FEYZÎ, Dursun-zâde Abdullah Feyzî Efendi

(d. ?/? - ö. 1019/1610)
divan şairi, kadı, hattat
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. Müderris Dursun Efendi’nin oğludur. Dedesi Taşköprülü Hacı Murâd Efendi’dir. Dursun-zâde Bekâ’î’nin de küçük kardeşidir. İyi bir öğrenim gören Feyzî, Ma’lûl-zâde Mehmed Çelebi’den mülazım oldu. Kudüs, Bağdat, Eyüp ve Üsküdar da kadılık yaptı. Üsküdar kadılığından azledildikten sonra 1019/1610 yılında vefat etti. Fatih civarında Kadıçeşmesi yakınındaki Abid Çelebi mescidi avlusunda medfundur (İnal 1928: 273).

Feyzî, üç dilde yazılmış eserleri olan faziletli, ilim ve fende mahir bir kişiydi. Muammada ustaydı. Kaynaklar yüz isim çıkabilecek bir muamma yazdığını belirtir (Akbayar 1996: 526). Ayrıca Yusuf Efendi’den hüsn ü hat meşk eden şair, celî, sülüs, nesih, rika ve talik yazıda da yetenekliydi.

Eserleri

1.Haşiye alâ Şerhi'l-Fettah

2.Haşiye alâ Şerhi'l-Hidaye

3.Risale fi Beyani Mu'cizati Enbiya

4.Divan

5.Risale-i Kalemiyye

6.Risale-i Fethu'l-El-Gâza

7.Haşiye ale'l-Camî

8.Tuhfetü'l-Hasnâi fi'ş-Şerhi alâ Mieti Hadisin Min Meşarıkı'l-Envar (Kurnaz-Tatcı 2000: 348)

9.Şerh-i Ferâiz-i Muhsin-i Kayserî

10.Şerh-i Tefsîr-i Şerîf (Akbayar 1996: 526)

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Balcı, Rüştü (2014). Kâtip Çelebi, Keşfü’z-Zünûn An Esâmi’l-Kütübi Ve’l-Fünûn. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

İnal, İbnülemin Mahmud Kemâl (hzl.) (1928). Tuhfe-i Hattâtîn, Müstakîmzâde, Süleyman Sadeddin. İstanbul.

Kayabaşı, Bekir (1997). Kaf-zâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l Eşâr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2000).Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdülkadir (1989). Nev’îzâde Atâî, Hadâiku’l-Hakaik fî Tekmileti’ş-Şakaik. İstanbul: Çağrı Yay.

Riyâzî Mehmed (yty). Riyâzü’ş-Şu’arâ. Millet Kütüphanesi AE Nr. 765. vr. 109.

Sungurhan Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şuarâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi: 10.12.2014]

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 10.12.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C.5. İstanbul.

Zavotçu, Gencay (2009). Rıza Tezkiresi (İncelenme-Metin). İstanbul: Sahaflar Kitap Sarayı. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ŞERİFE ÖRDEK
Yayın Tarihi: 11.12.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Şöyle geçdi sîneden tîrün âyâ kaşı kemân

Yir delindi yire geçdi bulmadum andan nişân 

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 10.12.2014]. 191, 192.)


Geçince reh-güzârından o şâh-ı hûbânum

Derîçe-i lebüme geldi seyr içün cânum 

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 10.12.2014]. 191, 192.) 


Niçe bir elde mey-i surh ile sâgar tutalum

Ak gül gibi ‘arak nûş idelüm ter tutalum 

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 10.12.2014]. 191, 192.)


Gül gibi elde o gonçe mey-i hamrâ tutsa

‘Iyş u nûş eylese ‘uşşâk ile ra’nâ tutsa 

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 10.12.2014]. 191, 192.)


Gönül fülki selâmet sâhilinde urmadan lenger

Yine bir kâfir oldum esîri hey müselmânlar 

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 10.12.2014]. 191, 192.)


Bagrumı deldi tîr-i hûn-efşân

Zâlimün öte ucıdur peykân 

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 10.12.2014]. 191, 192.) 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Evren Birdal Sharmad. 1976 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Doğum YeriGörüntüle
3FEHMÎ, Baltacı-zâde Abdullâh Efendid. ? - ö. 1726-27Doğum YeriGörüntüle
4Evren Birdal Sharmad. 1976 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Doğum YılıGörüntüle
6FEHMÎ, Baltacı-zâde Abdullâh Efendid. ? - ö. 1726-27Doğum YılıGörüntüle
7Evren Birdal Sharmad. 1976 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Ölüm YılıGörüntüle
9FEHMÎ, Baltacı-zâde Abdullâh Efendid. ? - ö. 1726-27Ölüm YılıGörüntüle
10Evren Birdal Sharmad. 1976 - ö. ?MeslekGörüntüle
11RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911MeslekGörüntüle
12FEHMÎ, Baltacı-zâde Abdullâh Efendid. ? - ö. 1726-27MeslekGörüntüle
13Evren Birdal Sharmad. 1976 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FEHMÎ, Baltacı-zâde Abdullâh Efendid. ? - ö. 1726-27Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Evren Birdal Sharmad. 1976 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Madde AdıGörüntüle
18FEHMÎ, Baltacı-zâde Abdullâh Efendid. ? - ö. 1726-27Madde AdıGörüntüle