ÂLÎ, Âlî Efendi

(d. 1199/1784-85 - ö. 1249/1833)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1199/1784-85 yılında İstanbul’da doğdu. Asıl adı ve mahlası Âlî’dir. Nakşibendiyye tarikatı şeyhlerinden Âlî el-Mansûrî evlatlarından Şeyh Mehmed Atâ Efendi’nin oğludur. Şeyh Gâlib ve Neş’et Efendi’den bir süre ilim tahsil ettikten sonra Mektubî-i Sadr-ı Âlî halifeleri sınıfına dâhil oldu. Ardından Kaptan-ı derya Hâcı Muhammed Paşa ve Küçük Hüseyin Paşa’nın mektupçuluk hizmetinde bulundu. Tophâne-i Âmire nazırı Çelebi Efendi’nin mühürdarlığını yapıp sonrasında kâtip olarak Darphâne-i Âmire’ye nakledildi. 1209/1794-95’te hocalık rütbesine erişti ve Darphane başkâtipliğine tayin edildi. Kısa süreliğine, Dîvân-ı Hümâyûn dâhilinde Cebeciler kâtipliği ve başkâtipliği görevine getirildi. Bir sene sonra azledildi. Muharrem 1249/Mayıs-Haziran 1833’te vefat etti. Kâmûsu’l-A’lâm’da vefat tarihinin 1149/1736-37 olarak verilmesi yanlıştır.

Şiirleri birkaç gazelden ibarettir (Çiftçi yty: 293).

Kaynakça

Çiftçi, Ömer (hzl.) (yty). Fatîn Dâvud Hâtimetü’l-Eş’âr. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf 292-93. [erişim tarihi: 19.01.2015].

Kurnaz, Cemal ve  Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyyâ (1308-15). Sicill-i Osmânî. C. III. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

M. Şemseddîn Sâmi (1996). Kâmûsu'l-A'lâm. C. IV. İstanbul: Kaşgar Neşriyat.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 22.01.2015
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Âh eyledigim şûh-ı dil-ârâ çelebîdir

Kan ağlar isem gam değil asla Halebîdir

Takrîr idemem pertev-i mâhiyyet-i hüsnün

Zannım o mehin hazret-i Yûsuf nesebîdir

Ebrûsu siyeh perçemi anber femi gül-ter

Bu hüsnile üftâdelerin müntehabıdır

Bülbül gibi gülşende hezâr âşık-ı zârı

Âvâre vü dil-beste iden gonce lebidir

Şem itmesin ağyâr meded bûy-ı visâlin

Âlî kulunun ez dil u cân bu talebidir

(Çiftçi, Ömer (hzl.) (yty.). Fatîn Dâvud, Hâtimetü’l-Eş’âr. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf 292-93.) [erişim tarihi: 19.01.2015]. 292-293.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1BEYÂNÎ, Beyânî Mehmed Beyd. ? - ö. 1620Doğum YeriGörüntüle
2Betül Avunçd. 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NİGÂHÎd. ? - ö. 1533/34Doğum YeriGörüntüle
4BEYÂNÎ, Beyânî Mehmed Beyd. ? - ö. 1620Doğum YılıGörüntüle
5Betül Avunçd. 1961 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6NİGÂHÎd. ? - ö. 1533/34Doğum YılıGörüntüle
7BEYÂNÎ, Beyânî Mehmed Beyd. ? - ö. 1620Ölüm YılıGörüntüle
8Betül Avunçd. 1961 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9NİGÂHÎd. ? - ö. 1533/34Ölüm YılıGörüntüle
10BEYÂNÎ, Beyânî Mehmed Beyd. ? - ö. 1620MeslekGörüntüle
11Betül Avunçd. 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
12NİGÂHÎd. ? - ö. 1533/34MeslekGörüntüle
13BEYÂNÎ, Beyânî Mehmed Beyd. ? - ö. 1620Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Betül Avunçd. 1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NİGÂHÎd. ? - ö. 1533/34Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16BEYÂNÎ, Beyânî Mehmed Beyd. ? - ö. 1620Madde AdıGörüntüle
17Betül Avunçd. 1961 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18NİGÂHÎd. ? - ö. 1533/34Madde AdıGörüntüle