HÂKÎ, Hâkî-i Kastamonî, Hâkî Efendi

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kastamonuludur. Candaroğullarından İsmâîl Bey (beylik dönemi: 1443-1461) zamanında yaşamıştır. Verilen bilgiye göre Hâkî, dönemin vezirlerinden birine caize ümidiyle kaside sunmuş, fakat karşılık göremeyince makam sahibi kişilerin cömert olması gerektiğini anlatan şu kıt’ayı yazmıştır:

Kerem ehli makâmıdur bu sadr

Bu ululuk ya bî-sehâ nic’olur

Gel begüm sen vezâreti bana vir

Beni medh eyle gör atâ nic’olur (Canım 2000: 243)

Hâkî, Anadolu’da yetişen şairlerin ilklerindendir. Yaşadığı dönemin tanınan ve Dîvân’ının çok rağbet gördüğü belirtilen usta şairlerindendir. Ancak şiirleri zamanla unutulmuştur. Tezkirelerde sözü edilen Dîvân’ı ise bugün elimizde bulunmamaktadır. Latîfî Tezkiresi’nde aşağıdaki beyit, Hâkî Dîvânı’nın başında yer alan matla beyti olarak verilmiştir. Matlaın kafiyesinin “nun” harfi olmasından hareketle Dîvân’ın mürettep olmadığı iddia edilebilir:

Ey murâd-ı mü’min ü tersâ mu’în-i merd ü zen

Kudretündür taşı geh mercân u geh mermer düzen (Canım 2000: 243).

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretüş-Şuarâ ve Tabsıratün-Nuzemâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

İpekten, Haluk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhül-Ahbârın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1999). Latîfî Tezkiresi. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç, Filiz (2010). Klasik Türk Edebiyatının Peşinden. Ankara: Grafiker Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretüş-Şuarâ. C. 1. Ankara: TTK Yay.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 08.11.2013
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Matla’ 

Ey çâre-i bî-çâregân rahm eyle ben bî-çâreye

Senden ki çâre olmaya dahi ne çâre çareye

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretüş-Şuarâ ve Tabsıratün-Nuzemâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 243.)

Beyt  

Dostlar çâk-i girîbânum görüp ayb itmenüz

Ben dahi bir pârsâyidüm ki rüsvâ kıldı aşk

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretüş-Şuarâ ve Tabsıratün-Nuzemâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 243.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HATTÎ, Amar-zâde Mustafa Hattî Efendid. 1688-89 - ö. 1 Eylül 1749Doğum YeriGörüntüle
2VUSLATÎ, Hasand. ? - ö. 1718Doğum YeriGörüntüle
3FASÎHÎ, Hasan Fasîhî Efendid. ? - ö. 1743Doğum YeriGörüntüle
4HATTÎ, Amar-zâde Mustafa Hattî Efendid. 1688-89 - ö. 1 Eylül 1749Doğum YılıGörüntüle
5VUSLATÎ, Hasand. ? - ö. 1718Doğum YılıGörüntüle
6FASÎHÎ, Hasan Fasîhî Efendid. ? - ö. 1743Doğum YılıGörüntüle
7HATTÎ, Amar-zâde Mustafa Hattî Efendid. 1688-89 - ö. 1 Eylül 1749Ölüm YılıGörüntüle
8VUSLATÎ, Hasand. ? - ö. 1718Ölüm YılıGörüntüle
9FASÎHÎ, Hasan Fasîhî Efendid. ? - ö. 1743Ölüm YılıGörüntüle
10HATTÎ, Amar-zâde Mustafa Hattî Efendid. 1688-89 - ö. 1 Eylül 1749Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11VUSLATÎ, Hasand. ? - ö. 1718Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12FASÎHÎ, Hasan Fasîhî Efendid. ? - ö. 1743Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HATTÎ, Amar-zâde Mustafa Hattî Efendid. 1688-89 - ö. 1 Eylül 1749Madde AdıGörüntüle
14VUSLATÎ, Hasand. ? - ö. 1718Madde AdıGörüntüle
15FASÎHÎ, Hasan Fasîhî Efendid. ? - ö. 1743Madde AdıGörüntüle