FEHMÎ, Baltacı-zâde Abdullâh Efendi

(d. ?/? - ö. 1139/1726-27)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’un Kasımpaşa semtinde doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Abdullah’tır. Anadolu kadılarından Baltacı Hüseyin Efendi’nin oğlu olduğundan Baltacı-zâde Abdullah Fehmî Efendi olarak tanındı. Sultan III. Ahmed devri başlarında hadika-i hassa ocağında görev aldı. Tüfeng-endâzlık (tüfek atıcılık) göreviyle Mora ve Nemçe seferlerine katıldı. Baltacı Ocağı’nda müezzinlik yaptı. Padişahın iltifatına mazhar oldu. Emekli olup Aydın-zâde Zâviyesi şeyhi A‘rec Hasan Efendi ve Şeyh Nasûhî Efendi’den tarikat dersleri aldı. 1139/1726-27 yılında İstanbul’da vefat etti.

Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Râmiz (Erdem 1994: 241)’e göre şiirlerinin çoğu Hz. Muhammed övgüsünde yazılmış na‘tlardan oluşmaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî.  C. 2.İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 515.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 240-241.

Erdem, Sadık (2004). “Fehmî”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 36-37.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 135.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 796.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). “Fehmî, Abdullah Efendi (Baltacızâde)”. C. 3. İstanbul: Dergâh Yay. 177.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 15.04.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Na‘t-i Seyyidü’l-Kâ’inât

Bir cân ki senin yolunda kurbân olmaz

Uşşâk-ı ciger-sûza o cân cân olmaz

 

Gayrin bize dermânı gerekmez şâhâ

Derdin gibi bir hasteye dermân olmaz


Ve lehû

Olmak kademin hâki bana rif‘atdir

Devlet ü cihânda sana kurbiyyetdir

 

Şevkile senin yolunda kurbân olmak

Ey şâh-ı rüsül derd-i ile minnetdir

(Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 241.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂŞİD, Mehmed Râşid Efendid. 1669-70 (?) - ö. 10 Temmuz 1735Doğum YeriGörüntüle
2ABDÜLGANÎ-İ VARDARÎ, Vardarî Şeyh-zâde Abdülganîd. ? - ö. 1696-97Doğum YeriGörüntüle
3ŞİFÂÎ/ŞİFÂYÎ, MEHMEDd. ? - ö. 1667-68Doğum YeriGörüntüle
4RÂŞİD, Mehmed Râşid Efendid. 1669-70 (?) - ö. 10 Temmuz 1735Doğum YılıGörüntüle
5ABDÜLGANÎ-İ VARDARÎ, Vardarî Şeyh-zâde Abdülganîd. ? - ö. 1696-97Doğum YılıGörüntüle
6ŞİFÂÎ/ŞİFÂYÎ, MEHMEDd. ? - ö. 1667-68Doğum YılıGörüntüle
7RÂŞİD, Mehmed Râşid Efendid. 1669-70 (?) - ö. 10 Temmuz 1735Ölüm YılıGörüntüle
8ABDÜLGANÎ-İ VARDARÎ, Vardarî Şeyh-zâde Abdülganîd. ? - ö. 1696-97Ölüm YılıGörüntüle
9ŞİFÂÎ/ŞİFÂYÎ, MEHMEDd. ? - ö. 1667-68Ölüm YılıGörüntüle
10RÂŞİD, Mehmed Râşid Efendid. 1669-70 (?) - ö. 10 Temmuz 1735MeslekGörüntüle
11ABDÜLGANÎ-İ VARDARÎ, Vardarî Şeyh-zâde Abdülganîd. ? - ö. 1696-97MeslekGörüntüle
12ŞİFÂÎ/ŞİFÂYÎ, MEHMEDd. ? - ö. 1667-68MeslekGörüntüle
13RÂŞİD, Mehmed Râşid Efendid. 1669-70 (?) - ö. 10 Temmuz 1735Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ABDÜLGANÎ-İ VARDARÎ, Vardarî Şeyh-zâde Abdülganîd. ? - ö. 1696-97Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞİFÂÎ/ŞİFÂYÎ, MEHMEDd. ? - ö. 1667-68Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RÂŞİD, Mehmed Râşid Efendid. 1669-70 (?) - ö. 10 Temmuz 1735Madde AdıGörüntüle
17ABDÜLGANÎ-İ VARDARÎ, Vardarî Şeyh-zâde Abdülganîd. ? - ö. 1696-97Madde AdıGörüntüle
18ŞİFÂÎ/ŞİFÂYÎ, MEHMEDd. ? - ö. 1667-68Madde AdıGörüntüle