AZÎZ, Şeyh Abdulaziz Efendi

(d. ?/? - ö. 1150/1737-38)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bağdat’ta doğdu. Asıl adı Abdulaziz’dir. Bağdat Mevlevihanesi şeyhi Yahya Efendi’nin oğludur. Babasının ölümü üzerine Konya’ya gelerek Mevlevî dergâhında hizmette bulunup kendisini yetiştirdi. Daha sonra Bağdat Mevlevihanesi şeyhi olan Abdulaziz Efendi, 1150/1737-38 yılında vefat etti.

Farsça ve Türkçe şiirler yazmaya muktedir bir şair olan Abdulaziz Efendi, şiirlerinde Azîz mahlasını kullandı. Herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicil-i Osmânî. C. 1. İstanbul: KB-Tarih Vakfı Yay. 98.

Ali Enver (1309). Semâ-hâne-i Edeb. İstanbul.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkîre-i Safâyî, (Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idü’l-Eş’âr). Ankara: AKM Yay. 412-13.

Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 2. İstanbul.

Fatîn Dâvûd (1271). Hâtimetü’l-Eş’âr. İstanbul. 295-96.

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar DedeTezkîre-i Şu’arâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 356-57.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 505.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay. 669-70.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 04.11.2014
Güncelleme Tarihi: 22.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Bağdatlı Nazmî-zâde Murtazâ’nın Siyer-i Şerîf’ine Yazdığı Takrîz

Hamdüli’llâh bu tesânîf-i bedi’ü’t-tahtın

Resm-i evrâkı bulup kilkim ile pâyânı

Ne tesânîf ki her nüsha-i zîbendesi seyyiddir

Mahz-ı ilhâm u füyûz-ı kerem-i sübhânı

Ya’ni üç cild-i şerîf-i siyer-i pâk-i nebî

Ki etmiş üç kâmile Hak cem’in anın erzânî

Vâzı’ü’l-asl biri Veysî-i pâkîze-edâ

Ki ibtidâ eyledi ol vaz’ bu hoş-‘unvânı

Sâniyen Nâbî-i kâmil ki anın resm oldu

Hâme-i sihr-i beyânı ile cild-i sânî

Biri de ol se sühandân seri’ü’r-rahmetin

Murtazâ Nazmî-i dânâ-dil ü irfân kânı

Virdi cild-i sivuma revnak u zîb ü ikmâl

Kilk-i endîşesi vü hâme-i zer-efşânı

Bâreka’llâh zihî pâk-tesânif k’ola

Câmi’ sîret gazvât-ı rüsül-i sultânî

Sâfi’-i rûz-ı cezâ hâdî-i dîn şems-i dücâ

Bâ’is-i hilkat-ı âlem şeref-i insânî

A’ni Sultân-ı rüsül Ahmed-i Muhtâr ol kim

Kıldı engüşt ile şak kurs-ı meh-i tâbânı

Eser-i tâbiş-i zıll-ı kadd-i dil-cûsudur

Mihr-i gerdûn ile cirm-i felek-i nûrânî

Âlem-i âlemiyâne dükeli olmuşdur

Rahmet-i mahz-ı Hudâ zât-ı kerîmü’ş-şânı

Şer'-i ahkâm-ı cihân içre olaldan cârî

Kalmadı sâ’ir rüsüle kadd-i fermân-rânı

O şâhenşâh-ı mülk-i hayl-ı felek-tevsen kim

Dergehinin ola Cibrîl-i emîn derbânı

Kıldı Hallâk-ı cihân hâseten îcâd hemân

Resm-i medhiçün anın hâme ile ebnânı

Pâye-i kadrini derk etmege âric olamaz

Kılsa süllem eger endîşe bu nüh eyyâmı

Na’t-ı pâk-i şeh-i kevneyne ne mümkin ki Azîz

Veresin hâme-i idrâkin ile pâyânı

Kıl hemân bâ’is-i tersîmi olan bu nushun

Zât-ı dânişver-i âlî-neseb ü devrânı

Nâ’il-i hayr-du’â-hâ-yı icâbet mü’esser

Geh du’âdır zırıh-ı hıfz-ı ten-i insânı

Eyleye zât-ı şerîfiyle vücûd-ı pâkin

Her belâlardan emîn-i âtıfet-i Yezdânî

Pâye-i kadrini hem ede o denlü âlî

Geh ola mültecâ vü müstenid-i akrânı

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkîre-i Safâyî, (Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idü’l-Eş’âr). Ankara: AKM Yay. 412-13.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1VÂSIF, Ahmed Vâsıf Efendid. 1738-39 - ö. 1807Doğum YeriGörüntüle
2ZİYÂYÎ, Ya'kûb Efendid. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
3SÂFÎ, Horos Mustafa Efendid. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
4VÂSIF, Ahmed Vâsıf Efendid. 1738-39 - ö. 1807Doğum YılıGörüntüle
5ZİYÂYÎ, Ya'kûb Efendid. ? - ö. 19. yy.Doğum YılıGörüntüle
6SÂFÎ, Horos Mustafa Efendid. ? - ö. 19. yy.Doğum YılıGörüntüle
7VÂSIF, Ahmed Vâsıf Efendid. 1738-39 - ö. 1807Ölüm YılıGörüntüle
8ZİYÂYÎ, Ya'kûb Efendid. ? - ö. 19. yy.Ölüm YılıGörüntüle
9SÂFÎ, Horos Mustafa Efendid. ? - ö. 19. yy.Ölüm YılıGörüntüle
10VÂSIF, Ahmed Vâsıf Efendid. 1738-39 - ö. 1807Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ZİYÂYÎ, Ya'kûb Efendid. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12SÂFÎ, Horos Mustafa Efendid. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13VÂSIF, Ahmed Vâsıf Efendid. 1738-39 - ö. 1807Madde AdıGörüntüle
14ZİYÂYÎ, Ya'kûb Efendid. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
15SÂFÎ, Horos Mustafa Efendid. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle