Nail Vahdeti Çakırhan

Nail V., Nail Vahdeti, Nail Çakırhan
(d. 1910 / ö. 14 Ekim 2008)
Şair, Mimar, Gazeteci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Şiir ve yazılarında "Nail V.", "Nail Vahdeti", "Nail Çakırhan" imzalarını da kullandı. Tam adı Nail Vahdeti Çakırhan'dır. Hafize Hanım ile tüccar ve çiftçi Ali Çakırhan'ın oğlu olarak 1910 yılında Muğla Ula'da doğdu. Arkeolog Prof. Dr. Halet Çambel eşidir. Konya Lisesi'nden mezun oldu (1929). İstanbul Üniversitesi Tıp ve Hukuk Fakültelerinin ardından İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne devam etti. 1932'de Nâzım Hikmet'le birlikte tutuklandı. Cumhuriyetin onuncu yılı nedeniyle çıkan aftan yararlanarak serbest kaldı (1934). Aynı yıl Sovyetler Birliği'ne gitti, Moskova Doğu Halkları Üniversitesi'nde ekonomi politik okudu (1934-37). Burada Taisa Hanım'la evlendi, bu evlilikten bir oğlu dünyaya geldi. Bir süre sonra Türkiye'ye dönen Nail V., Tan gazetesinde çalıştı, muhasebecilik yaptı. 1946'da kurucuları arasında yer aldığı Türkiye Sosyalist Emekçi Köylü Partisi'nin kapatılması üzerine tutuklandı; 1950 affından yararlanarak serbest kaldı. Çakırhan, Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı danışma kurulu ve Tarih Vakfı kurucu üyesiydi. Akyaka'daki eviyle 1983 Ağa Han Mimarlık Ödülünü, 1997 yılında ise İstanbul Mimarlar Odası Onur Ödülünü kazandı. Muğla'da öldü.

Nail V. Çakırhan'ın ilk şiirleri, Konya Lisesi'nde okuduğu yıllarda çıkardığı Kervan ve Halka Doğru dergilerinde yayımlandı (1928-29). Şiirlerini daha sonra Resimli Ay, Resimli Hafta, Çınaraltı, Ses, Görüşler ve Yeni Edebiyat'ta yayımladı; son şiiri 1945'te Gerçek dergisinde çıktı. Nail V., 1930 yılında Nâzım Hikmet'le birlikte 1+1 adlı şiir kitabını yayımladı. Nâzım Hikmet, Kemal Tahir'e yazdığı bir mektupta Nail V. ve şiirlerinden şu cümlelerle söz eder: "Bilirsin ya ben şimdiye kadar -başka hususlarda değil sanat meselesinde- yalnız bir kere aldandım. Bizim biçare Nail V.'de. Oğlan bir türlü yetişemedi. Onu şiire teşvik etmenin azabı hâlâ içimdedir." (Nâzım Hikmet 1993: 43).

Nail V., 1945 sonrasında şiiri bıraktı, mimari alanına yöneldi. Rasih Nuri İleri bundan sonrasını "50 yıllık bir boşluk, yazılı şiirden ahşap bina şiiriyetine geçiş" olarak değerlendirmiştir. Nursel Duruel ise onu "içindeki şiiri gençlik yıllarında şair olarak, olgunluk döneminde ve ileri yaşlarda mimar olarak ortaya koyan ve hâlâ üretmekte olan bir yaratıcı, çok yönlü bir mücadele adamı" olarak tanımlar (Yalçın 2010: 291-292). İnci Enginün (2003: 58), Nail V. Çakırhan'ı İlhami Bekir Tez, Ercüment Behzat Lav ve Hasan İzzettin Dinamo ile birlikte Nâzım Hikmet'in şiir seviyesine çıkamayan isimlerden biri olarak anar. Nail V. Çakırhan, 1996 yılında Daha Çok Onlar Yaşamalıydı adlı kitabında bütün şiirlerini bir araya getirmiştir.

Kaynakça

Enginün, İnci (2003). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (4. Baskı). İstanbul: Dergâh Yay.

Nâzım Hikmet (1993). Kemal Tahir'e Mapusaneden Mektuplar (5. Baskı). İstanbul: Adam Yay.

Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yay. 291-292.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 20.06.2018
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
1+1İlhami Matbaası / İstanbul1930Şiir
Daha Çok Onlar Yaşamalıydı (Bütün Şiirleri)Scala Yay. / İstanbul1996Şiir
Harbin Eşiğindeki TürkiyeTÜSTAV Yay. / İstanbul2003Deneme
Yapı Sanatında Yarım Yüz YılEge Yay. / ?2006Diğer
AnılarTÜSTAV Yay. / İstanbul2008Hatıra
Üç Hapishaneden Mektuplar: Canım Halet'çiğimTÜSTAV Yay. / İstanbul2008Mektup

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Maksut Doğand. 1932 - ö. 25 Aralık 1990Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Atillad. 25 Ocak 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Muzaffer Kaled. 22 Ocak 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4EBÜLFAZ ŞÜKÜR OĞLU MUSAYEVd. 1910 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HATİCE, Hatice Tutumd. 1910\'ların sonu? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6GÜLECİ, Sokrat Andreyeviç Datovd. 1910 - ö. 1995Doğum YılıGörüntüle
7Hasan Ferda Güleyd. 1916 - ö. 18 Kasım 2008Ölüm YılıGörüntüle
8Doğan Ümit Akseld. 1946 - ö. 3 Nisan 2008Ölüm YılıGörüntüle
9Ali Püsküllüoğlud. 1 Ocak 1935 - ö. 24 Haziran 2008Ölüm YılıGörüntüle
10Hilmi Nalbantoğlud. 1921 - ö. 13 Mart 2005MeslekGörüntüle
11Atilla Birkiyed. 29 Mayıs 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
12M. Halistin Kukuld. 1 Ocak 1943 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Sururi Baykald. 1 Ocak 1942 - ö. 2010Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Cihan Demircid. 12 Ağustos 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mustafa Yeşilovad. 1928 - ö. 4 Ekim 1985Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Nail Tand. 10 Aralık 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17VAHDETİ BABAd. ? - ö. 1598Madde AdıGörüntüle
18NÂ'İL, Antakyalı-zâde Seyyid Abdullah Nâil Efendid. ? - ö. 1715-16Madde AdıGörüntüle