KOCA, Koca Kurban Oğlu Kuliyev

(d. 1896/1900 / ö. 1942/1957)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Koca Kurban oğlu Kuliyev, 1896'da Tovuz’un Bozalganlı köyünde doğmuştur. 1907'de babası Kurban’ı, 1918'de annesini kaybetmiştir. Koca’nın terzi yanında çıraklık yaptığı ve Azerbaycan’da köylülere toprak taksim etme işinde çalıştığı bilinmektedir. Âşığın yaşı kaynaklarda çeşitlilik göstermektedir. Kendisinin II. Âşıklar Kurultayı’nda verdiği bilgiler dikkate alındığında 61 yıl ömür sürdüğü ve 1957'de vefat ettiği anlaşılmaktadır (Namazov 2004: 236-237). Bazı kaynaklarda ise âşığın 1900-1942 yılları arasında yaşadığı ve cephede vefat ettiği bilgisi yer almaktadır (Sakaoğlu vd. 1993: 119).

Koca Kuliyev âşıklık sanatına küçük yaşlarda başlamıştır. Uzun süre Âşık Hüseyn Bozalganlı’nın çırağı olmuş (Sakaoğlu vd. 1993: 119) ve ustasından bu sanatın sırlarını öğrenip bundan sonra sadece âşıklıkla meşgul olmuştur (Namazov 2004: 236). Kuliyev’in sanatındaki başarısını büyük ölçüde ustasına borçlu olduğu düşünülmektedir (Sakaoğlu vd. 1993: 119). O sadece icracı olarak değil, yaratıcı bir şair-âşık olarak da tanınmıştır. Tovuz ve Gencebasar’ın tanınmış âşıkları arasında bir üstat olarak kabul görmüştür. Âşık Koca’nın I. ve II. Âşıklar Kurultayı’na katıldığı bilinmektedir (Namazov 2004: 236). Saz ve söz meclislerinde ustalıkla çalıp söylemesiyle nam salmıştır (Sakaoğlu vd. 1993: 119). Âşık kitaplarında yayımlanan şiirleri Vagif’in güzellemelerine oldukça benzemektedir (Namazov 2004: 236). Koca Kuliyev’in şiirlerinden çok az bir kısmı günümüze kadar ulaşabilmiştir. “Ballı”, “Gurban Men Olum”, “Olubdur”, “Neye Lazım”, “Sefası Çohdu” (Sakaoğlu vd. 1993: 119-120) gibi şiirlerinde sevgiliye veya güzellere seslenişi dikkat çekmektedir. Elimizdeki şiirlerinden hareketle âşığın sade ve akıcı bir üsluba sahip olduğunu söylemek mümkündür.

Kaynakça

Namazov, Qara (2004). Aşıklar (Biyografik Malumat Kitabı). Bakü: Seda Neşriyat.

Sakaoğlu, Saim, Ali Berat Alptekin, Esma Şimşek (1993). Başlangıcından Günümüze Kadar Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi (Nesir-Nazım) 3/ Azerbaycan Edebiyatı III. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TUĞBA BAYRAKDARLAR
Yayın Tarihi: 21.01.2019
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EYYUBÎ, Eyyup Demirerd. 03.03.1975 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KARAÇAY, İbrahim Karaçayd. 01.03.1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KUL DURAK, Şahin Durakd. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4EYYUBÎ, Eyyup Demirerd. 03.03.1975 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5KARAÇAY, İbrahim Karaçayd. 01.03.1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KUL DURAK, Şahin Durakd. 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7EYYUBÎ, Eyyup Demirerd. 03.03.1975 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8KARAÇAY, İbrahim Karaçayd. 01.03.1963 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9KUL DURAK, Şahin Durakd. 1955 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10EYYUBÎ, Eyyup Demirerd. 03.03.1975 - ö. ?MeslekGörüntüle
11KARAÇAY, İbrahim Karaçayd. 01.03.1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
12KUL DURAK, Şahin Durakd. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
13EYYUBÎ, Eyyup Demirerd. 03.03.1975 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14KARAÇAY, İbrahim Karaçayd. 01.03.1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KUL DURAK, Şahin Durakd. 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16EYYUBÎ, Eyyup Demirerd. 03.03.1975 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17KARAÇAY, İbrahim Karaçayd. 01.03.1963 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KUL DURAK, Şahin Durakd. 1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle