İSMÂİL PAŞA, İzmirli

(d. 1227/1812 - ö. 1288/1871)
gazeteci
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1227/1812 yılında İzmir'de doğan İsmâil Paşa bir Rum dönmesiydi. Sakızlı veya İzmirli bir Rum ailesinden olup İzmir'de Hacı İsmâil Ağa adlı bir cerraha satılmıştı. Müslüman olmuş ve Hacı İsmâil Ağa'nın yanında pratik olarak cerrahlık öğrenip onunla birlikte Yunan ve Rusya muharebelerinde cerrahlık yapmıştır. Sonra Mekteb-i Tıbbiye'ye girdi ve 1840 senesinde buradan mezun oldu. Daha sonra Paris'e giderek burada hekimlik tahsilini, bilgi ve görgüsünü geliştirdi. Cerrahhane Müdürlüğü, 1845 senesinde Abdülhak Molla'dan sonra Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı yaptı. 1848 yılında Yanya valisi oldu. Sonra Nafia Nazırlığına ve bir müddet sonra Ticaret Nazırlığına getirildi. 1851 yılında ikinci defa Tıbbiye Nazırı oldu. İzmir, İşkodra, Girit ve Selanik valiliklerinde bulundu. 1866 senesindeki Girit İsyanı'nda orada valiydi. İsyancılar İsmâil Paşa'nın yönetiminden şikayetçi oldular. İsyan Paşa'nın başarısızlığıyla sona erdi. 1869 yılında ikinci defa İzmir valisi oldu. Muhtelif nazırlıklarla İstanbul şehreminliğinde, Zabtiye müşirliğinde de bulunan İsmâil Paşa, 1871 yılında İstanbul'da vefat etti.

Sadrazam Kadrî Paşa ile vali ve ediplerden Giritli Sırrı Paşa, İsmâil Paşa'nın damatlarıdır. Kadrî Paşa büyük kızıyla, meşhur Giritli Sırrı Paşa da küçük kızı Leylâ Hanım'la evlidir. Leylâ Hanım daha sonra Saz soyadını alan önemli kadın şairlerden ve musikide usta olan Leylâ Saz Hanımefendi'dir. Yazar Yusuf Râzî Bey de İsmâil Paşa'nın torunudur.

İsmâil Paşa Cerîde-i Tıbbiye adlı hekimliğe dair bir gazete yayımlamıştır. Birkaç dil bilen, siyasi konularda da bilgisi ve mahareti olan bir zat idi. Mesleğinde tanınmış bir hekimdi. Padişah Sultan Abdülmecîd'in ve yakınlarının doktorluğunu da yapmıştı.

Kaynakça

Gövsa, İbrahim Alaeddin (1945). Türk Meşhurları Ansiklopedisi. İstanbul.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). "İsmail Paşa". C. V. İstanbul: Dergah Yay. 7.

Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2004). "İsmail Paşa". C. V. Ankara: AKM Yay. 227.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 12.06.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ömür Özçetind. 01 Mart 1976 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Çağla Meknuzed. 10 Ocak 1985 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ayhan Dayand. 11 Ocak 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MUHİB, Diyarbakırlıd. 1812 - ö. 1842Doğum YılıGörüntüle
5DİDÂRÎd. 1810-1812? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6RÂŞİD, İbrahim Râşidd. 1812 - ö. 1892Doğum YılıGörüntüle
7AŞKÎ, Mustafad. 1785-1789 - ö. 1871-1877Ölüm YılıGörüntüle
8CEMÂLÎd. 1811 - ö. 1871Ölüm YılıGörüntüle
9Ali Paşad. 5 Mart 1814 - ö. 7 Eylül 1871Ölüm YılıGörüntüle
10MEHMED MİHRÎ, Kerküklüd. 1849 - ö. 1915\'ten sonraMeslekGörüntüle
11İsmail Gaspıralıd. 21 Mart 1851 - ö. 24 Eylül 1914MeslekGörüntüle
12Musa Taşmuhammetoğlu Aybekd. 10 Ocak 1905 - ö. 1 Temmuz 1968MeslekGörüntüle
13FEVZÎ, Mehmed Fevzî Efendi, Kırkağaçlıd. ? - ö. 1861Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FAHRÎ, Kastamonulud. ? - ö. 1889-90Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HÂMİD, Nazîf-zâde Ahmed Hâmid Efendid. ? - ö. 1832Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Mehmed Paşad. ? - ö. 1574Madde AdıGörüntüle
17NÜZHET, İsmâîld. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18MEHZÛN, İsmaild. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle