FİRÂKÎ, Yazıcı Firâkî Dede

(d. ?/? - ö. 1155/1742-43)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. Mevlevîliğe intisap ederek İstanbul Yenikapı Mevlevîhanesi'nde Peçevî Ârif Ahmed Dede (ö. 1137 / 1724-25)'nin hizmetinde yetişti. Çilesini tamamlayarak dede oldu. Esrar Dede (Genç 2000: 431-32) ve Nail Tuman'a göre (n. 3212) 1155 /1742-43, Şemseddin Sâmî'ye (1996: 3353) göre ise 1150 / 1737'de İstanbul'da vefat etti. Molla Güranî Türbesi'nde medfundur.

Firâkî kaynaklara göre, şiir ve nesir yazmada yetenekli idi. Eldeki şiirleri Fatin ve Esrar Dede Tezkireleri'ndeki örneklerden ibarettir. Mevcut şiirleri tasavvufî niteliklidir. Mensur Seknâme adında bir eseri olup, bu eser Millet Ktp., AE Mnz Nr. 665'de kayıtlıdır.
 

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmanî. C 2. İstanbul.  537.

Ali Enver (1309). Semâhâne-i Edeb. İstanbul. 197.

Çifci, Ömer (hzl.) (2007).  Fatin Davud, Hâtimetü'l-Eş'âr . http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 12.12.2014].

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şu'arâ-yı Mevlevîyye. Ankara: AKM Yay. 431.

Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Âlâm. C. 5. İstanbul. 3353.

Tuman, N. Tuhfe-i Nailî. MEB Yayınlar Dairesi Başkanlığı Nüshası. Nr. B / 870. 2 / n. 3212.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. NİLGÜN AÇIK ÖNKAŞ
Yayın Tarihi: 27.12.2014
Güncelleme Tarihi: 18.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Cihânda şâh olup şâhum cihân turdukca turdun tut

Cihân mülkinde Şeddâdî binâ bünyâdı urdun tut

Göçersin kûs-ı rıhlet urılur bir gün bu menzilden

Otagın pâdişâhum lâle-veş sahrâda kurdun tut

Vücûd iklîminün farzâ ki olmışsın Süleymânı

Adem deryâsına o saltanat mührün düşürdün tut

Konagın âkibet bâg-ı ferâgatdur benüm cânum

Sabâ gibi sapup her yana hayladun yüpürdün tut

Murâdunca bu âlem mürgzârından şikâr alup

Şehâ bâzû-yı devletden niçe şeh-bâz uçurdun tut

Olursın cür'a-veş yarın ya bir gün hâk ile yeksân

Bugün Cem bezmine irdün safâ câmını sürdün tut

Götürür bezm-i kesretden ayagı her kişi âhir

Firâkî yer al öndin âlem-i vahdetde yurdun tut

(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şu'arâ-yı Mevlevîyye. Ankara: AKM Yay. 431-432.)