Madde Detay
BEKÂYÎ
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Çağatay)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Şair hakkındaki ilk bilgiler Alî Şîr Nevâyî’nin Mecâlisü’n-Nefâyis adlı tezkiresinde bulunmaktadır (Eraslan 2001a: 94; Eraslan 2001b: 412). Buradaki sınırlı bilgilere göre Bekâyî kemânger (yay ustası) olup ok atıcılığında da mahir biridir. Şemseddîn Sâmî, Bâbür Şâh (sal. 899/1494-937/1530) devrinde yaşayan aynı isim ve lakaplı bir şahsiyetten bahsedip onun Hindistân şuarâsından olduğunu ve Bâbür Şâh adına bir manzume yazdığını kaydetmiştir (1306: 1330). Şairin ismi, lakabı, mesleği, yaşadığı dönem ve coğrafya göz önüne alındığında Şemseddîn Sâmî’nin söz ettiği Bekâyî ile Nevâyî’nin tezkiresine aldığı Bekâyî’nin aynı kişi olma ihtimali yüksektir. Nevâyî, şairin muammâ söylemede nam saldığını, ancak o zamana kadar ondan kayda değer bir muammâ işitmediğini belirtmiş, ayrıca şiirlerinde garip hayallere yer verdiğine ve ifadelerinin eksik kaldığına değinmiştir.
Kaynakça
Eraslan, Kemal (1986). “Çağatay Şiiri”. Türk Dili Dergisi, Türk Şiiri Özel Sayısı II (Divan Şiiri) LII (415-417): 564-718.
Eraslan, Kemal (1993). “Çağatay Edebiyatı”. İslâm Ansiklopedisi. C. 9. İstanbul: TDV Yay. 168-176.
Eraslan, Kemal (hzl.) (2001a). Alî Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis I (Giriş ve Metin). Ankara: TDK Yay.
Eraslan, Kemal (2001b). Alî Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay.
Kut, Günay (2004). “Erken Dönem Nazım XIII-XIV. Yüzyıl”. Türk Dünyası Edebiyat Tarihi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 304-551.
Lugal, Necati (çev.) (2011). Devletşah, Şair Tezkireleri. İstanbul: Pinhan Yay.
Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsu’l-A’lâm. C. 2. İstanbul.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. AHMET TANYILDIZYayın Tarihi: 28.12.2014Güncelleme Tarihi: 05.11.2020Eserlerinden Örnekler
Matla’
Tâ bezülf-i tu ser der-âverdem
Ser be-dîvânegî ber-âverdem
(Senin saçlarına aşık olduğumdan beri aklımı oynattım.)
(Eraslan, Kemal (2001b). Alî Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay. 412.)
Beyt
Leb be-dendân çi gezî ez-pey-i hâmûşî-yi men
Nâleemrâ çü sebeb ân leb ü dendân şude est
(Benim suskunluğumun ardından ne diye dudağını ısırıyorsun! İnlememe sebep olan o dudak ve diştir.)
(Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsu’l-A’lâm. C. 2. İstanbul. 1331.)
Yayın Tarihi: 28.12.2014Güncelleme Tarihi: 05.11.2020Eserlerinden Örnekler
Matla’
Tâ bezülf-i tu ser der-âverdem
Ser be-dîvânegî ber-âverdem
(Senin saçlarına aşık olduğumdan beri aklımı oynattım.)
(Eraslan, Kemal (2001b). Alî Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay. 412.)
Beyt
Leb be-dendân çi gezî ez-pey-i hâmûşî-yi men
Nâleemrâ çü sebeb ân leb ü dendân şude est
(Benim suskunluğumun ardından ne diye dudağını ısırıyorsun! İnlememe sebep olan o dudak ve diştir.)
(Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsu’l-A’lâm. C. 2. İstanbul. 1331.)
Güncelleme Tarihi: 05.11.2020Eserlerinden Örnekler
Matla’
Tâ bezülf-i tu ser der-âverdem
Ser be-dîvânegî ber-âverdem
(Senin saçlarına aşık olduğumdan beri aklımı oynattım.)
(Eraslan, Kemal (2001b). Alî Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay. 412.)
Beyt
Leb be-dendân çi gezî ez-pey-i hâmûşî-yi men
Nâleemrâ çü sebeb ân leb ü dendân şude est
(Benim suskunluğumun ardından ne diye dudağını ısırıyorsun! İnlememe sebep olan o dudak ve diştir.)
(Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsu’l-A’lâm. C. 2. İstanbul. 1331.)
Eserlerinden Örnekler
Matla’
Tâ bezülf-i tu ser der-âverdem
Ser be-dîvânegî ber-âverdem
(Senin saçlarına aşık olduğumdan beri aklımı oynattım.)
(Eraslan, Kemal (2001b). Alî Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâyis II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yay. 412.)
Beyt
Leb be-dendân çi gezî ez-pey-i hâmûşî-yi men
Nâleemrâ çü sebeb ân leb ü dendân şude est
(Benim suskunluğumun ardından ne diye dudağını ısırıyorsun! İnlememe sebep olan o dudak ve diştir.)
(Şemseddîn Sâmî (1306). Kâmûsu’l-A’lâm. C. 2. İstanbul. 1331.)