KEYFÎ, Keyfî Çelebi

(d. ?/? - ö. ?/III. Mehmed dönemi (1595-1603))
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Riyâzî (Riyâzî vr. 93a), Hasan Çelebi (Eyduran 2009: 224) ve Fâizî (Kaf-zâde Fâizî vr. 158b) Amasyalı; Ahdî, Mehmed Süreyya ve M. Nail Tuman ise Çorum Sancağı’ndan olduğunu belirtir (Solmaz 2005: 495, Akbayar 1998: 887, Kurnaz 2001: 871). Hayatı hakkında eldeki bilgiler sınırlıdır. Danişmend sınıfından olan Keyfî, gecesini gündüzüne katarak ilim tahsil etti. Fazilet ve marifet ehlinin sohbetine katılarak onlardan istifade ederken kendi rızasıyla bundan vazgeçip Rumeli Beylerbeyi’nin hizmetine girerek sipahi oldu. Sicill-i Osmânî’de III. Mehmed dönemi (1595-1603) başlarında vefat ettiği kayıtlıdır (Akbayar 1998: 887).

Keyfî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Ancak çeşitli mecmualarda şaire ait şiirlere rastlanmaktadır.

Ahdî’ye göre fazlasıyla mutsuz ve güçsüz biri olan Keyfî, mahlasına da uygun olarak, şiirlerinde daha çok afyon ve şaraptan bahsetmiştir. Bazen yazdığı bir tarihle kendisini iyi bir tarihçi, bazen de kendisini beğenen dostlarına bakarak şairliğinin herkesçe beğenildiğini sanmıştır (Solmaz 2005: 496).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 3. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

Gültekin, Hasan (2000). Mecmû’a-i Nezâyir (Transkripsiyonlu Metin). Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniv.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kaf-zâde Fâ’izî. Zübdetü’l-Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Belediye 11. vr. 158b.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Riyâzî. Riyâzu’ş-Şu’arâ. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Hk 1275. vr. 93a.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 24.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Şarâb-ı nâb içüp sâkî safâdan her gedâ-meşreb

Olurlar mîr-i meclis hep geçerler pâdişâ-meşreb

Harîm-i kûyını ihrâm ile gâhî tavâf itsem

Makâm-ı Ka’bedür gûyâ ider kesb-i safâ meşreb

Sadâkatde Ebûbekr ü ‘Ömerdür ‘adl ile ol şeh

Hayâda ‘aynı ‘Osmânun sehâda Murtezâ-meşreb

Be-hakk-ı Sidre ol hûrî-behiştün kaddi tûbâsın

Görüp mâ’il olanlardur yanumda müntehâ-meşreb

İçer başı dahı gitse komaz ayâgı destinden

Yasagı var şehün ammâ dinlemez eşkiyâ-meşreb

Mürîd-i pîr-i ‘aşk olmagı Keyfî ihtiyâr itdüm

Gedâlık ‘âlemine reşk ider her pâdişâ-meşreb

(Gültekin, Hasan (2000). Mecmû’a-i Nezâyir (Transkripsiyonlu Metin). Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniv. 54.)

xxx

O yârün hâba varmış çeşm-i pür-hışmı çatup kaşın

Uyur şehbâz-ı vahşidür kanadına çeküp başın

xxx

Yüz çevirür nâsih-i bed-lehce rûy-i hûbdan

Vechi yok yüz söylesün ben geçmezem mahbûbdan

xxx

Şöyle mest olmışuz ey Keyfî kıyâmet kopa ger

Haşr olup gice bizüm geçmeye keyfiyetimüz

xxx

Lebi câmına Keyfî rûh-ı sâni diyü meyl itdüm

Begüm gözdür bilür evvel nazarda yiyecek aşı

(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 496.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KUL MEHMEDd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HIZRÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SÜRMELİCAN, Sürmelican Kayad. 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KUL MEHMEDd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HIZRÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6SÜRMELİCAN, Sürmelican Kayad. 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KUL MEHMEDd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8HIZRÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9SÜRMELİCAN, Sürmelican Kayad. 1959 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10KUL MEHMEDd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11HIZRÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12SÜRMELİCAN, Sürmelican Kayad. 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
13KUL MEHMEDd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HIZRÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SÜRMELİCAN, Sürmelican Kayad. 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KUL MEHMEDd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HIZRÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18SÜRMELİCAN, Sürmelican Kayad. 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle