Madde Detay
DÂNİŞ MEHMED, Safiye Sultân-zâde
(d. ?/? - ö. 1253/1837)
divan şairi, tarihçi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Babası, IV. Murâd’ın kızı Safiye Sultan’ın oğlu Mehmed Rezmî (ö.1719)’nin oğlu Abdullah Bey (ö.1743)’in oğlu İsmail Bey (d.1739-ö.1797)’dir. I. Abdülhamîd devrinde mirahorluk yapmıştır. Annesi Nesîbe Hanım’dır. Kardeşi Abdi Bey (ö.1812) de şair olup Hâcegân-ı Dîvân-ı Hümâyûn’a mensuptur. Mehmed Dâniş’in Âbide (ö.1803-4), İsmail Hakkı (ö.1866), Mahmûd (ö.1859) ve Fatma Azîze (ö.1897) isimli dört çocuğu vardır. Fatma Azîze Hanım’ın kızı Fatma Besîme (ö.1881)’nin oğlu Mehmed Salâhî (d.1856-ö. 1910) Bey’in çocukları ve torunlarıyla aile günümüzde de varlığını sürdürmektedir. İyi bir eğitim aldığı ve iyi derecede Farsça bildiği anlaşılan Mehmed Dâniş, Hacegân-ı Dîvân-ı Hümâyûn’a mensuptur. III. Selîm’in emriyle ilk olarak gümrük teftişinde, Basma Emaneti’nde ve Damga Emaneti’nde çalışmış daha sonra Piskopos Mukataacılığı, Başmukataacılık yapmış, sonrasında da Ulûfeciyân-ı Yemin Kitâbeti’ne, Piyade Mukataacılığı’na atanmıştır. Mezarı Beşiktaş’ta Akaretler girişindeki Safiye Sultan-zâdeler mezarlığındadır. Mevlevî olduğu bilinen Dâniş, Sicill-i Osmânî’de “zarif, nahif, şair, hazırcevap ve oldukça fukaraperver” bir kişi olarak tanıtılmıştır.
Dîvân sahibi bir şairdir. Eserin tek nüshası Fahri Bilge’nin özel kütüphanesinde iken (Ergun 1944: 1134) onun ölümünden sonra diğer kitaplarla birlikte satılmıştır. Şu anda nerede olduğu bilinmemektedir. Bazı şarkıları bestelenmiştir. Devrinde şuara tezkirelerine girememiş olan Mehmed Dâniş, daha çok tarihçi kimliğiyle tanınır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 405.
Aktepe, M. Münir (1965). “Mehmed Salâhî Bey ve Mecmuası Hakkında Bazı Notlar”. İÜ Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi. 15 (20): 55-72.
Aktepe, M. Münir (1969). Mehmed Salâhî Bey ve Mecmuası. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fak. Yay.
Aktepe, M. Münir (1969). “Mehmed Salâhî Bey ve Mecmuasından Bazı Notlar”. İÜ Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi. 15 (23): 51-74.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). Türk Şairleri. C.3. İstanbul: Bozkurt Matbaası. 1134-1135.
Gürbüz, Mehmet (2011). Safiye Sultanzâde Mehmed Rezmî-Dîvân. Ankara: Grafiker Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (2001). Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 270-271.
Mutlu, Şamil (1992). Mehmed Dâniş Bey ve Eserleri / Netîcetü’l-Vekâyi’ -Sefâretnâme-i Şâhî. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Mutlu, Şamil (1994). Yeniçeri Ocağının Kaldırılışı ve II. Mahmud’un Edirne Seyahati – Mehmed Dâniş Bey ve Eserleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MEHMET GÜRBÜZYayın Tarihi: 05.06.2013Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Şarkı
Gerdeni benzer gümüş âyîneye
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
Mâlik oldum sanırım gencîneye
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
Raksa çıkdıkça o şûh-ı işveger
Nâz ile gâhî tebessümler eder
Sanki pâlûde vücûdı serteser
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
(Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). Türk Şairleri. İstanbul: Bozkurt Matbaası. C. 3. 1135.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 05.06.2013Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Şarkı
Gerdeni benzer gümüş âyîneye
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
Mâlik oldum sanırım gencîneye
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
Raksa çıkdıkça o şûh-ı işveger
Nâz ile gâhî tebessümler eder
Sanki pâlûde vücûdı serteser
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
(Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). Türk Şairleri. İstanbul: Bozkurt Matbaası. C. 3. 1135.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020Eserlerinden Örnekler
Şarkı
Gerdeni benzer gümüş âyîneye
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
Mâlik oldum sanırım gencîneye
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
Raksa çıkdıkça o şûh-ı işveger
Nâz ile gâhî tebessümler eder
Sanki pâlûde vücûdı serteser
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
(Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). Türk Şairleri. İstanbul: Bozkurt Matbaası. C. 3. 1135.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Şarkı
Gerdeni benzer gümüş âyîneye
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
Mâlik oldum sanırım gencîneye
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
Raksa çıkdıkça o şûh-ı işveger
Nâz ile gâhî tebessümler eder
Sanki pâlûde vücûdı serteser
Çeksem ol cism-i latîfi sîneye
(Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). Türk Şairleri. İstanbul: Bozkurt Matbaası. C. 3. 1135.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Neslihan Acu | d. 1960 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SÂLİK, Kasımpaşalı | d. 1717-18 - ö. 1800\'den sonra | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | GINÂYÎ, Akkaftan-zâde Abdulgafûr Gınâyî Efendi | d. ? - ö. 1646-47 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Neslihan Acu | d. 1960 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SÂLİK, Kasımpaşalı | d. 1717-18 - ö. 1800\'den sonra | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | GINÂYÎ, Akkaftan-zâde Abdulgafûr Gınâyî Efendi | d. ? - ö. 1646-47 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Neslihan Acu | d. 1960 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | SÂLİK, Kasımpaşalı | d. 1717-18 - ö. 1800\'den sonra | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | GINÂYÎ, Akkaftan-zâde Abdulgafûr Gınâyî Efendi | d. ? - ö. 1646-47 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Neslihan Acu | d. 1960 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | SÂLİK, Kasımpaşalı | d. 1717-18 - ö. 1800\'den sonra | Meslek | Görüntüle |
12 | GINÂYÎ, Akkaftan-zâde Abdulgafûr Gınâyî Efendi | d. ? - ö. 1646-47 | Meslek | Görüntüle |
13 | Neslihan Acu | d. 1960 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | SÂLİK, Kasımpaşalı | d. 1717-18 - ö. 1800\'den sonra | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | GINÂYÎ, Akkaftan-zâde Abdulgafûr Gınâyî Efendi | d. ? - ö. 1646-47 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Neslihan Acu | d. 1960 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | SÂLİK, Kasımpaşalı | d. 1717-18 - ö. 1800\'den sonra | Madde Adı | Görüntüle |
18 | GINÂYÎ, Akkaftan-zâde Abdulgafûr Gınâyî Efendi | d. ? - ö. 1646-47 | Madde Adı | Görüntüle |