HALİL BABA

(d. ?/1846? - ö. ?/1921)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Halil Baba, Antepli araştırmacı Ali Nadir Ünler'in babasıdır. 1265/1846’da doğmuştur. Urfa’da şeyhlik ve dervişliklik ile tanınan Hacı Kermo denilen bir aileye mensuptur. Babasının adı Bakır, annesinin adı Ayşe’dir. Yaşamı boyunca geçim sıkıntısı çekmiştir. Bir ara imamlık ettiği İkizkuyu köyünden, Bektaşi olması sebebiyle çıkarılmıştır. O zamanın din adamlarından Mersinli Hacı Ali Efendi bu görevden uzaklaştırılmasında etken olmuştur. 1308/1892 yıllarında Antep’e yerleşmiş ve Aydın Baba Zaviyesi‘nin şeyhi Hüsrevoğullarından Şâkir Baba‘nın yerine posta geçmiştir. Bir yandan zaviyenin işlerini yürütürken diğer yandan da Hacı Nasır Camii yanında açtığı dükkanda aktarlık etmiştir (Yener 1934: 142). Ünlü Bektaşi babalarından İlhami Baba’nın Antep’e gelerek Aydın Baba zaviyesinin yönetimini ele alması üzerine Halil Baba bu görevinden uzaklaştırılmıştır. Antep savaşı sırasında oğlu Ali Nadir Ünler tarafından 1920 Kasım’ında Nizip’e götürülmüş, 1337/1921 yılının Ocak ayında 75 yaşlarında iken vefat etmiştir. Yedi Sandık Mezarlığı’na gömülmüştür (Güzelbey 1973).

Şiirleri tasavvufi öğelerle doludur. Şiirlerinde Abdal, Halil, Abdal Halil mahlaslarını kullanmıştır. Halil Baba saf yürekli, ahlaklı bir zat imiş. Halil Baba’nın dört halifeye karşı sevgisini ifade eden şiirleri vardır.

Kaynakça

Güzelbey, Cemil Cahit (1973). “Bir Bektaşî Ozanı: Abdal Halil Baba (Ünler)", Gaziantep Sabah Gazetesi. 20-29.7.1973 

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları.

Yener, Şakir Sabri (1934). Gaziantep Büyükleri. Gaziantep: Gaziantep Halk Fırkası Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. HALİL İBRAHİM YAKAR
Yayın Tarihi: 05.11.2014
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Der-Na’t-ı Seyyidü’l-Mürselin ve Çar-yâr-ı Güzîn

 Şâh-ı aşka bendeyim fahrim şefîü’l-müznibîn

Cân u dilden çün şehâdet eylerim hakka’l-yakîn

 

Ümmet-i ednâ fakîrim sâ’il-i lutf u kerem

Dünye vü ukbâ cemâlindir bana maksad hemîn

 

Çâr-yârin âl ü evlâdiyle sevdim ey fakîh

Yâr-ı gar Bûbekr Ömer Osmân Alî sultân-ı dîn

 

Sırr-ı pâk-i Fâtıma Zehrâ durur hayrü’n-nisâ

Şâh-ı merdân mahreminin sırrı[dır] hem ahsenin

 

Mezheb-i pâkim İmam A‘zam velî ihyâ-yı dîn

Câ-nişînim ehl-i beyt-i Mustafâ sıdke’l-yakîn

 

Nâzenînim hazret-i hünkâr-ı kutb-ı evliyâ

Mürşidimdir Kâşifü’l-esrâr Hasan ol nûr-ı ayn

 

Hânedân-ı Ahmedin kıtmîriyiz Abdâl belî

Şükr Allah çok atâlar kıldı Rabbü’l-âlemin

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları. 284.

 

Gazel

Gönül aynını gafletden açanlar hep kalenderdir

Safâ-yı zevk-i dünyâdan geçenler hep kalenderdir

 

Kamu merdân-ı âşıklar görürler nûr-ı Yezdânı

Şarâb-ı aşk-ı Mevlâdan içenler hep kalenderdir

 

Olar kim gördüler bu kenzi [her dem] sırr-ı mahfîde

Rumûz-ı ilm-i settârı seçenler hep kalenderdir

 

Kalenderlik dilersen aşk ile büryân u sûzân ol

Bu nefs-i bed-hevâdan [bak] geçenler hep kalenderdir

 

Halîlî tîg-ı aşkla katledegör nefs-i Nemrûdu

Ki zikr-i Hak ile başın biçenler hep kalenderdir

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları. 284.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MÜNÎB, Mehmed Münîb Ayıntâbîd. 1731? - ö. 1828Doğum YeriGörüntüle
2CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendid. 1717? - ö. 1780?Doğum YeriGörüntüle
3ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim)d. ? - ö. 1819Doğum YeriGörüntüle
4MÜNÎB, Mehmed Münîb Ayıntâbîd. 1731? - ö. 1828Doğum YılıGörüntüle
5CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendid. 1717? - ö. 1780?Doğum YılıGörüntüle
6ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim)d. ? - ö. 1819Doğum YılıGörüntüle
7MÜNÎB, Mehmed Münîb Ayıntâbîd. 1731? - ö. 1828Ölüm YılıGörüntüle
8CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendid. 1717? - ö. 1780?Ölüm YılıGörüntüle
9ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim)d. ? - ö. 1819Ölüm YılıGörüntüle
10MÜNÎB, Mehmed Münîb Ayıntâbîd. 1731? - ö. 1828MeslekGörüntüle
11CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendid. 1717? - ö. 1780?MeslekGörüntüle
12ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim)d. ? - ö. 1819MeslekGörüntüle
13MÜNÎB, Mehmed Münîb Ayıntâbîd. 1731? - ö. 1828Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendid. 1717? - ö. 1780?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim)d. ? - ö. 1819Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MÜNÎB, Mehmed Münîb Ayıntâbîd. 1731? - ö. 1828Madde AdıGörüntüle
17CENÂNÎ, Mehmed Sa'îd Efendid. 1717? - ö. 1780?Madde AdıGörüntüle
18ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim)d. ? - ö. 1819Madde AdıGörüntüle