Güney Dinç

(d. 1936 / ö. 10 Ekim 2015)
Avukat, yazar, şair, araştırmacı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İzmir’de doğar. 1954 yılında Karşıyaka Lisesini bitirir. Güney Dinç'in 1954-55 yılları arasında Şairler Yaprağı, On Üç, Galeri, Salkım, Varlık gibi dergilerde öykü, deneme ve şiirleri çıkar. İstanbul Hukuk Fakültesinden 1958 yılında mezun olur. 1960 yılında askerliğini yedek subay olarak İstanbul Rami Kışlası'nda yapar. 1961 Anayasası için yürütülen çalışmalarda görev alır. 1964-1970 yılları arasında Türkiye İşçi Partisi’nin Karşıyaka İlçe Başkanlığı, İzmir İl Başkanlığı ve Genel Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinde bulunur. 1967 seçimlerinde İzmir İl Genel Meclisi Üyesi seçilir. Türkiye İşçi Partisi'nin yöneticiliğini yapar. DİSK’e bağlı sendikaların avukatlığını yürütür. 12 Mart darbesinden sonra tutuklanır. Maden-İş Sendikası’nın eğitim seminerinde yaptığı konuşma nedeniyle 5 yıl hapis cezasına çarptırılır. Sekiz ay tutuklu kaldıktan sonra Yargıtay’ın kararı bozmasıyla aklanır. 12 Eylül Darbesi’nden sonra, İzmir Barosu başkanlığına seçilir. Üç yıl Baro başkanlığı görevini yürütür. Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları yargısına katılması için çalışmalar yapan Dinç, 1988 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile Avrupa İnsan Hakları Komisyonu’nun yetkisiyle Türkiye’den gönderilen ilk başvuruların savunuculuğunu yapar. Dinç, Çağdaş Hukukçular Derneği tarafından 1998 yılında "Hukuk Mücadelesi'nde Emek Ödülü"ne layık görülür. (Dinç, 2010:7)

Türkiye Barolar Birliği’nin 2002’de kurduğu “İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin Bilim ve Danışma Kurulu ile Yürütme Kurulu üyelikleri görevinde bulunur. Türkiye Barolar Birliği’nin, diğer baroların ve üniversitelerin düzenlediği hukuk kurultaylarında görev alarak hukuk alanındaki çalışmalarını sürdüren Dinç, İzmir’de serbest avukat 53 yıl çalıştıktan sonra görevinden ayrılır. 10 Ekim 2015’te vefat eder.(www.güneydinc.com, Erişim tarihi: 28.04.2019).

Gençlik yıllarında çeşitli dergilerde şiirleri ve yazıları yayımlanır. 1954-55 yılları arasında Şairler Yaprağı, On Üç, Galeri, Salkım, Varlık gibi dergilerde yoğun bir şekilde şiirleri yer alır. Ayrıca öykü ve denemeleriyle dikkatleri üstüne çeken Güney Dinç’in edebiyat, hukuk ve insan hakları alanındaki kısa yazılarının dışında araştırmaları sempozyum ve kongre kitaplarında basılır. Barolara ait yayınlarda hukuk, insan hakları, demokrasi, çevre sorunlarının hukuksal çözümüne ilişkin çeşitli yazıları çıkar. Türkiye Barolar Birliği Yayınlarınca birçok kitabı basılır. Güney Dinç'in 2008'de yayımladığı Mehmet Nail Bey'in Derlediği Kartpostallarla Balkan Savaşı [1912 -1913] adlı çalışması, Dedeağaç’ta mülazım olarak görev yapan, genç bir Osmanlı subayı olan dedesi Mehmet Nail Bey’in bıraktığı görsellere dayanarak yazdığı yazılardan oluşur. Mehmet Nail Bey'in Balkanlar özellikle de Bulgaristan'da topladığı tarihi belgeler ve karpostallardan oluşan bu çalışma, savaş öncesi hazırlıkları ve savaş döneminde yaşananları yansıtır. 2010 yılında yayımlanan Aydınlığa Mektuplar adlı çalışmasında Cumhuriyet'in ilk yıllarında gazetelere gönderilen okur mektuplarından bazıları seçilerek kitaplaştırılır.1928-1937 yılları arasındaki dönemi yansıtan bu mektuplar, toplumun geçirdiği değişimi göstermesi açısından önem arz eder. Dinç, tarih boyunca ünlülerden bahsedildiğini, yalın insanların önemsenmediğini bu nedenle yaşamın asıl öznesi olan okurun sesi olmak için bu çalışmayı hazırladığını ifade eder.(Yayman, 2010 :8), Lütfiye ve Komşusu (2012) adlı roman, Güney Dinç’in tarihi belge niteliğindeki bazı mektuplardan yola çıkarak oluşturduğu bir kurguya sahiptir. İkinci Dünya Savaşı yıllarında, İngilizlerden kaçan bir İtalyan kruvazörünün 1943’te İzmir Körfezi’ne sığınmasıyla başlayan olaylarda Türk ve Levanten iki komşu ailenin öyküleri ele alınmaktadır. Olay örgüsü, Osmanlı’nın çöküşüyle Midilli Adası’ndan Anadolu’ya göçen ailelerin sıkıntılı yaşamları ve İtalyan komünist makine subayı ile Levanten ailenin kızı arasındaki aşk üzerine kurulur. Savaş sonrasında yaşanan değişim, toplumsal çözülme ve ilişkilerdeki ayrışma romanın ana noktaları oluşturur. 2013 yılında yayımlanan Duvardaki Örümcek adlı romanında Turgut isimli kahramanın yaşamından kesitlerle 1950'li yılların Türkiye'sini yansıtır. Kişiler arasındaki ilişkilerin geçirdiği değişimden yola çıkarak yabancılaşma, ötekileştirme ve tüketim toplumunun getirdiği değersizleştirme temalarını etrafında iş, aşk ve toplumsal hayata dair değerlendirmelerde bulunur. 2014'te yayımlanan Amastris Üşümesin, Dinç'in Lütfiye ve Komşusu, Duvardaki Örümcek romanlarını tamamlayan "İzmir'de Yaşam" üçlemesinin son kitabıdır. 12 Eylül darbesinin İzmir'de yaşayan iki gencin hayatından alıp götürdüklerini konu edinir. Romanda bir oyun gibi başlayan birliktelikleri zamanla tutkulu bir aşka dönüşen gençlerin hayatları darbenin getirdikleriyle çekilmez bir hal almaktadır. Yaşamları boyunca saklamak zorunda kaldıkları bir sır üzerine şekillenen olaylarda Leyla ve Emre isimli kahramanların yaşam savaşları ele alınır. Dinç, romanlarında hukukçu kimliğinin verdiği yetkinlikle kişi ve toplum arasındaki çatışma,uyumsuzluk ve tarihsel bağlantılar üzerinde özellikle durur.

Kaynakça

Dinç, Güney (2010). Aydınlığa Mektuplar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Dinç, Güney (2012). Lütfiye ve Komşusu. İstanbul: Cumhuriyet Kitapları Yayınları.

Dinç, Güney (2014). Amastris Üşümesin. İstanbul: Cumhuriyet Kitapları Yayınları.

Dinç, Güney (2019). Güney Dinç'in Çalışmalarına Dair Kişisel Websitesi. www.güneydinc.com, (Erişim Tarihi: 28.04.2019).

Yayman, Ozan (2010). Güney Dinç’le “Aydınlığa Mektuplar” üzerine söyleşi.Cumhuriyet Gazetesi, s. 8.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECLA DAĞ
Yayın Tarihi: 15.05.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
YÖK Çıkmazı Yüksek Öğretim DavalarıBilim ve Sanat Yayınevi / Ankara1986İnceleme
İnsan Haklarına UzanmakSay Yayınları / İstanbul1986İnceleme
Güvensizlik Üçgeni (1402′likler, Güvenlik Soruşturması, Fişleme)Say Yayınları / İstanbul1987İnceleme
Pençeli AdaletBoyut Yayınevi / İstanbul1988İnceleme
Yedi DomuzluAltın Bilgi Yayınevi / Ankara1990İnceleme
AİHS’ne Göre İnanç,Anlatım ve Örgütlenme Özgürlükleri,İzmir Barosu Yayınları / İzmir2005İnceleme
AİHS’ne Göre Adil Yargılanma Hakkıİzmir Barosu Yayınları / İzmir2006İnceleme
Sorularla Avrupa İnsan Hakları SözleşmesiTürkiye Barolar Birliği Yayınları / Ankara2006İnceleme
AİHS ve Malvarlığı HaklarıTürkiye Barolar Birliği / Ankara2007İnceleme
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Göre Çevre Ve İnsanTürkiye Barolar Birliği / Ankara2008İnceleme
Mehmet Nail Bey’in Derlediği Kartpostallarla Balkan Savaşı [1912 -1913]Yapı Kredi Yayınları / İstanbul2008Diğer
Aydınlığa MektuplarYapı Kredi Yayınları / İstanbul2010İnceleme
Lütfiye ve KomşusuCumhuriyet Yayınları / İstanbul2012Roman
Duvardaki ÖrümcekCumhuriyet Yayınları / İstanbul2013Roman
Amastris ÜşümesinCumhuriyet Yayınları / İstanbul2014Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Hakan Güzeldered. 1975 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Avram Venturad. 10 Ekim 1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Mehmet Arif Bilgid. 1903 - ö. 1955Doğum YeriGörüntüle
4Ruşen Hakkı Özpençed. 21 Temmuz 1936 - ö. 11 Nisan 2011Doğum YılıGörüntüle
5HOSROV SEFEROVd. 1936 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Mehmet Okurd. 1 Ocak 1936 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ŞEVKİ HALICId. 1930 - ö. 2015Ölüm YılıGörüntüle
8Celal Özcand. 4 Ocak 1941 - ö. 30 Aralık 2015Ölüm YılıGörüntüle
9Emir Kalkand. 31 Aralık 1948 - ö. 31 Temmuz 2015Ölüm YılıGörüntüle
10Dilek Özkand. 22 Haziran 1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Ece Gamze Atıcıd. 6 Mayıs 1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Yusuf Edipd. 1949 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Demirtaş Ceyhund. 1934 - ö. 29 Temmuz 2009Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Süheyla Acard. 27 Ekim 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mustafa Korkmaz Dinçerd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16GÜNEY/OZAN GÜNEY/OZAN GEZGİNİ, Adem Güneyd. 1958 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Hüseyin Güneyd. 1945 - ö. 17 Ocak 2019Madde AdıGörüntüle
18İ. Güney Dald. 11 Ağustos 1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle