Madde Detay
Nurettin Artam
T. İ., Toplu İğne, M. N., Ar-Tam, Mehmet Nurettin, Yelkovan, Çuvaldız, Cımbız
(d. 1900 / ö. 26 Ekim 1958)
Şair, yazar, hikâyeci, gazeteci, öğretmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul'da doğdu. Tam adı Mehmet Nurettin Artam'dır. Yazılarında "T. İ., M. N., Toplu iğne, Ar-Tam, Mehmet Nurettin, Yelkovan, Çuvaldız, Cımbız" imzalarını da kullandı. I. Dünya Savaşı'nda ihtiyat zabit vekili rütbesi ile Amman'da bulundu. 1918'de Şam'da esir düştü, Mısır'da esir hayatı yaşadı (1919-20). 1920'de İstanbul'a döndü. Yirmi yılı aşkın süre İstanbul ve Ankara liselerinde İngilizce ve edebiyat öğretmenliği yaptı.
Gazeteciliğe Vakit gazetesinde başladı. 1933'te İstanbul'dan Ankara'ya taşındı. Ankara Lisesi'nde İngilizce öğretmeni olarak görev yaparken Yurt gazetesini ve Demiryollar Mecmuası'nı çıkardı, daha sonra Ulus gazetesinde yazmaya başladı. Il. Dünya Savaşı başlarında Basın Yayın Genel Müdürlüğü'ne geçti ve uzunca bir zaman burada görev yaptı. Türk Dil Kurumunun yönetiminde yer aldı. Ankara Radyosunda 12 Ekim 1940'tan itibaren on yıl boyunca "Radyo Gazetesi" adlı programı hazırlayıp sundu. Ankara'da öldü.
Nurettin Artam, bir gazelini on üç yaşındayken İzmir'de yayımlanan Âhenk gazetesinde neşrederek edebiyat hayatına atıldı. İlk gençlik döneminde tasavvufî tarzla gazeller neşreden Nurettin Artam, 1918 yılından sonra hece ölçüsüyle şiirler yazmaya ve yayımlamaya başladı. 1922 yılından itibaren çeşitli gazetelerde fıkralarını yayımladı. İnci mecmuasında şiirlerini, Servet-i Fünun'da, Vakit ve Son Saat gazetelerinde hikâyelerini çıkarmaya devam etti. Vakit gazetesinde "Mısır Çöllerinde Türk Çocukları" başlığı altında esaret hatıralarını ve 1928'de gerçekleştirdiği Londra-Tep seyahatinin notlarını tefrika etti. Ulus gazetesinde "Yankılar" başlığı ve 'T.İ." ve "M. N." imzası ile devamlı olarak yayımladığı fikraları ile tanındı. Artam'ın şiirlerinde lirik ve mistik bir hava görülür. Bununla birlikte Nurettin Artam'ın edebiyat tarihimizde daha çok sade bir dil ve üslupla kaleme aldığı fıkralarıyla ön plana çıktığı söylenebilir.
Kaynakça
Levend, Agâh Sırrı (1958). "Artam'ın Ardından, Nurettin Artam ve Seccade'si". Türk Dili. C. VIII. S. 87. 153-159.
Necatigil, Behçet (1980). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. 10. Baskı. İstanbul: Varlık Yay.
Türk Dili (1958). "Artam'ın Hal Tercümesi". Türk Dili. C.VIII. S.87. 155-156
Yazar, Mehmet Behçet (1941). "Mehmet Nurettin Artam". Yedigün. C.17. S.418 (10.3.1941). 15.
Yalçın, Murat (Ed. ) (2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). C. 1. ss. 123-124, İstanbul: Yapı Kredi Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 17.05.2018Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 17.05.2018Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Eski Yazıdan Yeni Yazıya | Suhulet Kitabhanesi / ? | 1928 | Diğer |
Avrupa Çocukları | Ahmet Halit Kitaphanesi / İstanbul | 1931 | Çeviri |
Boş Saatlerde | İnkılâp Kitaphanesi / İstanbul | 1933 | Mensur Şiir |
Varım Yoğum | İnkılâp Kitaphanesi / İstanbul | 1933 | Şiir |
Öz Dilimizle Sınangılar | Vakit Matbaası / İstanbul | 1934 | Araştırma |
Cengel Kitabı | Ulus Basımevi / Ankara | 1936 | Çeviri |
Plevne Müdafasında Bir İngiliz Zabitinin Hatıraları | Ulus Basımevi / Ankara | 1938 | Çeviri |
Şekspir'den Hikâyeler | Ulus Basımevi / Ankara | 1938 | Çeviri |
Bayrağıma Taziyet | Ulus Basımevi / Ankara | 1939 | Deneme |
Nurettin Artam'ın 21/7/1941 Tarihinde Ankara Halk Evinde Montrö Günü Münasebetile Verdiği Konferans | Devlet Matbaası / Ankara | 1941 | Diğer |
Hayır, Paşa Hazretleri! | Nebioğlu Yay. / İstanbul | 1945 | Fıkra |
Seccade | Yüksel Yayınevi (Hüseyin Kozazgil Matbaası) / İstanbul | 1946 | Şiir |
Müslüman Çocuğun Kitabı | Millî Eğitim Basımevi / İstanbul | 1948 | Diğer |
Avrupa'daki Savaşımız | Akra Kitabevi Yay. / İstanbul | 1949 | Çeviri |
Müslüman Türkler Ayrılıktan Kaçının! | Ulus Basımevi / Ankara | 1953 | Deneme |
Türkçe Sözlük | Yeni Matbaa / Ankara | 1955 | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Oktay Verel | d. 1927 - ö. 29 Mart 2018 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Uğur Mıstaçoğlu | d. 02 Haziran 1970 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SUBHÎ, Subhî Mehmed Efendi | d. 1710? - ö. 15 Nisan 1769? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Mustafa Celal Emrem | d. 1900 - ö. 1980 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HÜSEYNİ/MAHSUN HÜSEYİN, Hasan Hüseyin Orhan | d. 1900 - ö. 17.11.1945 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | COŞKUN/COŞKUNÎ, Mustafa Coşkun | d. 1900 - ö. 1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | AĞLAR BABA/BAKİ/BAKİ BABA/AĞLAR/AĞLAR GÜLMEZ/İRŞÂDÎ, İrşâdî | d. 1879 - ö. 18.07.1958 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Asaf Hâlet Çelebi | d. 27 Aralık 1907 - ö. 15 Ekim 1958 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpay | d. 1892 - ö. 1950/1958? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Gülten Çiçek Tural | d. 06 Nisan 1957 - ö. 16 Ocak 2004 | Meslek | Görüntüle |
11 | EZELÎ, Hasan Yalınacaklı | d. 1930 - ö. 19.02.2011 | Meslek | Görüntüle |
12 | Merve Büyükçapar | d. 26 Nisan 1981 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Şükufe Nihal | d. 1896 - ö. 24 Eylül 1973 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Ahmet Rasim | d. 1865 - ö. 21 Eylül 1932 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hüseyin Rahmi Gürpınar | d. 17 Ağustos 1864 - ö. 8 Mart 1944 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlu | d. 1911 - ö. 28.04.1984 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | TEKBAŞOĞLU/MEHMET/MEHMEDÎ, Mehmet Tekbaşoğlu | d. 10.06.1985 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Yusuf Ziya Ortaç | d. 23 Ocak 1895 - ö. 11 Mart 1967 | Madde Adı | Görüntüle |