Necati Güngör

(d. 27 Mart 1949 / ö. -)
Hikâyeci, röportaj yazarı, anı yazarı, çocuk hikâyecisi, editör, redaktör
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kasap Mahmut Güngör Bey'le Mürüvvet Hanım'ın oğlu olarak Malatya'da doğmuştur. İlk, orta ve lise öğrenimini Malatya'da tamamlayan yazar, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden 1988'de ön lisans diplomasıyla mezun olmuştur. İlk evliliğini Birsen Tör ile (1980), ikinci evliliğini Ayşe Hacıhasanoğlu'yla (2002) yapmıştır.

Çeşitli gazete, dergi ve yayınevlerinde editör, redaktör, reklam ve röportaj yazarı olarak çalışmıştır.

Askerliğini yaptıktan sonra yazı çalışmalarına hız veren Güngör; Türkiye Defteri, Yeni Ortam, Hürriyet Gösteri, Sesimiz, Kadınca, Cumhuriyet Kitap, Atlas, E Dergisi, Kaçak Yayın, Negatif, Milliyet Sanat, Yaşasın Edebiyat, Varlık, Eski, Notos, Ataşehir, gibi süreli yayınlarda hikâye ve yazılarını yayımlamıştır (Uysal, 2016, 27, 31).

Öykü kitaplarıyla 1979 Türk Dil Kurumu Hikâye Ödülü,1990 Ömer Seyfettin Hikâye Ödülü, 1999 Yunus Nadi Öykü Ödülünü ve "Umut Tanrı'nın Oğlu" adlı röportajıyla 1990'da röportaj dalında Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülünü, 1990'da Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan atlarla ilgili röportajıyla Türkiye Jokey Kulübü Yılın Röportajcısı Ödülünü kazanmıştır.

Yazar halen İstanbul'da yaşamaktadır.

Edebiyata olan ilgisi çocukluk yıllarında başlayan yazar, Karacaoğlan ve Yunus Emre etkisinde şiirler, ortaokuldayken bir arkadaşıyla birlikte el yazısıyla Hayat Yolu adlı bir eser yazdı. Lise yıllarında Malatya'da çıkan yerel dergilerde ve Oluş dergisinde yazıları yayınlandı, bu derginin öykü yarışmasında birincilik kazandı. Üniversite yıllarında edebiyata ilgisi arttı. İlk yazısı Yansıma dergisinde yayınlandı (1972), ilk kitabı Yolun Başı öğrenciyken basıldı (1973).

Bir söyleşide toplumcu gerçekçi yazarlardan, başta Sabahattin Ali, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Kemal Tahir olmak üzere Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Başaran, Osman Şahin'den, önceki kuşağın yazarları Reşat Nuri Güntekin, Yakup Kadri, Tanpınar, Abdülhak Şinasi, Halide Edip, Memduh Şevket'ten, yabancılardan yazarlardan, Gorki, Babel, Steinback, Hemingway, Hamsun, İstrati'den, Nâzım Hikmet’in şiirleri, Cemal Süreya’nın denemeleri, Fikret Otyam’ın röportajlarından etkilendiğini belirtir (Uysal 2016: 27). İlk öykülerinde Malatya'ya özgü mahalli dil kendini gösterir.

1970 sonrası öykücüleri arasında yer alan Necati Güngör, öykülerinde ekmek kavgası veren insanların yaşayışlarını dile getiren ve toplumcu anlayışı sürdüren bir yazardır (Önertoy, 1984: 323). Güneydoğu insanını, onların sorunlarını, birbirleriyle ilişkilerini daha çok sınıfsal açıdan ele aldığı eserlerinde okuyucuyu yormayan bir dil kullanmıştır (Hacıhasanoğlu, 1974: 13). Sömürülen alt tabakadaki insanların ağır şartlar altında yaşadıklarını anlatan öykülerinde genellikle halk ağzını kullanmış, soyuttan çok somut sözcüklere önem vermiş, bu da öykülerindeki gerçeklik izlenimini artırmıştır. (Bezirci, 1980: 243,251) Güngör, mizacına uygun düştüğü için duyarlıkların belirginleşip yoğunlaştığı alanları arar ve hikâyelerinin temelini bu alanlarda oluşturur. (Buyrukçu, 1985: 28)

Öykülerinin çoğunda küçük Anadolu kentlerini seçen Güngör, mezbaha, tabakhane, zahire pazarı, çarşı, arasta, sinema, cambazhane, çingene mahallesi, mezarlık vb gibi mekânlarda zanaatkâr, berber, terzi, ayakkabıcı, duvarcı, demirci, satıcı, arabacı, kasap, hayvanlarla duygu bağı kurmuş birey, gece bekçisi, veremli, deli gibi insan tiplerini anlatmıştır (Aslankara, 2003: 109). Öyküye adanmış, mütevazı bir yaşamı sürdüren, dingin, hüzünlü, sade ve içten bir kişiliğe sahip olan Necati Güngör (Akarsu, 2004: 86) bir sevgi öykücüsüdür. Öykülerinde çocukluk izleklerinin yanında sevgi, yoksulluk, vefa, yalnızlık, bağlanma, dayanışma, acıma, kardeşlik, hüzün, öc, düş kırıklığı vb. izlekler ön plana çıkar (Aslankara, 2003: 110).

Kaynakça

Akarsu, Hikmet Temel (2004). Necati Güngör'den Çok İçli, Çok Hüzünlü Öykü Evrenleri. Hürriyet Gösteri. 264: 86-87

Aslankara, Sadık (2003). Necati Güngör'ün Öykücülüğü. Adam Sanat. 212:106-110

Bezirci, Asım (1980). 1950 Sonrasında Hikâyecilerimiz. İstanbul: Abece Yay.

Buyrukçu, Muzaffer (1985). Hayatımın Yedi Hikâyesinden Dünya Bir Yağmur Üzerine. Günümüzde Kitaplar. 17: 28-29

Hacıhasanoğlu, Muzaffer (1974). Yolun Başındaki Öykücü. Varlık. 801:13

Önertoy, Olcay (1984). Cumhuriyet Dönemi Türk Roman ve Öyküsü. Ankara: İş Bankası Yay.

Şüyün, Faruk (1983). Necati Güngör'ün Öyküleri. Varlık. 912: 28-29

Uysal, Tuna (2016). Necati Güngör, Hayatı, Eserleri, Sanatı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi. Konya

Yılmaz, Elif (2002). Hikâyemde Hayvan Var. Cumhuriyet Kitap. 632:16

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. FATİH SAKALLI
Yayın Tarihi: 27.08.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yolun BaşıOluş / İstanbul1973Hikâye
Sevgi EkmektirYeryüzü / İstanbul1978Hikâye
Yeryüzünde İki GölgeYazko / İstanbul1982Diğer
Bu Sevda ÖlmekAdam / İstanbul1983Hikâye
Hayatımın Yedi HikâyesiKaynak / İstanbul1984Hikâye
Unutulmaz Bir Kadın ResmiÖzgür / İstanbul1986Hikâye
Sinema Kuşu SevgilimCem / İstanbul1990Hikâye
Babamın Sedefli ÇakısıGendaş / İstanbul1991Hikâye
Papatya GelinYeni Büyük Dağıtım / İstanbul1991Hikâye
Masal KuşuGendaş / İstanbul1992Hikâye
Bir Taşralının İstanbul NostaljisiYılmaz / İstanbul1992Diğer
Seyyahların Kaleminden Şehri Şirin İstanbulMilliyet / İstanbul1996Antoloji
Türk Yazarların Kaleminden Bir Hayal İstanbulMilliyet / İstanbul1997Derleme
İyiler Genç ÖlürGendaş / İstanbul1998Hikâye
Boğaziçi Büyüsüİnkılap / İstanbul1999Antoloji
Hayvan Hikâyeleri AntolojisiAlfa / İstanbul2000Antoloji
Hikâyemde Hayvan VarEra / İstanbul2002Hikâye
Son KadınlarLiteratür / İstanbul2002Röportaj
Benim Annem Güzel AnnemBulut / İstanbul2002Antoloji
Üsküdar'a GidelimAlkım / İstanbul2003Hikâye
Anne Bana Köpek AlBulut / İstanbul2003Diğer
Dedem Korkut'tan ÖykülerToroslu / İstanbul2004Hikâye
Aşk Hikâyeleri AntolojisiGendaş / İstanbul2004Derleme
Annem Babam MalatyaHeyamola / İstanbul2005Otobiyografi
Safiye Ayla'nın AnılarıHeyamola / İstanbul2006Hatıra
Kahramanlar Hep ÇocukToroslu / İstanbul2007Antoloji
Ay Işığında Ceviz Yiyen AyıÖzyürek / İstanbul2007Masal
Dağlarda Yalnız Bir KöpekÖzyürek / İstanbul2008Hikâye
Sessiz YürekGünışığı / İstanbul2009Hikâye
Hayvanların Sır Dolu DünyasıNotos Kitap / İstanbul2010Diğer
Anneme Bir Ev AlacağımGünışığı Kitaplığı / İstanbul2011Hikâye
Sevgili ÖğretmenimGünışığı / İstanbul2015Hikâye
İnsanlığın SonbaharındaVapur / İstanbul2016Hikâye
Bir Hikâye Yaz İçinde İnsan OlsunGünışığı / İstanbul2017Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SEFİLÎ RIZA, Mehmet Rıza Ünlüd. 1934 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SABRÎ, Hüseyin Sabrîd. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
3Cafer Turaçd. 08 Mart 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Veysel Gültaşd. 17 Ocak 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Sezar Erkind. 26 Eylül 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Gülsüm Cengizd. 12 Temmuz 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Sine Ergünd. 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Murat Batmankayad. 07 Temmuz 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Tülin Tankutd. 30 Ağustos 1945 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Şahin Örgeld. 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Mustafa Başpınard. 03 Şubat 1978 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Zeynep Kaçard. 3 Şubat 1972 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Necati Gökseld. 7 Aralık 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Mustafa Necati Karaerd. 2 Nisan 1929 - ö. 15 Mart 1995Madde AdıGörüntüle
15TOPAL, Ramazan Güngörd. 1924 - ö. 06.05.2004Madde AdıGörüntüle