Hasan Demir

(d. 12 Temmuz 1954 / ö. 30 Ekim 2015)
Memur, yazar
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kastamonu’nun Daday ilçesinin Bolatlar köyünde doğdu. Kastamonu Ticaret Lisesi’ni bitirdikten sonra Halk Kütüphanesi’nde memur olarak çalıştı. Ayrıca Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı müdürlüğü yaptı. Şiirle bağı okul sırasında kuruldu.1974-75 yılları arasında Diyanet gazetesinde şiirleri yayımlandı. Aynı şekilde Diyanet gazetesi ve çocuk dergisinde yazıları yayımlandı. Lisede okurken Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından açılan yarışmada Köle Kadın isimli romanıyla mansiyon ödülü aldı. İlk kitabı Uzat Ellerini isimli eserdir.

1986 yılında Ankara’ya taşındı. Burada Cıngar mizah dergisinde sorumlu yazı işleri müdürlüğü yaptı. Derginin kapanmasından sonraki süreçte Milli Gençlik Vakfı’nda çalıştı. Yenidevir ve Zaman gazetelerinde Orhan Ziya; Ortadoğu ve Yeni Sayfa gazetelerinde Abdullah Kulsabey imzasıyla günlük yazılar yazdı. Ayrıca Yeniçağ, Diyarbakır Söz, Manşet, Selam, Hergün gazetelerinde de çalıştı. 1999’da Büyük Kurultay gazetesinin Ankara temsilciliği ile ilgilenmiştir.

1986 yılında Türkiye Yazarlar Birliği tarafından yılın çocuk yazarı seçildi. 1992 yılında Kuşlarla Büyümek isimli kitabıyla ödül almıştır. Evli olan Demir’in çocuğu yoktur.

1970’li yıllardan başlayarak çocuk edebiyatı yazarları arasında ismi geçen Demir, özellikle de şiir kitaplarıyla ön plana çıkmıştır. Vefatından sonra şiirlerinin bir kısmı Uçan At Yayınları tarafından bir araya getirilerek yayımlanmıştır. Yetişkin edebiyatına yönelik yayımladığı romanlarının yanında, çocuklara yönelik şiir, roman ve hikâye kitapları da bulunmaktadır.

Anne-baba sevgisi ve ailenin önemi özellikle yazarın üzerinde durduğu temalardır. Şiirlerinde ve diğer eserlerinde sıkça annelere hürmet etmenin dinen ve toplumsal açıdan önemli olduğu üzerinde durmuştur. Anne karakterler ne olursa olsun evlatlarına sırtlarını dönmeyen, merhametli, çocuklarına yaşama sevinci veren ve üzüntülü anlarında onları destekleyen ve çocuklarının hayatlarında önemli bir konumdadırlar.

Kurgularda yer alan çocuk karakterlere bakıldığında, temel karakterlerin genelde erkek çocuklardan oluştuğu görülmektedir. Kız çocuğu karakterleri daha ziyade yan karakterlerde yer alırlar. Yazarın çocuk algısına yönelik eserlerinde bir takım iletiler mevcuttur. Çocuklar, umut dolu, vatansever, kahraman, cömert, çalışkan, vefalı, kardeşlik duyguları taşıyan, ödevlerini yapan, anne-baba sözü dinleyen, hürriyetin kıymetini bilmesi gereken, dinî değerleri taşıyan, saygılı davranan karakterler olarak düşünülmüştür.

Sorun odaklı yaklaşım açıcından bakıldığında ise yaralanma ve ölüm temalarını görmek mümkündür. Bu temalar kimi zaman nesneler üzerinden, kimi zaman aile yakınları, kimi zaman savaşlar ya da doğal afetler sonucu yaşamını yitirenler üzerinden verilmiştir. Annesi, babası, ablası ölen ve hayatta bu eksiklerle yaşayan çocuklar da bu gerçeği vurgulayan karakterlerdir. Kuşlarla büyümek isimli şiirinde babasının ölümü üzerine çocuğun yaşadığı duygular aktarılmıştır. Diğer taraftan Erzincan depreminde çocuklarını kaybetmiş bir annenin ağzından yazılan şiirde ise “Yüzünüzde tuğla izi / Kopmuş kolu, çıkmış gözü / Karatoprak yuttu sizi / Çocuklarım neredesiniz?” ifadeleri yer almaktadır.

Savaş ve vatan kavramları, tarih de yazarın önem verdiği diğer konulardandır. Kurgular içinde çeşitli tarihi kişi, olay ve yerlerle, edebî kişilikleri görmek mümkündür. Kıbrıs Barış Harekatı, Sarıkamış Harekatı, Bosna-Hersek’te yaşananlar, Çanakkale Savaşı, Barbaros, Piri Reis, Fatih Sultan Mehmet, İbn-i Sina, Mustafa Kemal Atatürk, Nasrettin Hoca gibi isim ve olayları görmek mümkündür.

Yazar sade bir anlatım tercih etmiştir. Ancak eğe, rençber, metanet, bilişmek gibi anlamı kolay anlaşılamayacak kelimeler de kullanmıştır. Deyim ve kalıp sözlerde yazarın dil ve anlatımını zenginleştirmek için kullandığı yollardandır. Bu duruma “İşleyen demir ışıldar, ölenle ölünmez, gül gibi geçinmek, başına iş açmak, elleri böğründe, ağzını hayrı aç, Allah’tan ümit kesilmez" gibi örnekler verilebilir. Şiirlerinin uzunluğu 2 ila 11 kıta arasında değişmektedir. Hikâye ve romanlarında ise cümle uzunlukları 3 ila 12 kelime arasında değişmektedir. Çoğunlukla kurallı, olumlu ve basit cümleler kullanmıştır.

Yalnızca çocuk edebiyatı değil, yetişkin edebiyatına yönelik hikâye ve romanlara da eserlerinde vermiştir. Ayrıca gazetelerde yazdığı yazılarını toplandığı bir de kitabı bulunmaktadır.

Kaynakça

Efe, Ahmet (2018). Röportaj.

http://www.biyografya.com [erişim tarihi: 24. 07. 2018]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HATİCE DERYA YILMAZ
Yayın Tarihi: 10.09.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Köle KadınDiyanet İşleri Başkanlığı Yayınları / Ankara1975Roman
Azgın Sularda ZaferDiyanet İşleri Başkanlığı Yayınları / Ankara1981Roman
Çocuklar BüyürkenKültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara1984Şiir
Çamaşırcı NineKültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları / Ankara1986Hikâye
Benim Güzel GünlerimKültür Bakanlığı Yayınları / Ankara1990Roman
Saksı Çiçeğinin RüyasıÇocuk Vakfı Yayınları / İstanbul1991Diğer
Nermin HanımTimaş Yayınları / İstanbul1992Roman
İyiler ve KötülerEsra Yayınları / İstanbul1997Roman
Kuşlarla BüyümekMilli Eğitim Bakanlığı Yayınları / Ankara1999Şiir
Yalnız ÇocukBerikan Yayınevi / -2003Hikâye
Huzurlu OrmanMeneviş / Ankara2004Masal
Devlet AğacıAkçağ Yayınları / Ankara2005Hikâye
Ailemi Seviyorum/Sevgi Çemberi Dizisi 3Akçağ Yayınları / Ankara2007Diğer
Dayanışmayı Seviyorum/Sevgi Çemberi Dizisi 8Akçağ Yayınları / Ankara2007Diğer
Millî Kahramanlarımı SeviyorumAkçağ Yayınları / Ankara2007Diğer
Orhan Pamuk YalanlarıAkasya Kitap / -2007Diğer
Beklenen PostacıYarım Elma Yayınları / İstanbul2008Hikâye
Bütün Dünyadan Çocuk OyunlarıCinius Yayınları / Ankara2012Diğer
Bizim Evdeki KediUçan At / İstanbul2017Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ali Bayramd. 09 Haziran 1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NEŞÂTÎ, Neşâtî Begd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞEMSÎ, Şemsî-i Edvârîd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İsmail Hakkı Aydınd. 11 Şubat 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5YUSUF CEMAL KESKİNd. 15.06.1954 - ö. -Doğum YılıGörüntüle
6Nermin Bezmend. 30 Nisan 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Aman Saspayevd. 15 Ekim 1929 - ö. 2015Ölüm YılıGörüntüle
8Mustafa Kemal Sayıld. 1 Ocak 1925 - ö. 12 Şubat 2015Ölüm YılıGörüntüle
9İhsan Bektaşd. 1948 - ö. 29 Haziran 2015Ölüm YılıGörüntüle
10Mahmut Sadıkd. 1864 - ö. 28 Temmuz 1936MeslekGörüntüle
11Rıfkı Kaymazd. 22 Şubat 1950 - ö. 22 Şubat 2010MeslekGörüntüle
12Cevdet Kudret Solokd. 1907 - ö. 10 Temmuz 1992MeslekGörüntüle
13Sevim Akd. 01 Ağustos 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ayşe Turlad. 07 Kasım 1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Nevin Soysal Aydınd. 16 Ocak 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KARA HASAN, Hasan Kumd. 1929 - ö. 2009Madde AdıGörüntüle
17HAYDAR, Hasan Haydar Efendid. ? - ö. 1804?Madde AdıGörüntüle
18CİHANGİRÎ, Hasan Burhaneddin Efendid. 1563 - ö. 1663Madde AdıGörüntüle