HÂKÎ, Abdurrahmân Efendi

(d. ?/? - ö. ?/1770?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Eskiden Ali Efendioğulları diye anılan ve şimdilerde Kozanlı, lşıtman soyadlarını taşıyan ailenin atalarıdır. Baba adı Ali’dir. Antep Şer’î Mahkeme Sicilleri'nden anlaşıldığına göre, babası 15 Rebiülevvel 1146’da Kozanlı Camii'ni yaptırmıştır. Antep’te belli aralıklarla uzun süre müftü olarak görev yapmış olan Hâkî Efendi’nin ölüm tarihi tam olarak bilinmese de 1770’lerde vefat ettiği tahmin edilmektedir. Oğlu İshak ve torunu Hacı Arif Efendi de müftülük yapmışlardır. Hacı Arif Efendi, Kozanlı Camii içine Kozanlı Medresesini yaptırmıştır. Arif Efendi’nin kızı Afife Hanım II. Abdülhamîd dönemi sadrazamlarından Kadri Paşa'nın annesidir.

Abdurrahman Hâkî Efendi, Şeyh Ahmed‘in Nazmü’l-Le'âl adlı sözlüğünü 113 yıl sonra Sîgu’l-Me'âl fi Şerh-i Nazmü’l-Le’al adıyla 1168/1755’te şerh etmiştir. Tuhfe-i Şâhidî’yi de şerh etmiştir (Ankara Millî Ktp. Yz.A.3263/5). Tuhfe’deki bahir ve vezinler hakkında yazılan bu risale Arapça kaleme alınmıştır. Tahsile yeni başlamış öğrencilerden Tuhfe’yi okuyabilecek zeki çocukları seçmek onlara bahir ve vezinleri hakkında ön bilgi vermek amacıyla yazılmıştır. Fatih Millet Ktp. Mnz. 649 nolu Mecmû'â-i Eşâr'da şiirleri mevcuttur.

Kaynakça

Aksoy, Ömer Asım (1959). “Şeyh Ahmet ve Nazmü'l-Leal”. TDAY Belleten 1988: 244-246.

Dağlıoğlu, Hikmet Turhan (1939). Gaziantep Meşâhiri. Gaziantep: Cumhuriyet Halk Partisi Basımevi.

Güzelbey, Cemil Cahit (1962). “Gaziantep’te Ali Efendioğlu ve Kozânîzâde Aileleri”. Gaziantep Kültür Dergisi (2): 25.

Güzelbey, Cemil Cahit (1988). Gaziantep Büyükleri ve Gaziantep Meşahirine Ek. Ankara: Ajans-Türk.

Güzelbey, Cemil Cahit (1979). “Hakî Abdurrahman Efendi”. Gaziantep Sabah Gazetesi 15-­19 Temmuz 1979.

Şiir Defteri. Dr. Mehmet Kutlar Özel Kütüphanesi.

Öz, Yusuf (1999). Tuhfe-i Şâhidî Şerhleri. Konya.

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları.

Yetkin, Hulusi ve Mehmet Solmaz (1969). Gaziantep Çevre İncelemeleri. Gaziantep: Gaziantep Kültür Derneği Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. HALİL İBRAHİM YAKAR
Yayın Tarihi: 30.08.2013
Güncelleme Tarihi: 18.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Firâk-ı ehl-i riyâyı gönlüm ister istemez

Zümre-i sâhib-senâyı gönlüm ister istemez

Zâhid-i huşk ile tab‘um nice ülfet eylesün

Sûretâ ehl-i fenâyı gönlüm ister istemez

Bir gönül eglencesi yâr-ı muvâfık kalmadı

Cümleten mîr-i livâyı gönlüm ister istemez

Hâkiyâ gurbetde kaldık azm-i vuslat idelüm

Belde-i behcet-fezâyı gönlüm ister istemez

(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: ycm Yay. 89-91.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MAHREMÎd. 1848 - ö. 1911Doğum YeriGörüntüle
2KADRÎ PAŞAd. 1832 - ö. 1884Doğum YeriGörüntüle
3ŞEVKET, Hıyamlıoğlu Ahmed Şevket Efendid. 1814-20? - ö. 1886Doğum YeriGörüntüle
4MAHREMÎd. 1848 - ö. 1911Doğum YılıGörüntüle
5KADRÎ PAŞAd. 1832 - ö. 1884Doğum YılıGörüntüle
6ŞEVKET, Hıyamlıoğlu Ahmed Şevket Efendid. 1814-20? - ö. 1886Doğum YılıGörüntüle
7MAHREMÎd. 1848 - ö. 1911Ölüm YılıGörüntüle
8KADRÎ PAŞAd. 1832 - ö. 1884Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEVKET, Hıyamlıoğlu Ahmed Şevket Efendid. 1814-20? - ö. 1886Ölüm YılıGörüntüle
10MAHREMÎd. 1848 - ö. 1911MeslekGörüntüle
11KADRÎ PAŞAd. 1832 - ö. 1884MeslekGörüntüle
12ŞEVKET, Hıyamlıoğlu Ahmed Şevket Efendid. 1814-20? - ö. 1886MeslekGörüntüle
13MAHREMÎd. 1848 - ö. 1911Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14KADRÎ PAŞAd. 1832 - ö. 1884Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞEVKET, Hıyamlıoğlu Ahmed Şevket Efendid. 1814-20? - ö. 1886Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MAHREMÎd. 1848 - ö. 1911Madde AdıGörüntüle
17KADRÎ PAŞAd. 1832 - ö. 1884Madde AdıGörüntüle
18ŞEVKET, Hıyamlıoğlu Ahmed Şevket Efendid. 1814-20? - ö. 1886Madde AdıGörüntüle