ALİ CELALETTİN ULUSOY

(d. 25.02.1922 / ö. 18.04.1990)
Yazar
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali Celalettin Ulusoy, 25 Şubat 1922 tarihinde Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesinde dünyaya gelmiştir. Hacı Bektaş Veli Dergâhı’nın son postnişini ve vakıf mütevellisi olan Hürremi mahlaslı Veliyeddin Çelebi’nin oğludur. Annesi Hacı Bektaş Veli Dergâhı çelebilerinden ve yörede tanınmış Alevi dedelerinden Habib Dede’nin kızı Saide Ulusoy’dur. İlkokulu doğduğu ilçede bulunan Kurtuluş İlkokulunda tamamladıktan sonra, ortaokul ve lise tahsilini Yozgat Lisesinde tamamlar. Ulusoy, 1944 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olur. Bir süre Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesinde avukatlık yaptıktan sonra Ankara Barosuna kaydolan Ulusoy, 1960 ile 1966 yılları arasında serbest olarak avukatlık yapar, 1966 ile 1974 yılları arsında ise Millî Prodüktivite Merkezinde hukuk müşavirliği görevine bulunur (Özmen 1998: 291). Ali Celalettin Ulusoy, Ankara'da kurulan ilk Alevi Derneği olan “Hacıbektaş Turizm ve Tanıtma Derneği”nin genel başkanlığında bulunur ve bu yıllarda Hacı Bektaş Veli ile ilgili çok sayıda konferans verir ve aynı konuda çeşitli gazete ve dergilerde çok sayıda makale ve köşe yazısı yayımlar. Hacı Bektaş Veli Dergâhı'nın müze olarak açılmasında ve düzenli olarak her yıl gerçekleştirilen Hacı Bektaş Veli anma etkinliklerinin başlamasında öncü isimlerden olur (Salman Yıkmış 2014: 98-99). Belirli bir dönem siyasetle de ilgilenen Ulusoy, İsmet İnönü ve Bülent Ecevit’in başkanlıkları döneminde Cumhuriyet Halk Partisinde parti sözcüsü olarak radyo konuşmaları gerçekleştirmiştir. Meyvecilik, arıcılık, çiçekçilik ve resim sanatı gibi çeşitli uğraşları da olan Ulusoy, yaşadığı ilçede ilk elma bahçelerini tesis etmiş, modern arı kovanlarını ilk olarak Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesine getirerek burada yaşayan halka da birçok alanda öncülük etmiştir. 18 Nisan 1990'da vefat eden Ali Celalettin Ulusoy, Hacıbektaş Veli Dergâhı’nın Çilehane bölümünde yer alan özel kabristanda babası Veliyeddin Hürrem Çelebi'nin yanında toprağa verilmiştir (Ulusoy 2014; Özmen 1998: 291).

Ali Celalettin Ulusoy, çocukluk ve gençlik yıllarından itibaren Alevi Bektaşi inancının yoğun olarak yaşandığı bir ortamda büyümüştür. Bir anlamda bu inancın temsilcisi durumunda oluşu onun edebî kişiliğinin de bu yönde şekillenmesini sağlamıştır. Büyük çoğunluğu dörtlükler şeklinde olan şiirlerinin konusunu da Alevi - Bektaşi düşüncesi ve öğretisi oluşturur. Şiirlerinde çoğunlukla mensubu olduğu inancı tanıtmış ve bu inancın esasları ile ilgili bilgi ve nasihatlere yer vermiştir. Şiirlerini hece ölçüsüyle kaleme alan Ulusoy’un dili oldukça sade ve akıcı bir söyleyişi olduğu görülür. Şair kimliğinin yanı sıra araştırmacı, derlemeci ve yazar kimliğine de sahiptir. Hünkâr Hacı Bektaş Veli ve Alevi - Bektaşi Yolu isimli araştırma-inceleme eserinin yanı sıra Pir Dergâhından Nefesler, Yedi Ulular: Nesimı̂, Hatayı̂, Fuzulı̂, Yeminı̂, Viranı̂, Pı̂r Sultan Abdal, Kul Himmet, Hacı Bektaş Veli Külliyesi ve Diğer Ziyaret Yerleri adlı derleme çalışmaları kitap olarak yayımlanmıştır. Ayrıca Gerçeğe Çağrı adlı bir şiir kitabı da yayımlanan Ali Celalettin Ulusoy’un çeşitli gazete ve dergilerde çok sayıda yazısı yayımlanmıştır (Özmen 1998: 291-299: 1).

Kaynakça

https://www.deyisler-nefesler.com/p/pir-dergahndan-nefesler-celalettin.html [Erişim Tarihi: 20.06.2019].

Özmen, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. 5. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. 

Salman Yıkmış, Meral (2014). Hacı Bektaş Veli'nin Evlatları-“Yol”un Mürşitleri: Ulusoy Ailesi. İstanbul: İletişim Yay.

Ulusoy, Ali Celalettin (2014). Pir Dergahından Nefesler Hacı Bektaş Çelebilerinin Deyişleri. Ankara: Sarıyıldız Matbaası.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. BÜLENT AKIN
Yayın Tarihi: 10.12.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Hünkâr Hacı Bektaş Veli ve Alevi - Bektaşi YoluAkademi Matbaası / Hacıbektaş1986Araştırma
Pir Dergâhından NefeslerÖzel Baskı / AnkaraTarihsizŞiir
Yedi Ulular: Nesimı̂, Hatayı̂, Fuzulı̂, Yeminı̂, Viranı̂, Pı̂r Sultan Abdal, Kul Himmet- / --Araştırma
Hacı Bektaş Veli Külliyesi ve Diğer Ziyaret YerleriAjans Türk Matbaacılık / Ankara-Derleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MUHLİS, Mustafa Muhlis Efendid. ? - ö. 1772-73Doğum YeriGörüntüle
2LÜTFİ, Nevşehirlid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3TEKİN, Mehmet Tekind. 1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MUHLİS, Mustafa Muhlis Efendid. ? - ö. 1772-73Doğum YılıGörüntüle
5LÜTFİ, Nevşehirlid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6TEKİN, Mehmet Tekind. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MUHLİS, Mustafa Muhlis Efendid. ? - ö. 1772-73Ölüm YılıGörüntüle
8LÜTFİ, Nevşehirlid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9TEKİN, Mehmet Tekind. 1952 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10MUHLİS, Mustafa Muhlis Efendid. ? - ö. 1772-73MeslekGörüntüle
11LÜTFİ, Nevşehirlid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12TEKİN, Mehmet Tekind. 1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
13MUHLİS, Mustafa Muhlis Efendid. ? - ö. 1772-73Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14LÜTFİ, Nevşehirlid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TEKİN, Mehmet Tekind. 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MUHLİS, Mustafa Muhlis Efendid. ? - ö. 1772-73Madde AdıGörüntüle
17LÜTFİ, Nevşehirlid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18TEKİN, Mehmet Tekind. 1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle