HAYȂTÎ, Hamdî-i Kadîm

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tezkirelerde Hamdî-i Kadîm olarak zikredilen ve Hayâtî mahlasını da kullanan şair Kastamonu veya Kastamonu Küre yakınlarında bir yerdendir. Kaynaklarda Fâtih Sultân Mehmed’in saltanatının sonlarında vefat ettiği belirtilmiştir. Bu bilgiye göre 1481 yılından az önce ölmüş olmalıdır. Latîfî’nin, atalarından biri olmasıyla övündüğü Hamdî, fakih, bilgin ve dindar biridir. Çağdaşı şairlerden Ahmedî ve Atâyî’nin arkadaşıdır. Farsça şiirler de yazmış, çok sayıda kaside ve gazelini mürettep Dîvân’ında toplamıştır. Ancak Dîvân’ı bugün elimizde yoktur. Zamanında şiirleri beğenilerek okunmuş, sonra unutulmuştur. Latîfî Tezkiresi’nde ve Künhü’l-Ahbâr’da “Hamdullâh Hamdî nasıl mesnevî tarzında tanınmış ise Hamdî de gazelleriyle ünlüdür” denmektedir. Yine Latîfî’ye göre o dönem şairlerinin şiirlerinde çok fazla letafet ve renk yoktur. Fakat Hamdî-i Kadîm’in şiirleri, muasırlarından Haffî, Saffî hatta Sâfî ve Safâyî’ninkilerden daha güzeldir. Paranın gücü konusunda yazdığı, eserlerinden örnekler arasına aldığımız bir kıt’asını Latîfî tanzir etmiştir (Canım 2000: 232-233; İsen 1994: 134).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

İpekten, Haluk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü'l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1999). Latîfî Tezkiresi. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç, Filiz (2010). Klasik Türk Edebiyatının Peşinden. Ankara: Grafiker Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. 1. Ankara: TTK Yay.

Şemseddîn Sâmî (1996). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 3. İstanbul: Kaşgar Neşriyat.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 10.11.2013
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Kıt’a  

Bagruna bas yüri yürek yagıdur

Kuvvet-i kalb ü kût-ı cân akça

Nice hûrı azîz-i vakt eyler

Ol azîz-i cihân olan akça

Niceler terk-i ser idüp yolına

İtdirür nice şahsa kan akça

Nice muhtâc ise suya mâhî

Âdeme şöyledür revân akça

Didiler akça rûh-ı sânîdür

Hey ne sânî ki ayn-ı cân akça

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 233.)

Matla’  

Sînemi tîg-i gam ile şerha şerha yarayın

Yârelerle yâra hâlüm şerh ideyin varayın

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 233.)

Matla’

Pertevinden yüzüne kimse nigâh eyleyimez

Nazara ol eseri mihr ile mâh eyleyimez

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 233.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MELÎHÎd. ? - ö. 1494-95 civarıDoğum YeriGörüntüle
2SENÂYÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KIYÂSÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MELÎHÎd. ? - ö. 1494-95 civarıDoğum YılıGörüntüle
5SENÂYÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KIYÂSÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MELÎHÎd. ? - ö. 1494-95 civarıÖlüm YılıGörüntüle
8SENÂYÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9KIYÂSÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10MELÎHÎd. ? - ö. 1494-95 civarıAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SENÂYÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12KIYÂSÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MELÎHÎd. ? - ö. 1494-95 civarıMadde AdıGörüntüle
14SENÂYÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15KIYÂSÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle