd. 1913 - ö. 1992Doğum YılıGörüntüle
7Zuhâl Peksoyd. 22 Ocak 1955 - ö. 13 Haziran 2000Ölüm YılıGörüntüle
8Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Ölüm YılıGörüntüle
9Şahabettin Uzunkayad. 10 Temmuz 1919 - ö. 5 Eylül 2000Ölüm YılıGörüntüle
10Enver Atılgand. 13 Ocak 1931 - ö. 25 Ocak 1995MeslekGörüntüle
11Hande Özcand. 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Recep S. Tatard. 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Emel Güzd. 20 Mayıs 1974 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Nuriye Zeybekd. 15 Mayıs 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Tamer Leventd. 13 Ekim 1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FÂ'İZ, Abdülkâdir Fâ'iz Tâlebânîd. 1834 - ö. 1897Madde AdıGörüntüle
17KADRÎ, Suûdî-zâde Seyyid Abdülkadir Efendi b. Mîr Hasan-zâde Suûdî Mehmed Efendid. 1572 - ö. 1596Madde AdıGörüntüle
18Hüseyin Karahand. 1931 - ö. ?Madde AdıGörüntüle