Madde Detay
FÂ'İK, Mehmed Fâ'ik
(d. 1240/1824 - ö. 1262/1846)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mehmed Fâ'ik'tir. Şiirlerinde Fâ'ik mahlasını kullandı. Kaynaklara göre Bolu'da, Tezkire-i Şu'arâ-yı Âmid'e göre (Ali Emîrî 1328: 78) Diyarbakır'da 1240/1824 senesinde doğdu. Kâmûsu'l-A'lâm ve Fatîn Tezkiresi'ne göre doğum tarihi 1239/1823'tür (Şemseddîn Sâmî 1314: 3340; Fatîn 1271: 317). Bolu'da medfun Sâfî mahlasıyla şiirler yazan Diyarbakırlı Şeyh Mustafa Safiyyüddîn Efendi'nin oğludur. Şeyh Mustafa Safiyyüddîn Efendi İstanbul'da tahsilini tamamladıktan sonra Bolu'ya hicret etmiş, orada meşhur Halvetîlerden Çerkeşli Mustafa Efendi'ye intisap etmiş, bilahare onun değerli halifesi Geredeli Halîl Efendi'den hilafetname almış ve Bolu'da Şa'bâniye'den Aktaş Tekkesi'ni kurmuştu. Dolayısıyla Fâ'ik'in, babasının bulunduğu şehir olan Bolu'da doğmuş olması kuvvetle muhtemeldir. Fâ'ik, tahsilini tamamlamakla meşgul iken çok genç yaşta, henüz yirmi iki yaşındayken pederinden bir sene kadar evvel 1262/1846 yılında Bolu'da vefat etti. Bolu Aktaş Tekkesi'ne gömüldü. Vefat tarihini Fatîn Tezkiresi ve Tezkire-i Şu'arâ-yı Âmid 1261/1845 olarak vermişlerdir (Fatîn 1271: 317; Ali Emîrî 1328: 78).
Son Asır Türk Şairleri'ne göre genç yaşta vefat etmesine rağmen çok sayıda şiiri vardır (İnal 1988: 355). Esâmî-i Şu'arâ-i Âmid'de ise Fâ'ik'in zeki, fazıl, şair, hatip, hoşsada bir zât-ı âlî-kadr olduğu bildiriliyor (Güner 2003: 43). Şiirine örnek Fatîn Tezkiresi'nde ve Son Asır Türk Şairleri'ndedir.
Kaynakça
Ali Emîrî (1328). Tezkire-i Şu'arâ-yı Âmid. İstanbul.
Ergun, Sadeddin Nüzhet (1936-1945). Türk Şairleri. C. IV. İstanbul.
Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul.
Güner, Galip ve Nurhan Güner (hz.) (2003). Ali Emîrî Efendi, Esâmî-i Şu'arâ-yı Âmid. Ankara.
İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay.
Şemseddîn Sâmî (1314). Kâmûsü'l‑A‘lâm. C. V. İstanbul.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLANYayın Tarihi: 28.08.2014Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Murabba'
Ey gönül câm-ı safâdan bâde-i gülgûn içen
Bezm-i meyde behre-yâb üftâdedir kan ağlasun
Ey gönül bâğ-ı fenâda dil verüp cândan geçen
Nâr-ı hasretle yanan pervânedir kan ağlasun
Ey gönül gîsû-yı dilberde esîr-i mihnet ol
Sîneni çâk et seherde andelîb-i fürkat ol
Bend olup zülf-i dilârâya nedîm-i hizmet ol
Kul olan sultânına bî-çâre dermân ağlasun
Ey gönül sahbâ-yı aşkı kana kana içegör
Tâlib-i dîdâr olup hep mâ-sivâdan geçegör
Mübtelâ-yı yâr olup ağyârı yârdan seçegör
Derd-i aşk ile yanup cânânına kan ağlasun
Ey gönül tîr-i belâsı dilberin bu sînemi
Pâre pâre eyledi aslâ bulunmaz merhemi
Ser-be-ser cismim harâb etdi anın cevr ü gamı
Fâ'ikâ âşüfte dil leyl ü nehâr kan ağlasun
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 355.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 28.08.2014Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Murabba'
Ey gönül câm-ı safâdan bâde-i gülgûn içen
Bezm-i meyde behre-yâb üftâdedir kan ağlasun
Ey gönül bâğ-ı fenâda dil verüp cândan geçen
Nâr-ı hasretle yanan pervânedir kan ağlasun
Ey gönül gîsû-yı dilberde esîr-i mihnet ol
Sîneni çâk et seherde andelîb-i fürkat ol
Bend olup zülf-i dilârâya nedîm-i hizmet ol
Kul olan sultânına bî-çâre dermân ağlasun
Ey gönül sahbâ-yı aşkı kana kana içegör
Tâlib-i dîdâr olup hep mâ-sivâdan geçegör
Mübtelâ-yı yâr olup ağyârı yârdan seçegör
Derd-i aşk ile yanup cânânına kan ağlasun
Ey gönül tîr-i belâsı dilberin bu sînemi
Pâre pâre eyledi aslâ bulunmaz merhemi
Ser-be-ser cismim harâb etdi anın cevr ü gamı
Fâ'ikâ âşüfte dil leyl ü nehâr kan ağlasun
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 355.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Murabba'
Ey gönül câm-ı safâdan bâde-i gülgûn içen
Bezm-i meyde behre-yâb üftâdedir kan ağlasun
Ey gönül bâğ-ı fenâda dil verüp cândan geçen
Nâr-ı hasretle yanan pervânedir kan ağlasun
Ey gönül gîsû-yı dilberde esîr-i mihnet ol
Sîneni çâk et seherde andelîb-i fürkat ol
Bend olup zülf-i dilârâya nedîm-i hizmet ol
Kul olan sultânına bî-çâre dermân ağlasun
Ey gönül sahbâ-yı aşkı kana kana içegör
Tâlib-i dîdâr olup hep mâ-sivâdan geçegör
Mübtelâ-yı yâr olup ağyârı yârdan seçegör
Derd-i aşk ile yanup cânânına kan ağlasun
Ey gönül tîr-i belâsı dilberin bu sînemi
Pâre pâre eyledi aslâ bulunmaz merhemi
Ser-be-ser cismim harâb etdi anın cevr ü gamı
Fâ'ikâ âşüfte dil leyl ü nehâr kan ağlasun
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 355.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Murabba'
Ey gönül câm-ı safâdan bâde-i gülgûn içen
Bezm-i meyde behre-yâb üftâdedir kan ağlasun
Ey gönül bâğ-ı fenâda dil verüp cândan geçen
Nâr-ı hasretle yanan pervânedir kan ağlasun
Ey gönül gîsû-yı dilberde esîr-i mihnet ol
Sîneni çâk et seherde andelîb-i fürkat ol
Bend olup zülf-i dilârâya nedîm-i hizmet ol
Kul olan sultânına bî-çâre dermân ağlasun
Ey gönül sahbâ-yı aşkı kana kana içegör
Tâlib-i dîdâr olup hep mâ-sivâdan geçegör
Mübtelâ-yı yâr olup ağyârı yârdan seçegör
Derd-i aşk ile yanup cânânına kan ağlasun
Ey gönül tîr-i belâsı dilberin bu sînemi
Pâre pâre eyledi aslâ bulunmaz merhemi
Ser-be-ser cismim harâb etdi anın cevr ü gamı
Fâ'ikâ âşüfte dil leyl ü nehâr kan ağlasun
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 355.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HİMMET/ABDÎ, Şeyh Himmet Efendi | d. ? - ö. 1683-1684 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Ahmet Tayyar Çulha | d. 1887 - ö. 04 Nisan 1971 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | CELÎLÎ, Celîlî Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ENVER, Şeyh Mustafa Enver Efendi | d. 1824 - ö. 1872 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | NÛRÎ, Tokatlı | d. 1824? - ö. 1884? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | FÂ'İZ, Mahmûd Paşa | d. 1824 - ö. 1867 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | SAFÎ, Hacı Mustafa Safî | d. 1784 - ö. 29.12.1846 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ÂTIF, Çavuş-zâde Âtıf Ahmed Bey | d. 1794 - ö. 1846 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ŞEMSÎ, Şemseddîn Bey | d. ? - ö. 1846 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | MEHMED, Kasım-zâde Şeyh Seyyid Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1718-19 | Meslek | Görüntüle |
11 | HASAN/ÜMMÎ SİNAN-ZÂDE, Şeyh Hasan Efendi | d. ? - ö. 1677-78 | Meslek | Görüntüle |
12 | FEYZULLÂH EFENDİ, Vahyî-zâde Mehmed | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | İBRÂHÎM, Aşçı Halîl İbrâhîm Dede | d. 1828 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | TEVHÎD, Seyyid Ahmed Tevhîd Efendi | d. 1807 - ö. 1870 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | RÂŞİD, Râşid Bey | d. ? - ö. 1826 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | AZADI, Dövletmemmet | d. 1700 - ö. 1760 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | RUHÎ, Ruhî Bey Baba | d. ? - ö. 1900 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | HÂLİD, Silivrili | d. 1811 - ö. 1855 ds. | Madde Adı | Görüntüle |