Halit Ertuğrul

(d. 20 Eylül 1956 / ö. -)
Yazar, öğretmen, akademisyen.
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adıyaman ilinin Besni ilçesinde doğdu. İlköğrenimini 1968’de Adıyaman Besni Sombayat İlkokulunda tamamladı. 1972’de Cacabey Ortaokulunu bitirdi (Işık 2006: 1322). Babası Halit’i henüz elli günlük bebekken bırakıp İstanbul’a gitti. Abisi ve annesiyle daha bebeklikte yapayalnız kaldı. Annesinin adı Hatice’dir. Babasının ikinci evliliğinden üç çocuğu oldu, yıllar sonra onlarla tanıştı. İlkokula imkânsızlıklardan dolayı 3 yıl geç başladı. Okuma arzusu ancak abisinin işe başlamasıyla gerçekleşti. Okul hayatına çalışarak devam etti. Kırşehir Öğretmen Okulundan 1975’te, Niğde Eğitim Enstitüsünden 1978’de, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalından 1994 yılında mezun oldu (Işık 2006: 1322). On iki yıllık ilkokul öğretmenliği sırasında içinde ukde olan üniversite okumayı kafasına koydu ve evli iki çocuk babasıyken üniversiteyi kazandı (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019). Cumhuriyet Üniversitesi Kamu Yönetimi Yönetim Bilimleri Bölümü’nde yüksek lisans yaptı. 1995 yılında Prof. Dr. Güven Murat danışmanlığında “Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Sistemi, Yönetim ve Sorunları” başlığıyla tezini hazırladı. Doktorasını 1997’de Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Prof. Dr. İbrahim Yıldırım danışmanlığında “Kuruluşundan Günümüze Azınlık ve Yabancı Okulları ve Bu Okullardan Mezun Olan Öğrencilerin Türk Toplumunda Üstlendiği Roller”i adlı teziyle tamamladı.

Yurdun çeşitli yerlerinde ilkokul öğretmeni, okul müdürü, Milli Eğitim şube müdürü olarak çalıştı. Adıyaman Besni Merkez Atatürk İlkokulu Müdürlüğü (1984-87), Gölbaşı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü (1987-90), Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında APK kurul uzmanı ve müfettişi (1990-91), bakan danışmanı (1991-94) olarak çalıştı. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Genel Sekreter Yardımcılığı (1994-95) ile Kütüphane ve Dökümantasyon Daire Başkanlığı (1995-96) yaptı. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesinde (1996-97), Gazi Üniversitesi Kastamonu (1998-99) ve Kırşehir Eğitim Fakültelerinde öğretim üyesi olarak çalıştı (Işık 2006: 1322). Adıyaman-Gölbaşı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 1987 yılında yılın öğretmeni seçildi.

Evli olan Ertuğrul’un Hüseyin adında bir oğlu, Esranur adında bir kızı; Halit, Yusuf, Zeynep Rana isminde üç torunu vardır. Ertuğrul hayatı boyunca siyasete bulaşmadı, siyasetten her zaman uzak durdu, tartışmalara dâhil olmadı. 2000 yıllarından başlayarak 6000’den fazla konferans verdi, vermeye de devam etmektedir.

Ertuğrul’un yazarlığa başlama serüveni oldukça ilgi çekicidir: “Ortaokuldayken okul kantinini çalıştıran bir ağabeyinin ayakkabı boya sandığı varmış. Ara sıra teneffüslerde ona para karşılığı yardım ettiğinden ellerinde ayakkabı boyası kalırmış. Matematik öğretmeni tırnak kontrolü yaparken Ertuğrul’un elindeki boyaları kir zannetmiş. Sınıfın huzurunda onun temiz olmadığını ifade eden sözler söylemiş. Bu olay onu derinden etkilemiş. Aynı gün Türkçe öğretmeni Valiliğin anı yarışması açtığını duyurmuş. O gece matematik öğretmeninin sınıfın huzurunda kendine yaptığını ağlayarak kaleme almış. Yazdığını Türkçe öğretmenine vermiş, Türkçe öğretmeni ağlayarak okumuş. Sınıftaki çocuklar öğretmeninin neden ağladığını merak edip sorunca “Edebiyatta ünlü bir kural vardır. Gözyaşıyla yazılan eserler gözyaşıyla okunur. Bu yazıyı arkadaşınız gözyaşıyla yazmış olmalı.” demiş (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019). İşte Halit Ertuğrul’un yazmaya başlaması bu hazin hikâye ile gerçekleşti. O gün bu gündür okur, yazar.

Yazarlıkta Hekimoğlu İsmail’in (Ömer Okçu) çok desteğini gördü, onun tavsiyelerini dinledi. Hekimoğlu İsmail tavsiyeleriyle, Halit Ertuğrul’un gözünü ve gönlünü açtı. Yazılarının yayımlanmasına vesile oldu (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019).

Ertuğrul, İslami duyarlılık çerçevesinde sıklıkla olgunlaşan ve kendini bulan bireyi kitaplarında konu edinir (Yivli 2017: 351). Eserlerinde yaşanmış, hayatın içinden güncel konuları, gençlik problemlerini, hak, hukuk, adalet, ilahi aşk, iman, Kuran hakikatleri gibi manevi yönü ağır basan konulara temas eder.

Ertuğrul’un kitaplarını iki kategoriye ayırmak gerekir: Birincisi yaşanmış, ibretli hikâyelerdir. İkincisi ise eğitim ve kültür kitaplarıdır. Herkesin çok bildiği Kendini Arayan Adam, Düzceli Mehmet, Aysel gibi eserler birinci kategoriye girmektedir. Tamamen gerçek olaylardan müteşekkil bu eserler didaktik öğelerle süslenmiş, dini-felsefi yönü kuvvetlidir. Ailede ve Okulda Çocuk Eğitimi, Örnek Öğretmen, Öğrencinin Başarı Kılavuzu gibi kitaplar ise ikinci kategoriye dâhildir. Eğitimle ilgili olan bu kategorideki eserler öğrenci, öğretmen, anne baba ve toplumla ilgilidir. Ayrıca Ertuğrul eserlerini roman, hikâye vs. bir tür adla tanımlamaz. “Benim kitaplarım roman ve hikâye değil. Tamamen yaşanmış ve hayatın içinden alınmıştır.” der (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019).

Halit Ertuğrul velut bir yazardır. Birçok türde eserler verir. O, popüler eserleriyle tanınır. (Tekin 2010: 382) İlk eseri 1984 yılında Cihan Yayınları arasında çıkan Yıkılan Hayal’tır (Kamil Parın, Görüşme: 21 Ocak 2019).

1991 yılında yayımlanan Kendini Arayan Adam kitabıyla ciddi okur kitlesi yakalar. Anılan eserde 1979 senesinin sonbahar ayında Adana’ya gitmek için yola çıkan yazarın, Salih Gökkaya isimli biriyle tanışması ve “İnsan nedir?” sorusu üzerine açılan sohbetin onları getirdiği noktayı ele alır. Romancının bir üstkurmaca ile başlattığı olaylarda Salih ve anlatıcının kendi serüvenlerini izleriz aynı zamanda. (Yivli 2017: 351-352) Gözyaşı dökerek kaleme aldığı Kendini Arayan Adam gerçek hayattan alınmış çarpıcı ve sarsıcı bir hikâyedir. Ertuğrul’un bu eseri yirmi beş dile tercüme edilir. Halit Ertuğrul’un ikinci büyük eseri Düzceli Mehmet’tir. Burada kural tanımayan, sıra dışı genç birinin başından geçenler anlatılır. Aysel’de insan ilişkilerini, toplumsal bozulmayı sorgulayan eser intihar etmek üzere olan bir kızın imana sarılarak kurtuluşunu konu edinir. Canan’da ise birçok ibretli sahneler okuyucuyu karşılar.

Eruğrul’un çeşitli konulardaki yazıları Türk Edebiyatı, Düşünce, Yeni Asya ve Yeni Nesil, Türkiye, Diyanet Çocuk, Köprü, Sur gazete ve dergileri ile Hatay, Kırşehir ve Adıyaman’da çıkan yerel gazetelerde yayımlanır (Murat vd. 2010: 417).

Halit Ertuğrul sade, yalın ve anlaşılır üslubuyla herkese hitap edebilen bir tarzı vardır. Kısa cümlelerle sanattan ziyade algıda kolaylık gözetir. Bundan dolayı olacak ki eserleri çok ilgi görür. Kendini Arayan Adam 1000., Düzceli Mehmet 500., Aysel ise 400. baskıyı geçmiş durumdadır. Şu anda Nesil, Timaş ve Cağaloğlu yayınlarında olmak üzere toplam 72 kitabı yayımlanır. Bir de Meraklı Yusuf adında çocuk kitabı serisi yayınlanmaktadır.

Halit Ertuğrul ve eserleri çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından ödüle layık görülür. Açılan çeşitli yarışmalarda dört birincilik, birçok da ikincilik ve üçüncülük aldı. (Tural vd. 2003: 416) 1987'de Türk Hava Kurumu tarafından havacılıkla ilgili hikâye yarışmasında Türkiye ikincisi, 1993'te Yeni Asya Gazetesinin hikâye yarışmasında Türkiye ikincisi olur. 2002'de Kendini Arayan Adam isimli eserine İstanbul Özel Ufuklar Kurumu tarafından yılın romancısı ödülü verilir. 2012'de Düzceli Mehmet eserine atfen Elmalı Şair ve Yazarlar Kulübü tarafından yılın yazarı seçilir.

Kaynakça

Ertuğrul, Halit (2009). Kendini Arayan Adam. 735. Baskı. İstanbul: Nesil Yayınları.

Işık, İhsan (2006). Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. C.3. Ankara: Elvan Yayınları.

Parın, Kamil, Kişisel Görüşme: 21 Ocak 2019.

Tekin, Arslan (2010). Edebiyatımızda İsimler ve Terimler. İstanbul: Bilgeoğuz Yayınevi.

Tural, Sadık vd. (2003). “Türk Dünyası Edebiyatçılar Ansiklopedisi”.C. 3. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.

Yalçın, Murat vd. (2010). “Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi”.C1. 3. Baskı. İstanbul: YKY Yayınları.

Yivli, Oktay vd. (2017). Modern Türk Edebiyatı, İzmir: Günce Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: KAMİL PARIN
Yayın Tarihi: 11.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Ailede ve Okulda Çocuk EğitimiSer Yayınları / Ankara1979Araştırma
Bütün Yönleriyle Gölbaşı? / Ankara1988Araştırma
Kendini Arayan AdamYeni Asya Yayınları / İstanbul1992Roman
Eğitimde Bediüzzaman ModeliYeni Asya Yayınevi / İstanbul1994Araştırma
Azınlık ve Yabancı Okulları Türk Toplumuna EtkisiNesil Yayınları / İStanbul1998Araştırma
Öğretmenin Başarı KlavuzuNesil Yayınları / İstanbul1999Araştırma
Dünyama Bahar GeldiNesil Yayınları / İstanbul2000Hikâye
Düzceli MehmetNesil Yayınları / İstanbul2000Roman
Kendimi BuldumNesil Yayınları / İstanbul2000Deneme
Kendimizi Nasıl Yetiştirelim?Nesil Yayınları / İstanbul2000Araştırma
Yeni Bir HayatNesil Yayınları / İstanbul2000Roman
Dünyayı ağlatanlarNesil Yayınları / İstanbul2001Diğer
Öğrencinin Başarı KlavuzuNesil Yayınları / İstanbul2001Araştırma
Uçurumdan DönüşNesil Yayınları / İstanbul2001Diğer
AyselNesil Yayınları / İstanbul2002Roman
Aşk Böyle YaşanırNesil Yayınları / İstanbul2002Derleme
Ateşte YeşerdimNesil Yayınları / İstanbul2002Roman
CananNesil Yayınları / İstanbul2002Roman
Çocuğumu Bana VerinNesil Yayınları / İstanbul2002Deneme
Gençliğin Göz YaşlarıTimaş Yayınları / İstanbul2002Deneme
Kitap Okumada Yeni TekniklerNesil Yayınları / İstanbul2002Araştırma
Kültürümüzü Etkileyen OkullarNesil Yayınları / İstanbul2002Araştırma
Son Gelişmelerle Çocuk Eğitiminde Yeni TekniklerTimaş Yayınları / İstanbul2002Araştırma
Selim ve HandeNesil Yayınları / İStanbul2002Roman
Son Gelişmelerle Anne Baba Eğitiminde Yeni TekniklerTimaş Yayınları / İstanbul2002Araştırma
Son Gelişmelerle Öğrencilikte Yeni TekniklerTimaş Yayınları / İstanbul2002Araştırma
Toplumun IşıklarıTimaş Yayınları / İstanbul2002Araştırma
EmreNesil Yayınları / İstanbul2003Roman
Öğretmenlerden Hizmet ÖyküleriNesil Yayınları / İstanbul2003Diğer
Adım Adım EvlilikNesil Yayınları / İstanbul2003Araştırma
Bilimsel Çalışmalarda Yeni TekniklerNesil Yayınları / İstanbul2003İnceleme
Okuyuculardan İbretli MektuplarNesil Yayınları / İstanbul2003Diğer
Siz Kimsiniz?Nesil Yayınları / İstanbul2003Diğer
Günümüzden Hizmet ÖyküleriNesil Yayınları / İstanbul2003Hikâye
Gençlik MektuplarıNesil Yayınları / İstanbul2003Mektup
SevdaTimaş Yayınları / İstanbul2003Roman
Sosyolojiye Giriş? / ?2003Araştırma
Nje Jette TjeterGelenek Yayınları / İstanbul2003Diğer
Kendini Arayan KadınNesil Yayınları / İstanbul2004Roman
Gizemli DavetNesil Yayınları / İstanbul2004Diğer
Auf Der Suche Nach Sıch SelbstNesil Yayınları / İstanbul2004Diğer
Üniversite Sınavını Nasıl KazandımNesil Yayınları / İstanbul2005Araştırma
Gençlik sorunları ve ÇözümleriNesil Yayınları / İstanbul2005Araştırma
Şark KızıNesil Yayınları / İstanbul2005Roman
Aradığını Bulan KadınNesil Yayınları / İstanbul2005Roman
Said Nursi'nin Destanlaşan HizmetiNesil Yayınları / İstanbul2006Araştırma
Herkesin ÖğretmeniNesil Yayınları / İstanbul2006Araştırma
Ezanla DirilişNesil Yayınları / İstanbul2007Diğer
Anne Baba Notunuz Kaç?Nesil Yayınları / İstanbul2009Araştırma
Kendinizi Keşfe Var Mısınız 21 Adımda Hedef 12Nesil Yayınları / İstanbul2009Araştırma
Ateşte Açan ÇiçeklerNesil Yayınları / İstanbul2010Diğer
Her Yönüyle Örnek ÖğretmenNesil Yayınları / İstanbul2010Araştırma
İbret ve Gözyaşı VasiyetNesil Yayınları / İstanbul2010Diğer
Secdede Son NefesNesil Yayınları / İstanbul2010Diğer
Beni Bir Annem SevmişNesil Yayınları / İstanbul2011Diğer
Cennete Giden GünahkarNesil Yayınları / İstanbul2011Diğer
Son UmutNesil Yayınları / İstanbul2011Roman
Asi GönülNesil Yayınları / İstanbul2012Diğer
Esrarlı GeceNesil Yayınları / İstanbul2013Diğer
Güneş BatmadanNesil Yayınları / İstanbul2013Diğer
HasretNesil Yayınları / İstanbul2013Hikâye
Sonsuzluğa UyanmakNesil Yayınları / İstanbul2013Diğer
Vicdan AteşiNesil Yayınları / İstanbul2013Diğer
Kapına GeldimNesil Yayınları / İstanbul2014Hikâye
Kutlu Bir AşkNesil Yayınları / İstanbul2014Diğer
Yüzleşme VaktiNesil Yayınları / İstanbul2014Hikâye
Kutlu Bir DirilişNesil Yayınları / İstanbul2015Diğer
La RechercheNesil Yayınları / İstanbul2015Diğer
Ömrüme Doğan GüneşNesil Yayınları / İstanbul2015Diğer
Çanakkale'de Üç MuhammedNesil Yayınları / İstanbul2016Diğer
ÇareNesil Yayınları / İstanbul2016Diğer
Gönlüme Hu DüştüNesil Yayınları / İstanbul2016Roman
ÇözümNesil Yayınları / İstanbul2016Araştırma
Kutlu Bir HaykırışNesil Yayınları / İstanbul2016Diğer
Manevi YükselişHayat Yayınları / İstanbul2017Diğer
Nur DestanıNesil Yayınları / İstanbul2017Diğer
Senin İçin Gemileri YaktımHayat Yayınları / İstanbul2017Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂSIM EFENDİd. 1839? - ö. 1909?Doğum YeriGörüntüle
2Abdurrahman Fehmi Bilgind. 1906 - ö. 1988Doğum YeriGörüntüle
3Ramazan Teknikeld. 20 Mart 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Yıldırım Üçtuğd. 01 Şubat 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ABBASİ ŞAHBUDAĞÎd. 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Semih Gümüşd. 03 Mart 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Ethem Barand. 01 Mayıs 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Hüseyin Kayad. 01 Ocak 1975 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Neşe Aksakald. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
10İnan Çetind. 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Gülseren Budayıcıoğlud. 16 Şubat 1947 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Hikmet Birandd. 1906 - ö. 1972Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Nevzat Çalıkuşud. 1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14VEKLİ, Halit Turhan Karababad. 1928 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Gavsi Ozansoyd. 25 Mayıs 1917 - ö. 10 Nisan 1970Madde AdıGörüntüle