Derviş Zaim

(d. 1964 / ö. -)
Film Yapımcısı, Yönetmen, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kıbrıs'ın Gazimagosa kentinde dünyaya geldi. İlk ve orta ögrenimini burada tamamladı. Magosa Namık Kemal Lisesini bitirdi. Üniversite öğrenimi için İstanbul'a gitti. Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümünden 1987'de mezun oldu. Daha sonra İngiltere'ye giden Zaim, 1991'de film çalışmalarına başladı ve Londra'da Holywood Film Enstitüsü tarafından düzenlenen film yapımcılığı kursuna katıldı. Warwick Üniversitesinde kültürel çalışmalar alanında yüksek lisans eğitimini 1994'te tamamladı. 1992-1995 yılları arasında TV programı yönetmenliği ve yazarlığı yaptı. İlk filmi Tabutta Rövaşata’yı (1997) çekti. Yurt içi ve yurt dışında birçok ödül kazanan bu filmi, yine aynı şekilde, birçok ulusal ve uluslararası festivallerden başarıyla dönen; Filler ve Çimen (2000), Çamur (2003), Cenneti Beklerken (2006), Nokta (2008), Gölgeler ve Suretler (2011) ve Devir (2012) adlı uzun metrajlı kurmaca filmleri ile Paralel Yolculuklar (2003-Ortak yönetmen: Panicos Chrysanthou) adlı belgeseli izledi. Derviş Zaim, hâlen, Bilgi Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesinde sinema konulu dersler vermektedir. Filmleriyle birçok ödüle layık görülen Derviş Zaim, Ares Harikalar Diyarında (1994) adlı ilk romanıyla 1995 Yunus Nadi Roman Ödülü'ne layık görüldü. İstanbul'da sinema ve yazı çalışmalarını sürdürmektedir.

Derviş Zaim sinema konulu makale ve yazılar yazmıştır. Edebiyat dünyasında ise daha çok romanlarıyla bilinmektedir. Yunus Nadi ödüllü Ares Harikalar Diyarında (1994) adlı ilk romanıyla edebiyat dünyasında adını duyuran yazar eserin ortaya çıkışını ve yazı serüvenini "Senaryolar yazdım ondan önce. Öyküler yazdım. Yani at başı gittiler denebilir. Ama tabii ki lise sıralarında öykü yazmak falan gibilerden bir biçimde sanatla, edebiyatla ve sinemayla uğraşım tezahür etti diyebilirim. (...) Yirmili yaşların başlarındaydım. Daha önceden öykü deneyimlerim vardı. İyi bir sinema izleyicisi olmaya gayret ediyordum. Denemelerim de vardı. Kısa film çekmek gibi, deneysel kısa film çekmek gibi girişimlerim olmuştu. Hatta uzun metrajlı film yapmak gibi bir fikrim de vardı o sıralarda ama gerçekleşmemişti o dönemin koşulları içerisinde. O dönemde paralel olarak yazdığım bir şey oldu Ares Harikalar Diyarında." (Cinoğlu 2015) cümleleriyle dile getirmiştir. Uzun yıllar romana ara veren yazar bu dönemde film çalışmalarına ağırlık vermiştir. 2015 yılında İthaki Yayınları tarafından tekrar basılan romanı Aydemir şöyle değerlendirmiştir: "Ares Harikalar Diyarında”da, '90’lı yılların entelektüel dünyasını avucunun içine alan postmodern karmaşanın izlerini görmek de mümkün. Zamanın ve mekânın belirsizleştiği, gerçek ile yansımanın birbirinin yerine geçtiği, her şeyin aynı anda olduğu (ya da aslında hiç olmadığı), ‘modern’ aklın yetersizliğinin ispatlanmaya çalışıldığı; birçok yaratıcının da bunu felsefi bir derinlikten çok ‘biçimsel’ olarak ele alıp işler ürettiği bir dönemin meyvesi hiç kuşku yok ki."(Aydemir 2015). Yazar ikinci romanı Rüyet (2019) ile uzun yıllar sonra romancı kimliğiyle okurlarının karşısına tekrar çıkmıştır. Romanda amcalarının inşaat şirketinde mimar olarak çalışan Sine karakteriyle yazar, günümüzdeki mimarlık mesleğini sorgulamıştır. Sine eline geçen Osmanlı Türkçesiyle yazılmış Birinci Dünya Savaşı hatıratını okumaya ve amcasının ricası üzerine, günümüz Türkçesine çevirmeye başlar. Anılarda “Hüsn ü Aşk” mesnevisine yapılan göndermeler ve bu iki metin arasındaki paralellikler dikkatini çeker. Şirketin maddi durumunun sıkıntısı ve hayatına giren iki erkek arasında gel gitler yaşayan Sine çıkış yolu aramaktadır. Yazar; geçmiş ve gelecek, özgürlük ve zorunluluk, arzu ile gerçeklik arasında sıkışmış insanın kendisine bir anlam, bir kimlik, bir hikâye, tutarlı ve bütünlüklü bir metin yaratma çabasını anlatmıştır.

Kaynakça

Aydemir, Şenay (2015). "Hep Genç Kalan Ares!". Milliyet Sanat. Mayıs 2015. http://www.milliyetsanat.com/kitap/kitap-tanitimlari/hep-genc-kalan-ares-/585 [Erişim Tarihi: 13.06.2019]

Cinoğlu, Mehmet Fatih (2015). "Derviş Zaim ile Söyleşi". Keşke. 9 Kasım 2015. https://www.keskedergisi.com/dervis-zaim-ile-soylesi/ [Erişim Tarihi: 13.06.2019]

https://www.derviszaim.com/dervis-zaim/ [Erişim Tarihi: 13.06.2019]

http://kitap.ykykultur.com.tr/basin-odasi/basin-bultenleri/dervis-zaimden-ikinci-roman-ruyet [Erişim Tarihi: 13.06.2019]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: İSA KOYUNCU
Yayın Tarihi: 26.06.2019
Güncelleme Tarihi: 31.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Ares Harikalar Diyarındaİthaki Yayınları / İstanbul2015Roman
RüyetYapı Kredi Yayınları / İstanbul2019Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İlkay Adalıd. 14 Ocak 1944 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Hakan Cemd. 08 Ağustos 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Osman Türkayd. 16 Şubat 1927 - ö. 21 Ocak 2001Doğum YeriGörüntüle
4Aydın Afacand. 25 Kasım 1964 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5OZAN ZEKİ, Zekeriya Tunçd. 14.01.1964 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6AYAZÎ/KURBANOĞLU/MUSTAFA, Mustafa Ayazd. 13.09.1964 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Yiğit Benerd. 15 Temmuz 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Cezmi Ersözd. 03 Eylül 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Jülide Gülizard. 1 Temmuz 1929 - ö. 14 Mart 2011MeslekGörüntüle
10Zuhal Kuyaşd. 1923 - ö. 3 Kasım 2014Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Güzide Taranoğlud. 29 Ocak 1922 - ö. 30 Aralık 2013Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Buğra Giritlioğlud. 1 Nisan 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13FİKRÎ, Mâşî-zâde Dervîşd. ? - ö. 1575Madde AdıGörüntüle
14IYDÎ, Beyzâde Dervîş Lütfullâh Iydî Çelebîd. ? - ö. 1646Madde AdıGörüntüle
15DERVİŞ, Kıbrıslıd. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle