Madde Detay

Seyyid Muhammed Efendî şeyhü’l-islâm Ahî-zâde Hüseyîn Efendî’nün oğludur. Vardarî Şeyh-zâde Mehmed Efendî’den ve bazı bilginlerden dersler aldıktan sonra ulemânun birinden mülâzım olup kırk akçe medreseye atandı. Kırk akça medreseden ayrılmış iken 1023 Ramazanı'nda / 1614 Ekim-Kasım hâriç elli ile Hâfız Paşa Medresesi'ne oldılar. 1024 Zi’l-hiccesinde / 1615-16 Ocak Mehmed Ağa müderrise oldular. 1027 Receb'inde / Üsküdâr Mihr-i Mâh medreseesinde görev aldı. 1029 Muharremi'nde / 1619-20 Aralık-Ocak Sahn-ı Semân’dan birine atandı. 1031 Recebi'nde / 1622 Mayıs-Haziran Hânkâh medresesine atandılar. Aynı sene Zi’l-hiccesi'nde / Ekik-Kasım Ayasofya Medresesi’ne, 1034 Cemâziye’l-âhiresinde Dârü’l-HadîsMedresesi’yle ser-efrâz oldılar.1038 Ramazanı'nda / mazul oldı. 1039 Saferi'nde / 1629 Eylül-Ekim Mudanya kazası arpalık olarak verildi. 1041 Şevvâli'nde / 1631 Haziran Edirne hâkimi oldılar. 1042 Rebiülevveli'nde / 1632 Eylül-Ekim İstanbul kadısı oldu. 1044 /1634 yılında vefat etti.

Hasîbî mahlası ile eşârı vardur. 

Kadı iken hilalin görülüp görülmeği hususunda süphe olup dedikodu arttığında Yahyâ Efendi şu mısraı söyledi.

Hilâl-ı îd şerh içre ne görmiş var ne tutmış var

Kadı da şu nazm ile karşılık verdi.

Nazm
Müftî-i sâbık hilâl-i îdi inkâr eylemiş /

Cümle âlem hod bilür kendi göziyle gördigin

Bu müşâare zamanın şiir meclilerinin konusu oldu.

Kissling, Hans Joachim (1965). Uşşâkîzâde's Zeyl-i Şakayık. Wiesbaden: Ottoharrasowıtz. Nr. 40.

Garaz yolunda şehâ hâk-i pâyin olmakdur

Yirümde korsa eger rûzgâr-ı nâ-hemvâr

***

 Döşendi atlas-ı sürh-i sirişk meydâna

Dil intizârda teşrîf-i şâh-ı hûbâna

(Kissling, Hans Joachim (1965). Uşşâkîzâde's Zeyl-i Şakayık. Wiesbaden: Ottoharrasowıtz. Nr. 40.)