FEVZİ DÖNMEZ

(d. 1944 / ö. -)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Fevzi Dönmez, Hatay'ın Yayladağı ilçesine bağlı Sürütme köyünde 1944 yılında doğmuştur. İlkokulu kendi köyünde bitiren âşık, daha sonrasını da okumak ister; ama babasının izin vermemesi ve çobanlık yapmasını istemesi üzerine, yirmi yıl köyünde çobanlık yaparak geçimini sağlar. Çocukluk ve gençlik dönemini yoksulluk içinde geçirir. Âşık, babasının kendisini okutmadığı için daha sonra pişmanlık duyduğunu söylediğini ifade eder. 1974 yılında köyünden Antakya'ya göçen Fevzi Dönmez, bir yıl kadar kapıcılık yapar. Sonrasında başka işlerle de uğraşan âşık, 1977 yılında Antakya Devlet Hastanesine işçi olarak girer; 1984’te ise Sağlık Ocağında çalışmaya başlar. Burada çalışmaya başladıktan sonra bir gün “Bu Batılılar, kitap yazıyor, resim yapıyor, müzikle uğraşıyor; bizim onlardan ne eksiğimiz var? Ben de şiirle hemhal olayım." der. Çocukluğundan beri de şiire ilgi duyan âşık, kısa sürede söylediği şiirlerle çevresinde tanınmaya başlar. Evli ve 3 çocuk babası olan âşık, bir kamu kuruluşundan emekli olur. Fevzi Dönmez, çevresinde ve dünyada olup bitenlere karşı duyarlılığını hâlen yazdığı şiirlerde yansıtmayı sürdürmekte ve yaşamına Antakya'da devam etmektedir (Kabadayı 2000: 131).

Âşıklık geleneği içerisinde usta çırak ilişkisi içerisinde yetişmemiş olan ve saz çalamayan âşık, ilk olarak “Gönül" adlı şiiriyle bir yarışmada dereceye girer ve adını duyurur. Bu onun için bir dönüm noktası olur ve âşıklarla, şairlerle; dergi ve gazetelerle ilişkilerini yoğunlaştırır. Antakya'da şiir yarışmalarına katılır; Güneyde Kültür, Objektif, Güneysu (Osmaniye), Güney Rüzgarı, Çınar (Bursa) gibi dergilerle Milliyet, Sabah, Türkiye gibi ulusal basın ve birçok yerel gazetede şiirleri yayımlanır. Ancak, yazıp söylediği şiirleri bugüne kadar kitap hâline getirememiştir. Adanalı Âşık Abdulvahap Kocaman başta olmak üzere Maraşlı, Antepli ve Hataylı âşıklarla tanışan Fevzi Dönmez, elinden tutan olmadığı için daha geniş kitlelerle buluşamadığını dile getirmektedir. Şiirleriyle ilgili olarak üniversite öğrencilerinin lisans tezi hazırladığını da vurgulayan âşık, şu ana kadar çok değişik konularda 500’e yakın şiir yazdığını açıklamaktadır. İnsanların kişilik özellikleri; toplumdaki haksızlıklar, çelişkiler ve ciddi sorunlar; aşk ve doğa güzellikleri ile dinsel konularla ilgili güzelleme, taşlama, ağıt türlerinde şiirler yazan âşık, halk şiirimizin nazım birimi dörtlüğü ve hece ölçüsünü kullanmaktadır. Âşık Fevzi Dönmez'in imge ve mesaj gücü yüksek şiirlerinden bir dörtlük şöyledir: "Nehirlerin suyu az gelir bana/ İçsem de kandırmaz sensiz muhabbet/ Gök kubbesi çarşaf olsa üstüme/ Bedenimi örtmez sensiz muhabbet" (Kabadayı 2000: 131). Dönmez'in şiirlerinde çoğunlukla, 11'li (6+5, 4+4+3) ölçüyü kullandığı görülür. Bunun yanı sıra âşığın, şiirlerinde yarım kafiye ve tam kafiye kullanımının daha fazla olduğu dikkat çeker.

Kaynakça

Kabadayı, Müslüm (2000). Hatay Halk Şairleri. Antakya: Önder Ofset.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. BÜLENT ARI
Yayın Tarihi: 27.12.2018
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DERDİDERYA, Ali Şahind. 1929 - ö. 2010Doğum YeriGörüntüle
2EKREM, Ekrem Akıncıd. 01.01.1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HASAN, Hasan Ateşd. 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İ. Güney Dald. 11 Ağustos 1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ENGÜNÎ, Yaşar Köksald. 1944 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Tuncer Cücenoğlud. 10 Nisan 1944 - ö. 18 Temmuz 2019Doğum YılıGörüntüle
7İSYANÎ, Salih Altund. 15.12.1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8DERTLİ AHMET/AHMET, Ahmet Kekillid. 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9EMİNE, Emine Özlerd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10İRFÂNÎ, Süleymand. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
11GÜL AHMET, Ahmet Yiğitd. 26.07.1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
12HASAN İRİSd. 1887 - ö. ?Madde AdıGörüntüle