FUZÛLÎ

(d. ?/? - ö. ?/?)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Fuzûlî mahlaslı bir şairden “Tekke Şairi Fuzûlî” başlıklı makalesinde söz eden Cahit Öztelli, 19. yüzyılda Rumeli’de yaşadığı sanılan Alevi-Bektaşi bir şairden söz eder. Bahsi geçen Fuzûlî mahlaslı şair hakkında, kaynaklarda çok fazla bilgi yer almamaktadır. Şiirlerin bulunduğu cönklerin hepsinin 19. yüzyılda yazılmış olması, ayrıca yine şiirlerin dil ve ifade özellikleri bakımından bu yüzyılın özelliğini taşıması, şairin bu yüzyılda yaşadığı sonucuna varılabilir. Yine 19. yüzyıl tekke şairlerinden Bosnavî’nin “Âşıklar Destanı” nda pek çok tekke ve saz şairleri, özel durumlarına göre alfabe sırasıyla anlatılırken Fuzûlî için “Fuzûlî başına bir kuru belâ” demektedir. Bosnavî’nin destanı da şairin 19. yüzyılın birinci yarısında yaşadığını gösteren bir belgedir. Öztelli, cönklerde rastladığı Fuzûlî mahlaslı bu şairin şiirlerini 16. yüzyılda yaşamış olan Fuzûlî’nin Türkçe Divanı ile karşılatırmış ancak hiçbir şiiri eserde bulamamıştır. Buradan hareketle ve üslup farklılığından ötürü cönklerde yer alan şairin başka bir Fuzûlî olabileceğini iddia etmiştir.

Öztelli, Bektaşî-Alevî Şiirleri Antolojisi Bektaşî Gülleri adlı eserinde şairin kültürlü bir ozan olduğunu hem aruzla hem de hece vezniyle yazdığı şiirlerden anlaşıldığını belirtmektedir (Öztelli 1985: 358). Aşağıdaki şiirinden hareketle şairin sade ve akıcı bir dil kullandığı görülmektedir. Öztelli, bahsi geçen Fuzûlî’ye ait birkaç şiiri örnek olarak vermiştir (Öztelli 1964: 3319-3320).

Kaynakça

Öztelli, Cahit (1964). “Tekke Şairi Fuzûlî”. Türk Folklor Araştırmaları. 175: 3319-3320.

Öztelli, Cahit (1985). Bektaşî-Alevî Şiirleri Antolojisi Bektaşî Gülleri. İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım.

Öztelli, Cahit (1964). “Fuzûlî (Tekke Şâiri)”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: Dergâh Yay. 3319-3320.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞÇE ERDAL
Yayın Tarihi: 13.09.2013
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Muhabbet açıldı, minnet Hüdâ’ya

Sâkî kerem eyle, devrân bizimdir

Feryâdımız çıksın arş-ı ‘alâya

Bülbüller ötmesin, feryat bizimdir

 

Hep güzeller bir araya derildi

Pir önünde ulu dîvân kuruldu

Rakîpler dergâhtan sürüldü

Şimden gerü huri, cânân bizimdir

 

Gel, gam-ı feryadı bırak, geçelim

Aşk ile muhabbet bâbın açalım,

Sâkî doldur peymâneyi içelim

Devlet-i hünkârın nûru bizimdir

 

Çok şükür murâdım aldım Hüdâ’dan

Hâcetim kalmadı bây-ü gedâdan

Fariğ ol Fuzûlî, kuru kavgadan

Âlem-ü cihanda seyrân bizimdir

Öztelli, Cahit (1964). “Tekke Şairi Fuzûlî”. Türk Folklor Araştırmaları. 175: 3319-3320.

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Doğum YeriGörüntüle
2SARÂYÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Doğum YeriGörüntüle
4RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Doğum YılıGörüntüle
5SARÂYÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Doğum YılıGörüntüle
7RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Ölüm YılıGörüntüle
8SARÂYÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Ölüm YılıGörüntüle
10RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620MeslekGörüntüle
11SARÂYÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65MeslekGörüntüle
13RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SARÂYÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Madde AdıGörüntüle
17SARÂYÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18TÂLİB, Ömer Tâlib Efendid. ? - ö. 1664-65Madde AdıGörüntüle