HÂVERÎ, Açuk Kadıoğlu Ali Çelebi

(d. ?/? - ö. 972/1564-65)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Manastır'da doğdu. Asıl adı Açuk Kadıoğlu Ali Çelebi'dir. Manastırlı bir diğer şair Vahyî’nin (ö. 1542) kardeşidir. Çivi-zâde (ö. 1547) ve Defterdar Bayram Çelebi’den ders aldı. Öğrenimini tamamladıktan sonra Zeyrek-zâde’den mülâzım oldu ve ilk olarak Karaferye’de müderrisliğe başladı. Kız kardeşi Âhî (d. 1473-74/ö. 1517) ile evli olan şair, Âhî’nin Hüsn ü Dil adlı mensur eserini ikmal etmiştir. Selanik ve Üsküp’te kadılık görevlerinde bulunduktan sonra yine Karaferye’ye döndü. Burada kadılık yaparken 972/1564-65’de vefat etti. 

Âşık Çelebi (d. 1520/ö. 1572) Hâverî’nin fazilet sahibi bir şair olduğunu söyler. Şiirinden övgüyle bahsedip şiir ilmini en güzel şekilde söylemeye kâdir olduğunu vurgular.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıretü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Eyduran Sungurhan, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 09.09.2013]

Eyduran Sungurhan, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Tenkitli Metin). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 09.09.2013]

İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü’l-Ahbar’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1999). Latîfî Tezkiresi. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nail Tuhfe-i Na’ilî: Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. TUNCAY BÜLBÜL
Yayın Tarihi: 15.09.2013
Güncelleme Tarihi: 03.11.2020

Eserlerinden Örnekler


Anladum çeşmi ne fettân idügin kaşından

Bilinür reh-zen olan niteki yoldaşından

Koparur fitneyi hattun çekilür zülfün adı

Tutılur yeniçeri suçı bölükbaşından

Keh-rübâ gibi kapar gönlini ben hâşâkün

Ayrılam sanma beni işigünün taşından

Umaram başuma tâc ola sifâl-i seg-i yâr

Devlet olmaz imiş ayruk çü yiğitbaşından

Ayun on dördi gibi bir mehe vir gönlüni sen

Hâverî sev güzeli iki yidi yaşından

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.  1509.)

 

 Kıt’a

Bir katre yirine sadefe kusdurur güher

Deryâ dibinde ana dahı kıldı kâr karz

Şâlumla bûriyâmı idüp bey’ men Yezîd

Kıldı olanca varumızı târmâr karz

Zehr olsa mâra katre-i nîsân aceb degül

Togrı olana çünki olur zehr-i mâr karz

Akça pulın şükûfenün almış birer birer

Virmiş gibi dırahta anı rûzgâr karz

Oldı salât-ı hamse gibi vâcibü’l-edâ

Farz ile bir yazılsa şekilde ne var karz

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1511.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÂFIZ, Ebûbekird. ? - ö. 1803Doğum YeriGörüntüle
2AHMED BABAd. ? - ö. 1887Doğum YeriGörüntüle
3NÂ’İLÎ, Hâfız Sâlih Nâ’ilî Efendid. 1823-24 - ö. 1876-77Doğum YeriGörüntüle
4HÂFIZ, Ebûbekird. ? - ö. 1803Doğum YılıGörüntüle
5AHMED BABAd. ? - ö. 1887Doğum YılıGörüntüle
6NÂ’İLÎ, Hâfız Sâlih Nâ’ilî Efendid. 1823-24 - ö. 1876-77Doğum YılıGörüntüle
7HÂFIZ, Ebûbekird. ? - ö. 1803Ölüm YılıGörüntüle
8AHMED BABAd. ? - ö. 1887Ölüm YılıGörüntüle
9NÂ’İLÎ, Hâfız Sâlih Nâ’ilî Efendid. 1823-24 - ö. 1876-77Ölüm YılıGörüntüle
10HÂFIZ, Ebûbekird. ? - ö. 1803MeslekGörüntüle
11AHMED BABAd. ? - ö. 1887MeslekGörüntüle
12NÂ’İLÎ, Hâfız Sâlih Nâ’ilî Efendid. 1823-24 - ö. 1876-77MeslekGörüntüle
13HÂFIZ, Ebûbekird. ? - ö. 1803Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14AHMED BABAd. ? - ö. 1887Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NÂ’İLÎ, Hâfız Sâlih Nâ’ilî Efendid. 1823-24 - ö. 1876-77Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÂFIZ, Ebûbekird. ? - ö. 1803Madde AdıGörüntüle
17AHMED BABAd. ? - ö. 1887Madde AdıGörüntüle
18NÂ’İLÎ, Hâfız Sâlih Nâ’ilî Efendid. 1823-24 - ö. 1876-77Madde AdıGörüntüle