GERÇEK/LÜTFİ/SEFİL GERÇEK, Lütfi Gerçek

(d. 1924 / ö. 1997)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Lütfi Gerçek olan âşık, 1924 yılında Tokat Zile’nin Maşat, bugünkü adıyla Yalınyazı köyünde dünyaya gelmiştir. Deliyusufoğulları denilen aileden olup babası Hacı Hasan, dedesi de Zileli Halil Çavuş’tur. Lütfi’nin babası Kurtuluş Savaşında subay olarak görev yapmış, savaş sonrası da İstanbul’a yerleşmiş ve uzun bir süre de devlet memuru olarak çalışmıştır. İstanbul Kanlıca ilkokulunda okula başlayan Lütfi, babasının Doğu Anadolu’ya tayini nedeniyle aralıksız, devamlı ve düzenli bir eğitim görememiştir. Babasının memuriyeti gereği Anadolu’nun pek çok yerini yakından tanımış, askerlikten sonra babasının vefatı üzerine Ankara’ya yerleşip evlenmiş ve kamyon şöförlüğü yaparak geçimini sağlamıştır. 1997’de Ankara’da vefat etmiştir.

Küçük yaşta saz çalmayı öğrenen Lütfi, Türkmen bir kabileden olup Alevi bir aileden gelmesi nedeniyle kimi şiirlerinde: "Seherin vaktinde kalktım uyandım/ Kuşlar samahından cümbüşe geldim/ Dağlarla konuştum ikrarım verdim/ Dağlar Hak Muhammet Ali çağırır" örneğinde olduğu gibi içinde yetiştiği Bektaşi kültürünün önemli ritüellerinden samah ve ikrar verme gibi kavramları dizelerine yansıtmıştır. Şiirlerinde Gerçek, Lütfi, ve Sefil Gerçek mahlaslarını kullanan Lütfi Gerçek’in: "Sefil gerçek ver elini,/ Tuta gör mürşit elini./ Tanrı istekli kulunu/ Ara yere verir mola?" gibi Bektaşi inancı ve heyecanı ile söylediği bir çok şiirinde mürşit, ehl-i dil, miskin gibi sözcüklere sıkça yer vermiş ve birçok deyişini de duvaz biçiminde söylemiştir.

Kaynakça

Sevengil, Refik Ahmet (1967). Çağımız Halk Şairleri. İstanbul: Atlas Kitabevi.

Yardımcı, Mehmet (2004). 16. Yüzyıldan Günümüze İz Bırakan Zileli Şairler. Zile: Zile Belediyesi Kültür Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YARDIMCI
Yayın Tarihi: 06.06.2018
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ahmet Günbay Yıldızd. 30 Ekim 1941 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Cemalettin Aykınd. 2 Şubat 1928 - ö. 18 Ocak 2012Doğum YeriGörüntüle
3HURREMÎ, Ahmed, Zilelid. ? - ö. 1848Doğum YeriGörüntüle
4Feyzi Halıcıd. 15 Şubat 1924 - ö. 9 Ekim 2017Doğum YılıGörüntüle
5ERVAHÎ, Osman Sarıd. 1924 - ö. 08.08.1999Doğum YılıGörüntüle
6ALİ GÜRBÜZ/GÜRBÜZ/ALİ, Ali Gürbüzd. 1924 - ö. 21.07.2005Doğum YılıGörüntüle
7RESUL NEVRUZÎd. ? - ö. 1997Ölüm YılıGörüntüle
8HÜSEYN HÜSEYNOVd. 1923 - ö. 1997Ölüm YılıGörüntüle
9KELEŞOĞLU/HAFIZ SABRİ/HACIKELEŞ SABRİ, Sabri Hacıkeleşoğlud. 15.05.1929 - ö. 12.06.1997Ölüm YılıGörüntüle
10MEFTUNÎ, Abdülbaki Yıldırımd. 1931 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ARİFÎ/HİKMET ARİF, Arif Hikmet Atamand. 08.05.1945 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12MEHMED, Mehmet Gökçed. 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13SİBEL, Sibel Köpürd. 1978 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14TECLİLÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ZEHRİ, Silleli Bekird. ? - ö. 1883Madde AdıGörüntüle