KORKMAZ, H. Şaban Korkmaz

(d. 1948 / ö. -)
âşık, eğitimci, gazeteci
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı H. Şaban Korkmaz olan âşık, 1948 yılında Afyon ilinin Sandıklı ilçesine bağlı Ekinhisar köyünde dünyaya gelmiştir. Babasının ismi Ali, annesinin ismi ise Şerife’dir. Altı kardeş olan Korkmaz’ın ailesinin maddi durumu elverişli olmadığı için bu kardeşlerden eğitim alabilen tek kişi kendisi olmuştur. İlköğretimi Sandıklı’da okuduktan sonra Afyon Ticaret Lisesi’nden bitirip 1968 yılında Kütahya İlk Öğretmen Okulu’ndan mezun olmuş ve aynı yıl öğretmenlik mesleğini icra etmeye başlamıştır. Sırasıyla Sandıklı ilçesi Ballık kasabası, Afyonkarahisar Beyyazı köyü, Silopi ilçesi Bostancı köyü (askerlik kapsamında er öğretmen olarak) ve Afyonkarahisar Halımoru köylerindeki ilköğretim okullarında sınıf öğretmenliği yapmıştır. 1975 yılında Afyonkarahisar Namık Kemal İlköğretim Okulu’na atanmış ve burada müdürlük yapmıştır. 1987 yılında Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi’nden mezun olmuştur. Son olarak Afyonkarahisar Dumlupınar İlköğretim okulunda görev yaptıktan sonra 2003 yılında emekli olmuştur. Öğretmenlik yaptığı pek çok okulda halk oyunlarıyla ilgili topluluklar kuran Korkmaz, gerek çalıştığı yıllarda gerekse emekli olduktan sonra pek çok toplumsal projede aktif görevler almıştır. Afyonkarahisar Sosyal Yardımlaşma Derneği’nde üye, Afyonkarahisar Beşir Derneği’nde ise il temsilcisi olarak görev yapmıştır. Afyonkarahisar'daki gazete ve dergilerde yazarlık; radyo ve televizyon kanallarında program sunuculukları yapmıştır. İlk şiirleri de bu medya kanalları sayesinde kitlelere ulaşmıştır. Kayseri’de 1975 yılında yayımlanmaya başlayan Doğuş adlı derginin kurucusudur ve Adana’da yayımlanan Ozan adlı derginin de bir süre genel yayın yönetmenliği görevini yürütmüştür. Afyonkarahisar Türkeli Gazetesi’nde haftalık olarak hazırlanan kültür ve sanat temalı sayfanın yöneticiliğini yapmıştır. Radyo 03 ve Hisar adlı radyo kanallarında Cuma günleri bir saatlik dinsel temaların işlendiği programlar yapmıştır. Er TV adlı televizyon kanalında ise Perşembe günleri yayımlanan “İrfan Pınarı” adlı bir program yapmıştır. Hâlen Afyonkarahisar’da yayımlanan Kocatepe Gazetesi’nde köşe yazıları yazan Korkmaz, evli ve üç çocuk babasıdır (Nasrattınoğlu 2006: 87).

Şiirlerinde Korkmaz mahlasını kullanan ve ilk şiirlerini ortaokul yıllarında üretmeye başlayan âşık, şiir yazmasında en büyük etkenin çocukluk yıllarından itibaren kitaplara olan ilgisi olduğunu ifade etmektedir. Kendisi saz çalmayı hayatı boyunca hep öğrenmek istediğini ancak bunun kendisine nasip olamadığını dile getirmektedir. Şiirlerini ekseriyetle yazarak üretmektedir. Buna karşın kendisine yol gösterici olarak kabul ettiği ünlü şairlerin, âşık olmasından mütevellit şiirleri şekil ve içerik açısından âşıklık ve tekke geleneğinin içerisinde değerlendirilebilir. Buna koşut olarak Korkmaz, kendisini Türkiye’deki âşıklık geleneğinin bir parçası olarak görmektedir. Başlangıçta yerel gazeteler ve edebiyat dergilerinde yayımladığı şiirlerinin sayısı arttıktan sonra onları kitaplaştıran âşığın yedi adet şiir kitabı bulunmaktadır (Işık 2004: 1149; Nasrattınoğlu 2006: 87).

Söz konusu şiirler ağırlıklı olarak hece ölçüsünün on birli ve sekizli kalıplarının kullanılmasıyla oluşturulmuş koşma ve semailerden müteşekkildir. Ancak nadiren de olsa ölçüsüz şiirlere rastlamak mümkündür. Bunun yanında sayısı az olmakla birlikte âşıklık geleneğindeki destan türüne dâhil edilebilecek örnekler de mevcuttur. Korkmaz’ın şiirleri kronolojik olarak ele alındığında başlangıçta aşk acısı, tabiat, dostluk, cömertlik, millet ve milliyetçilik gibi konuları işleme eğilimi gösteren âşığın zamanla seçtiği konuları değiştirerek tedrici olarak tasavvufi temaları işlemeye başladığı gözlenmektedir. Kendisi de bu durumu, artık tasavvufi konular dışında herhangi bir konuda şiir yazmadığını söyleyerek teyit etmektedir. Bununla birlikte eğitmen kimliğinin bir sonucu olarak konu farkı gözetmeksizin tüm şiirlerinde didaktik bir tavır göze çarpmaktadır.

Âşığın hayatına kısaca yer veren iki eser bulunmaktadır. Bunlardan ilki İrfan Ünver Nasrattınoğlu’nun Afyonkarahisarlı Halk Ozanları adını taşıyan eseri (2006: 87-96), ikincisi ise İhsan Işık’ın Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi adlı çalışmasıdır (2004: 1149). Korkmaz’ın sanatsal anlamda etkilendiği isimler arasında Âşık Veysel, Âşık Talibi, Âşık Mahzuni Şerif, Âşık Kul Gazi gibi ozanlar başta gelmektedir. Bu isimler özellikle şiirlerinde kullandığı ölçü ve nazım biçimleri açısından kendisi için yol gösterici olmuşlardır. Şiirlerini kitaplardan okuduğu ve dinlediği bu âşıkların dışında, usta-çırak ilişkisi bağlamında şairin yetişmesinde aktif olarak rol almış bir âşık bulunmamaktadır. Korkmaz, özellikle tasavvufi temalar işlediği son yıllarında M. Akif Ersoy’un etkisinin kendisinde ayrı bir önem taşıdığını ifade etmektedir. Genç nesillerin geçmişleri ile olan bağlarından kopmaması için âşıklık geleneğinin önemli bir işlevsellik taşıdığını düşünen Korkmaz, bu geleneğin medya ve popüler kültür kanalları ile yeni kuşaklara ulaşmasının gerekliliğine inanmaktadır.

Kaynakça

Işık, İhsan (2004). Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi II. Ankara: Elvan Yay. 

Nasrattınoğlu, İrfan Ünver (2006). Afyonkarahisarlı Halk Ozanları. Ankara: Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ADİL ÇELİK
Yayın Tarihi: 24.12.2018
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Eğitici Çocuk Şiirleri(yayınevi belirtilmemiş) / Afyon1993Şiir
Afyonkarahisarlı Şairler Antolojisi(yayınevi belirtilmemiş) / İstanbul1994Antoloji
Mektuplar(yayınevi belirtilmemiş) / Afyon1995Mektup
Sevgi Kıvılcımları(Yayınevi belirtilmemiş) / Afyon1996Şiir
Eğitimci Gözüyle Meselenin ÖzüTürkeli Gazetesi / Afyon1998Deneme
Yakamoz: ŞiirTürkeli Gazetesi / Afyon1998Şiir
Cennet Bahçesinde Afyon Gülleri (Şehitlerimiz)(yayınevi belirtilmemiş= / Afyon1999Şiir
Atatürk'le Mehmetçiğin Destanı: Şiirler(yayınevi belirtilmemiş) / Afyon1999Şiir
Duygu Selinin Nağmeleri(yayınevi belirtilmemiş) / Afyon2000Şiir
Gönül Deryasından Esintiler (Tasavvufi Şiirler)Afyonkarahisar Belediyesi Kültür Yayınları / Afyonkarahisar2017Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DEDEMOĞLUd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HACI, Mustafa Şahand. 1879 - ö. 23.12.1972Doğum YeriGörüntüle
3YANIK/YANIK AYHAN, Ayhan Kırbaşd. 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Sevinç Kuşoğlud. 01 Ocak 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5KARKAMER, Mustafa Durmuşd. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Sevgi Özeld. 9 Ocak 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SELÂMÎ, İbrahimd. 1859-1860 - ö. 1946MeslekGörüntüle
8ÂDİLE NECLA KANDEĞERd. 1910 - ö. 1965MeslekGörüntüle
9Osman Bolulud. 1929 - ö. 2 Ağustos 2017MeslekGörüntüle
10CEMÂLÎ, Ahmedd. 1858? - ö. 1913-1914?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11BEKTAŞ BABA/BABA BEKTAŞ/OZAN BEKTAŞ, Bektaş Kızılokd. 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12KÂŞİF, Mehmetd. 1865? - ö. 1930?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13DELİ AZİZ, Velioğlud. ? - ö. 1868-1869Madde AdıGörüntüle
14CEBBAR-ZÂDE EDİP, Mustafa Edipd. 1859 - ö. 1925Madde AdıGörüntüle
15KORYANALI HÜSEYİN, Hüseyin Kösed. 17.05.1938 - ö. 12.05.1996Madde AdıGörüntüle