HASAN, Mu‘îd Hasan Çelebi

(d. ?/? - ö. 1024/1615-16)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Serezlidir. Riyâzi’ye (yty: 38b) göreyse İstanbulludur. Babası, halim, selim bir insan, doğru ve dürüst bir kadı olup Serez kadılığı sırasında vefat etmiş olan Alî Çelebi, dedesi ise bilgisi ve dürüstlüğüyle yaşadığı dönemin en ünlü simalarından birisi olup İstanbul’da kadı naiplikleri ve son olarak da Narda kadılığı yapmış olan Sâlih Çelebi’dir (Kılıç 2010: 624). Doğum tarihi bilinmeyen Hasan Çelebi, Lutfî Begzâde Efendi’nin sahnda muidi olup onun sohbetlerinden istifade etti. Bu sebeple “Mu'îd” sanıyla tanındı. Önceleri müderrislik, sonra da kadılık görevlerinde bulundu (Şemseddin Sâmî 1316: 1952). 1024/1615-16 yılında vefat etti. Tuhfe-i Nâilî’de (Tuman 2001: 194) Seyyid Rızâ’nın tezkiresinde şairin vefat tarihinin 1020/1611-12 olarak gösterilmesinin yanlış olduğu kayıtlıdır. Ancak Rıza Tezkiresi’nin günümüzde yapılan bilimsel neşrinde (Zavotçu 2009) Hasan Çelebi’nin biyografisi yer almamaktadır. Hasan mahlasıyla şiir yazan şairin eseri olup olmadığı konusunda kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmazken şairliğinden ve şiirlerinden övgüyle bahsedilmektedir.

Kaynakça

Atik Gürbüz, İncinur (2011). Mecmû‘a-i Letâ’if. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Kayabaşı, Bekir (hzl.) (1997). Kâfzâde Fâizî’nin Zübdetü’l-Eş’âr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü’ş-Şuarâ İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü. 624-625.
Riyâzî Mehmed b. Mustafâ Birgili. Riyâzü’ş-Şu’arâ. Manisa İl Halk Kütüphanesi. Nu. 45 Hk 5185. vr. 38b-39a.
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10733,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 12.01.2014]. 49.
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. 2 C. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219122/h/tsmetina.pdf [erişim tarihi: 15.12.2014]. 239-240.
Şemseddin Sâmî (1316). Kâmusu’l-A’lâm. C. 3. İstanbul: Mihran Matbaası. 1952.
Tuman, Mehmet Nâil (2001). Tuhfe-i Nâ’ilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Hzl. Cemal Kurnaz, Mustafa Tatcı. Ankara: Bizim Büro Yay.
Zavotçu, Gencay (hzl.) (2009). Zehr-i Mâr-zâde Seyyid Mehmed Rızâ, Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Tezkiresi. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10746,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 16.12.2014].
 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İNCİNUR ATİK GÜRBÜZ
Yayın Tarihi: 19.12.2014
Güncelleme Tarihi: 02.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Hasan Çelebiyyü’l-Mu‘îd


Ruhun mihridür ey meh sîne sûzân olmağa bâ‘is
Firâk-ı la‘l-i nâbundur yaşum kan olmağa bâ‘is

Yıkar mülk-i dil-i nâ-şâdı gelse hâtıra ağyâr
Olur tâ‘ûn ekser şehr vîrân olmağa bâ‘is

Derûnında eser yok gıll ü gışdan sâf-meşrebdür
Budur sâgar esîr-i bezm-i rindân olmağa bâ‘is

Alur tîğ-i firâkı cânı tenden hûn olur bağrum
O şâh-ı hüsne söylen olmasun kan olmağa bâ‘is

Süm-i esbi Hasan ol şeh-süvârun basmasun hâke
Olur üftâdeler hâk ile yeksân olmağa bâ‘is
(Atik Gürbüz, İncinur (2011). Mecmû‘a-i Letâ’if. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 196).


Hasan Çelebiyyü’l-Mu‘îd
Dil-i bîmârum itmez şerbet-i dârü’ş-şifâdan haz
Marîz-i ışk olanlar ey tabîb itmez devâdan haz

Safâ kesb eyler ol şâha niyâz itdükçe âşıklar
Belî erbâb-ı devlet dâ’im eyler ilticâdan haz

Semâ‘a girmez anmaz âşık-ı zâra vefâ adın
Dirîgâ itmez oldı ol perî zikr-i vefâdan haz

N’ola vasf-ı ruhında görse şi‘rüm bana meyl itse
İder hoş-tab‘ olanlar şâ‘ir-i rengîn-edâdan haz

Hevâ-yı gülşen-i rûyunla olur her zamân dil teng
Hasan anunçün itmez seyr-i bâğ-ı dil-güşâdan haz
(Atik Gürbüz, İncinur (2011). Mecmû‘a-i Letâ’if. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 552).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Doğum YeriGörüntüle
2VASFÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi, Niyâzî-i Sirozîd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Doğum YılıGörüntüle
5VASFÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi, Niyâzî-i Sirozîd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Ölüm YılıGörüntüle
8VASFÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi, Niyâzî-i Sirozîd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620MeslekGörüntüle
11VASFÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi, Niyâzî-i Sirozîd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VASFÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi, Niyâzî-i Sirozîd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RAHMETÎ, Şeyh Rahmetullah Deded. ? - ö. 1620Madde AdıGörüntüle
17VASFÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi, Niyâzî-i Sirozîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle