LEBÎB, Necîb-zâde Ahmed

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Şuara tezkirelerinde ve diğer kaynaklarda adı anılmayan şairin varlığını Naci Kum (1947) ve Ahmet Emin Güven’in (2000) mahallî mecmualar üzerine yaptıkları çalışmalar sayesinde öğrenebilmekteyiz. Şair hakkında daha geniş bilgiler veren Güven’e göre, asıl Adı Ahmed Lebîb olan şair Kayserilidir. Necîbzâde Süleyman Efendi’nin oğludur. Dedesi Necîb Efendi’ye nispetle Necîbzâde olarak tanınmıştır. Tahsil hayatı hakkında bilgi bulunmamakla birlikte iyi bir eğitim gördüğü anlaşılmaktadır. Fatih Mecmuası’na kendi el yazısıyla naklettiği bilgilere göre şeceresi Hz. Peygamber soyundan gelen Osman Efendi adlı bir zata kadar uzamaktadır. Yine aynı mecmuadaki kendi notlarına göre 1185 Ramazanı başında (Aralık 1771) Seyyide Şerife Hanım’la evlenmiş ve 1772 yılında Süleyman, 1775 yılında Mehmed Nurullah adlı çocukları dünyaya gelmiştir. Görevleri arasında Develi Karahisarı (Yeşilhisar) kadılığı ile kendisi gibi Kayserili şairlerden olan Abdullah Hüsnî Efendi ile Kayseri Başkitabeti makamında birkaç kez halef-self oldukları, şair hakkında bilinenler arasındadır (Güven 2000: 50-51). Şairin doğum ve ölüm tarihleri bilinmemekle birlikte, düştüğü tarih manzumeleri ve ailesi hakkında kendi kalemiyle düştüğü notlara nazaran 18. yüzyıl içinde yaşayıp yine aynı yüzyılda, belki 19. yüzyıl başında öldüğü söylenebilir.

Gerek Naci Kum’un, gerekse Ahmed Emin Güven’in neşrettikleri şiirlerin hemen tamamının “tarih manzumesi” olduğuna bakılırsa Lebîb’in tarih düşürme konusunda usta ve buna hevesli bir şair olduğu söylenebilir. Naci Kum, aşağıda örnek olarak verilen manzumenin Lebîb’in, vaktiyle Kayseri’ye kadı olarak gelen ve muhtemelen Azîzî mahlasını kullanan Hacı İbrahim Efendi hakkındaki bir kudumiyye olduğunu söylemektedir.

Kaynakça

Güven, Ahmet Emin (2000). Kayseri’de Yazma Mecmualar ve Muhtevalarından Seçmeler. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yay. 50-88.

Köksal, M. Fatih (1998). Kayserili Divan Şairleri. Kayseri: Geçit Yay. 113-115.

Kum, Naci (1947). “Kayseri Hakkında Notlar, Vesikalar III”. Erciyes (Kayseri Halkevi Dergisi). 5(53): 9-13.

Satoğlu, Abdullah (1970). Kayseri Şairleri. Ankara: As Matbaası. 42.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 01.01.2014
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Kudûmiye

             Açılsun lâleveş erbâb-ı irfân bâğ-ı âlemde

Ki güller gibi handân olacak dem geldi sultânum

 

Ahâlîsi bu şehrün hayliden kalmışdı mâtemde

Kudûmunla kamusı şâd u mesrûr oldı sultânum

 

Husûsâ ehl-i ilm ü fazl u irfân cümle ser-tâ-pâ

Serî’an izz ü ikbâle du’âlar kıldı sultânum

 

Sen ol zât-ı fezâ’ilmend-i devrân u zamânsın kim

Kudûmunla Hudâ bârânı neşr eyledi sultânum

 

Azîzisin Hudâ’nun hem mevâlînün ser-efrâzı

Vücûh-ı belde teşrîfünle izzet buldı sultânum

Safâ sürsün zamân-ı devletünde ehl-i irfân hep

Bilâd-ı Kayserî’nün bahtları açıldı sultânum

 

Hemân Allah masûn itsün kederden zât-ı zî-şânun

Keremle cümle dâ’îler bu dem kâm aldı sultânum

 

Mübârek-bâd vâlâ mesned-i şer’ün kerem-kârâ

Muvaffak olasun dâ’im Azîzî geldi sultânum

 

İki peyk-i sabâ kalkup Lebîb-âsâ didi târîh

Azîzî mesnedün şer’-i Muhammed oldı sultânum- 1189

(Kum, Naci (1947). “Kayseri Hakkında Notlar, Vesikalar III”. Erciyes (Kayseri Halkevi Dergisi) 5(53): 12; Güven, Ahmet Emin (2000). Kayseri’de Yazma Mecmualar ve Muhtevalarından Seçmeler. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yay. 52.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HARÎMd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HASAN, Kayserilid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3CELÂLEDDÎN, Mısırlı-zâded. ? - ö. 1911Doğum YeriGörüntüle
4HARÎMd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HASAN, Kayserilid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6CELÂLEDDÎN, Mısırlı-zâded. ? - ö. 1911Doğum YılıGörüntüle
7HARÎMd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8HASAN, Kayserilid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9CELÂLEDDÎN, Mısırlı-zâded. ? - ö. 1911Ölüm YılıGörüntüle
10HARÎMd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11HASAN, Kayserilid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12CELÂLEDDÎN, Mısırlı-zâded. ? - ö. 1911MeslekGörüntüle
13HARÎMd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HASAN, Kayserilid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CELÂLEDDÎN, Mısırlı-zâded. ? - ö. 1911Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HARÎMd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HASAN, Kayserilid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18CELÂLEDDÎN, Mısırlı-zâded. ? - ö. 1911Madde AdıGörüntüle