AHMED, Şâmî-zâde Üsküdârî Ahmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1151/1738-39)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

 İstanbul’un Zeyrek-zâde Mahallesi’nde Altıay Çeşmesi yakınında doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Ahmed’dir. Şâmî-zâde Üsküdârî Ahmed Efendi olarak tanındı. Adını mahlas olarak kullandı. Sâlim Tezkiresi (İnce 2005: 203)’ne göre Sâ’ib, Kelîm ve Selîm Efendi’den edebiyata dair dersler aldı. Medrese öğrenimi gördü. Muharrem 1132/Kasım-Aralık 1719’da Yenişehirli Abdullah Efendi’den mülâzım oldu. Üsküdar’a geçerek mahkeme kâtipliği yaptı. Burada başkâtipliğe kadar yükseldi. Kırk akçelik medresede müderrisliğe başladı. Daha sonra müderrislik görevine çeşitli medreselerde devam etti. Diyarbakır’da kadılık görevinde iken 1151/1738-39 yılında vefat etti.

Kaynaklarda (Erdem 1994: 27; Çapan 2005: 94), şiir ve inşası ile ahlâkının güzelliği bakımlarından övülmüştür. Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Fakat Râmiz (Erdem 1994: 27), Sâlim (İnce 2005: 203-204), Safâyî (Çapan 2005: 94-95) tezkirelerinde şiirlerinden örnekler yer almaktadır.

Kaynakça

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî, İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 94-95.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 27.

Ergun, Sadettin Nüzhet (1936-1945). “Ahmed (Üsküdarlı, Şâmîzade)”. Türk Şairleri. C. 1. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 359-360.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 202-204.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.  17.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 15.

Mermer, Ahmed (2002). “Ahmed”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 1. Ankara: AKM Yay. 153. 

Oğraş, Rıza (hzl.) (2001). Esad Mehmed Efendi ve Bağçe-i Safâ-Endûz’u İnceleme-Metin. Burdur: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10734,bahcepdf.pdf?0 [erişim tarihi: 05.05.2014]. 22-23.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). “Ahmed Şamizâde”. C. 1. İstanbul: Dergâh Yay. 75. 

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 08.05.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Nazm

Sâgar-ı sahbâ-yı dest-i sâkî-i gül-rûdan al

Rûyı âl ammâ ki la‘li gonce-i hoş-bûdan al

 

Çek kenâr-ı bûseye işretde ol nev-resteyi

Bâde-i gül-fâma nukli tâze şeftâlûdan al

 

Sûret-i âyîne-i âlem-nümâdır aks eden

Sîne-i billûrını gör hikmet-i Ristodan al

 

Dikkat eyle vasf iderken mû-miyân-ı dil-beri

Eyleme teksîr-i ma‘nâ nükteyi bir mûdan al

 

Gûyiyâ setr eylemiş gül-gûn şafak-tâb-ı mehi

Âl ü âlânı eyâ meh-pâre lutf it rûdan al

 

İnkişâf-ı hüsn-i eşyâ zıddına mevkûfdur

Hûy-ı nîki vaz‘-ı nâ-hem-vâre-i bed-hûdan al

 

Bezm-i meyde anla ey sûfî girân-cân oldıgın

Eyleme vâbeste-i tasrîh çîn ebrûdan al

(Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 27.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1BODUR, Tevfikd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NA'TÎ, Ahmed Hüsameddin Deded. 1839 - ö. 1900Doğum YeriGörüntüle
3Gülşah Elikbankd. 09 Mart 1980 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4BODUR, Tevfikd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5NA'TÎ, Ahmed Hüsameddin Deded. 1839 - ö. 1900Doğum YılıGörüntüle
6Gülşah Elikbankd. 09 Mart 1980 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7BODUR, Tevfikd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8NA'TÎ, Ahmed Hüsameddin Deded. 1839 - ö. 1900Ölüm YılıGörüntüle
9Gülşah Elikbankd. 09 Mart 1980 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10BODUR, Tevfikd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11NA'TÎ, Ahmed Hüsameddin Deded. 1839 - ö. 1900MeslekGörüntüle
12Gülşah Elikbankd. 09 Mart 1980 - ö. ?MeslekGörüntüle
13BODUR, Tevfikd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NA'TÎ, Ahmed Hüsameddin Deded. 1839 - ö. 1900Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Gülşah Elikbankd. 09 Mart 1980 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16BODUR, Tevfikd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17NA'TÎ, Ahmed Hüsameddin Deded. 1839 - ö. 1900Madde AdıGörüntüle
18Gülşah Elikbankd. 09 Mart 1980 - ö. ?Madde AdıGörüntüle