Yelda Karataş

(d. 14 Ocak 1954 / ö. -)
Reklamcı, şair, öykücü
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zonguldak’ta doğdu. İlkokulu Zonguldak’ta tamamladı. İstanbul Kız Lisesinden sonra 1976 yılında Galatasaray Üniversitesi İktisat ve İşletmecilik Yüksek Okulu’ndan mezun oldu. “Şairler Korsandır” adlı radyo programın sunucu ve yapımcılığını yaptı. Devlet Güzel Sanatlar Akademisinde kütüphane şefliği tecrübesinden sonra, 1986 yılından itibaren reklamcılıkla uğraştı. 2011-2017 yılları arasında Yeditepe Üniversitesi'nde Reklam Yazarlığı ve Yaratıcı Yazarlık dersleri verdi. 2018 yılında Bütünleşik Pazarlama dalında yüksek lisans eğitimini tamamladı.

Sanatçı, Ürperme (1996) adlı şiir kitabıyla ‘Orhan Murat Arıburnu Şiir Dosyası Ödülü’nü; Alacaaydınlık kitabıyla ‘1998 Dünya Globus şiir Ödülü’nü; 2007 yılında ‘10. Mainchi Uluslararası Haiku Yarışması Büyük Ödülü’nü; aynı yıl ‘18. Uluslararası Hacı Bektaş Veli Anma Şenlikleri Öykü Yarışması’nda "Gecenin Sütü" öyküsü ile birincilik ödülünü; 2012 yılında Sabır Masalı kitabıyla ‘Turgut Uyar Şiir Yarışması’nda ikinciliği kazandı. Yelda Karataş ayrıca Sezen Aksu’nun “Deli Kızın Türküsü” ve “Işık Doğudan Yükselir” albümlerinde yer alan "Kalbim Ege'de Kaldı", "Son Sardunyalar", "Rakkas" gibi Türk müzik tarihinin unutulmaz bazı şarkı sözlerini Aksu ile birlikte kaleme almıştır.

Yazın dünyasına 1970 yılında Sanat Emeği dergisinde adım atan sanatçı, şiir serüvenine esasen 1980’li yıllarda başladı. Varlık, Hayalet Gemi, Adam Sanat ve Şiir Atı gibi dergilerde yazı ve şiirlerini yayımlandı.

Şiirin ‘insanoğlunun çıkardığı en büyük, en derin ve en etkili’ ses olduğunu düşünen Karataş, poetikasını toplumcu gerçekçi anlayış üzerinden inşa eder. Yeni dünya düzeninin ortaya çıkardığı eşitsizlik yanında anne ve çocuk izleklerini sıklıkla kullanır. Alacaydınlık (1999) kitabında çocuğu, sömürüye maruz kalan edilgen ve masum bir varlık biçiminde ele alır. Kendi annesiyle ilişkilerinden yola çıkarak toplumcu hassasiyete yöneldiğini belirten sanatçının şiirlerinde otobiyografik etkilerin varlığı da dikkat çeker. İstanbul Bir Dizi Orospu (2007) kitabında bir mekân olarak İstanbul ile kadınlık sorunları arasında izleksel bağlar kurar.

Haiku türünde şiirler de yazan Karataş, haikuların doğanın varlığını ele almak ve önemini anlatabilmek için yapılandığını düşünür. Büyüyünce Dansöz Olucam (2017) kitabıyla bir araya getirdiği haikularında doğa teması hâkimdir. Şiirlerinde aşk temasını da sıklıkla işleyen Karataş, Enel Aşk (2001) kitabında aşkı bütün dayatmalara başkaldırabilmenin tek yolu olarak gördüğünü söyler. Hikâye ve deneme türünde de eserler veren Yelda Karataş'ın, bu eserlerinde azınlık sorunları ve insan hakları temaları öne çıkmaktadır.

Kaynakça

(2003). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Cilt II: 574-575.

Fındıkçı, Metin (2000). “Uzak ve Uzun Gece”. Cumhuriyet Kitap Dergisi, 14 Eylül: 552

Salman, Nuray (2017). "Haydar Eroğlu (Söyleşi)". Bir Gün Gazetesi. 14.08.2017

Çetin, Mehmet (2002). Tanzimat’tan Bugüne Türk Şiiri Antolojisi. Kitabevi Yayınları. Cilt:3:1645

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HALUK ÖNER
Yayın Tarihi: 09.03.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
ÜrpermeHera Şiir Yayınları / İstanbul1996Şiir
ZaitHer şeye karşın Yayınları / İstanbul1996Şiir
AlacaydınlıkDünya Yayınları / İstanbul1999Şiir
Enel AşkOkuyanus Yayınları / İstanbul2001Şiir
İstanbul Bir Dizi OrospuTelos Yayıncılık / İstanbul2007Şiir
Şahdamar ŞahdemarDeng Yayınları / İstanbul2008Şiir
Hüzün SuretleriTelos Yayıncılık / İstanbul2008Şiir
Ey Aşk Hevesten Yarattım SeniIhlamur Kitap yayınları / İstanbul2011Şiir
Şems ve Mevlana Bir kadının KalemindenIhlamur Kitap Yayınları / İstanbul2011Deneme
Sabır MasalıBence Kitap Yayınları / İstanbul2012Şiir
Safran ÇiçeğiTilki Kitap Yayınları / İstanbul2014Hikâye
Ten Divanela yayınları / İstanbul2015Şiir
Umut GünlükleriAlfa Psikoloji yayınları / İstanbul2017Şiir
Büyüyünce Dansöz OlucamAlfa Psikoloji Yayınları / İstanbul2017Şiir
Fırat'ın Vefası Dicle'nin ÇığlığıTitanic Yayınları / İstanbul2017Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Yılmaz Çetinerd. 13 Aralık 1927 - ö. 2 Ağustos 2006Doğum YeriGörüntüle
2Savaş Büked. 1942 - ö. 24 Ağustos 1998Doğum YeriGörüntüle
3Yaprak Özd. 11 Aralık 1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KUL TURABÎ, Turabi Bektaşd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Mustafa Özçelikd. 1 Kasım 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Şerif Kutludağd. 20 Temmuz 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Latif Karagözd. 12 Ocak 1939 - ö. 22 Nisan 2009MeslekGörüntüle
8Ali Kemald. 17 Ekim 1869 - ö. 6 Kasım 1922MeslekGörüntüle
9Mustafa Ergin Kılıçd. 29 Ekim 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Perihan Mağdend. 24 Ağustos 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Cevahir Bedeld. 1 Ocak 1976 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ahmet Karcılılard. 06 Haziran 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Osman Karataşd. 13 Mart 1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14ÇIRAĞI/ÇIRAĞI NURİ, Nuri Cihan Karataşd. 01.12.1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Levent Karataşd. 28 Mayıs 1972 - ö. ?Madde AdıGörüntüle