EDNA, Murat Özdemir

(d. 10.01.1944 / ö. -)
kunduracı, boyacı
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Murat Özdemir, 1943'te Çankırı'nın Şabanözü ilçesine bağlı Özbek köyünde doğmuştur. Ancak nüfus kağıdında doğum tarihi 10 Ocak 1944 olarak geçer. Özdemir, iki yaşındayken babasını kaybeder. Annesi iki çocuğuyla dul kalır ve bir yıl sonra Davut Şahin ile evlenir. Daha sonra kardeşinin vefatıyla Murat Özdemir ailenin tek çocuğu olarak kalır (Ünal 2011: 348). Özdemir, ilkokulu köyde okur ancak sonra tahsil hayatına devam edemez. Üçüncü sınıftan itibaren babası ile cemlere ve köy odasındaki toplantılara katılır. Çocukluğunu yoksulluk içinde geçirir ve çobanlık yapar. 1961’e kadar köyde kalır ve babasına köy işlerinde yardım eder. Okula devam edememesine rağmen kendini yetiştirmeye çalışır (Ünal 2011: 348).

Askerliğini Konya’da yapan Özdemir, 1961’de Ankara’ya gelir ve burada araba boyacılığı ve kunduracılık yapar. 1977’de Dışkapı SSK Hastanesinde işe başlar. Daha sonra bu işe ek olarak kunduracılığı da devam ettirir. Ankara’da meslek sahibi olunca Gülseren Hanım'la evlenir ve bu evlilikten üç çocuğu olur. Eşi 2005 yılında vefat eder (Ünal 2011: 348).

Özdemir'in âşık edebiyatına merakı okuma yazmayı öğrenmesiyle başlar. Çocukluğunda ailesiyle misafirliğe gittikleri evlerde, köy odalarında, cem törenlerinde yapılan derin sohbetler, söylenen şiirler ve anlatılan hikâyeler onun edebî şahsiyetinin oluşmasına zemin hazırlar (Kaderoğlu 2007: 54-57). Şiir yazmaya ilkokuldayken başlar. Ustası Âşık Sultan Demir'dir. Garip Sultan okuma yazma bilmez, şiirlerini hep irticalen söyler. Özdemir, cemlerde ve toplantılarda ustasının şiirlerini yazıya geçirir. Murat Özdemir ustasının etkisinde kalarak tasavvufa yönelir.

Özdemir'in mahlas alması rüyada gerçekleşir. Rüya görünceye kadar ismini mahlas olarak kullanan âşık, rüyadan sonra Edna mahlasını kullanır (Kaderoğlu 2007: 66). Murat Özdemir daha çok 11'li hece ölçüsüyle şiirler söyler. Şiirlerinde çoğunlukla sevgi konusunu işler. Bunun yanında millî , dinî, sosyal ve siyasi konulu şiirleri de vardır. Eşinin ölümü üzerine yazdığı ağıtları da bulunur. Özdemir, irticalen şiir söylemez. Altı yüzden fazla şiiri vardır; bunlardan iki yüz elliye yakınını ezbere bilir (Ünal 2011: 354). "Öğretti", "Bu "Sene", "Soru", "Cevap", "Bu Sıra", "Nefes" şiirlerinden birkaçıdır (Ünal 2011: 355- 367). Gazi Üniversitesi Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi’nde şiirleri yayımlanmıştır (Kaderoğlu 2007: 76). Murat Özdemir, Ankara ve Amasya'da düzenlenen âşık yarışmalarına, yöresel açılış, festival ve şenliklere, çeşitli televizyon ve radyo programlarına katılmıştır (Kaderoğlu 2007: 76).

Kaynakça

Kaderoğlu, Metin (2007). Âşık Edna Murat'ın Hayatı- Edebi Şahsiyeti- Eserleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Ünal, Özlem (2011). “Murat Özdemir”. Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri. C. 5. Ed. Fatma Ahsen Turan, Ezgi Bolçay. Ankara: Gazi Kitabevi. 348-367.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: SAFİYE KARA
Yayın Tarihi: 20.05.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CANIMOĞLU, Seyfullah Durmazd. 20.02.1942 - ö. 06.07.2004Doğum YeriGörüntüle
2ŞAMİL İBRAHİMOĞLUd. 1910 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3VELİ MEMMEDOVd. 1902 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4CANIMOĞLU, Seyfullah Durmazd. 20.02.1942 - ö. 06.07.2004Doğum YılıGörüntüle
5ŞAMİL İBRAHİMOĞLUd. 1910 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6VELİ MEMMEDOVd. 1902 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7CANIMOĞLU, Seyfullah Durmazd. 20.02.1942 - ö. 06.07.2004MeslekGörüntüle
8ŞAMİL İBRAHİMOĞLUd. 1910 - ö. ?MeslekGörüntüle
9VELİ MEMMEDOVd. 1902 - ö. ?MeslekGörüntüle
10CANIMOĞLU, Seyfullah Durmazd. 20.02.1942 - ö. 06.07.2004Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ŞAMİL İBRAHİMOĞLUd. 1910 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12VELİ MEMMEDOVd. 1902 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13CANIMOĞLU, Seyfullah Durmazd. 20.02.1942 - ö. 06.07.2004Madde AdıGörüntüle
14ŞAMİL İBRAHİMOĞLUd. 1910 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15VELİ MEMMEDOVd. 1902 - ö. ?Madde AdıGörüntüle