MATLÛBÎ, Tâlibî

(d. ?/? - ö. ?/1902)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hayatı hakkında çok az bilgi bulunan âşık, şiirlerinde görüleceği üzere bazen Matlûbî, bazen Tâlibî mahlaslarını kullanmıştır: “Tâlibî her bir tarike el uzattım yokladım/ Bunda buldum tam bezm-i ülfeti Bektaşîyiz” ve “Matlûbî’nin haline bak, akar sular gibi ancak/Dâim dili çağırır Hak, Biz Bektaşî gülleriyiz”. 19. yüzyılın sonuna erişen Balkan Türklerinden olup bir Bektaşi şairidir. S. N. Ergun’un Bektaşî-Kızılbaş Alevî Şairleri ve Nefesleri (I.1956) adlı eserinde Rumeli’de doğduğu, Sütlüce Bektaşi şeyhi Münir Baba’nın mürşidi olduğu ve İstanbul’da oturduğu, iyi keman çaldığı ve tahminen H. 1320/ M. 1902’de vefat ettiği kayıtlıdır (Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi 1986: 161; Koca 1990: 636; Ergun 1956: 339-340).

S. N. Ergun’un Bektaşî-Kızılbaş Alevî Şairleri ve Nefesleri (I. 1956) adlı eserinde iki şiiri verilmektedir (1956: 339-340). Yatağanoğlu Alimcan'ın Dedemin Cöngünden Alevî-Bektaşî Şiirleri adlı eserinde de Mahzûnî mahlaslı bir şiire tesadüf edilmiştir. Mahzûnî’nin tespit edilen şiirlerinde Alevi- Bektaşi neşesi göze çarpmaktadır. Sade ve anlaşılır bir Türkçe ile tasavvufî temada şiirler kaleme almıştır. 

Kaynakça

Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). Bektaşî Şairleri ve Nefesleri. C. II. İstanbul: Kenan Matbaası.

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Şairleri ve Nefesleri. İstanbul: Naci Kasım İstanbul Maarif Kitaphanesi ve Matbaası.

Yatağanoğlu, Alimcan (2002). Dedemin Cöngünden Alevî-Bektaşî Şiirleri. İstanbul: Kaynak Yay. 

“Matlûbî, Tâlibî”(1986). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 6. İstanbul: Dergâh Yay. 161.



Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 02.12.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Nefes

İkrar verdik biz bir pîre, Dil salmayız her bir yere

Bendeleri ulu ere, Biz Bektaşî gülleriyiz

Pîrimiz uludan ulu, Ol kurdu erkânı yolu

Muhammed Ali’nin kulu, Biz Bektaşî gülleriyiz

Biz gürûh u Bektaşiyiz, Sır ehlinin sırdaşıyız

Erenlerin kardaşıyız, Biz Bektaşî gülleriyiz

Hakikat babın açarız, Akı karadan seçeriz

Aşk ile demler içeriz, Biz Bektaşî gülleriyiz

Matlûbî’nin haline bak, akar sular gibi ancak

Dâim dili çağırır Hak, Biz Bektaşî gülleriyiz

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Şairleri ve Nefesleri. İstanbul: Naci Kasım İstanbul Maarif Kitaphanesi ve Matbaası. 636.

Nefes (Duvaz İmam)

Bir duvaz imam söylerim size

Muhammed Ali’ye verin salavat

Hayır dua edin kardeşler bize

Muhammed Ali’ye verin salavat

İmam Hasan’ın darına dayan

Şah İmam Hüseyin’in nuruna boyan

Küçük büyük mümin müslim aşıkân

Muhammed Ali’ye verin salavat

Zeymel Abidin’in tutalım yası

Muhammed Bakır’dan dinleyin sazı

Gönlüüzden silin kir ile pası

Muhammed Ali’ye verin salavat

İmam Rızadır âlemin şahı

Muhammed Taki’dir gönüller mahı

Eğer kardeş sever isen Allah’ı

Muhammed Ali’ye verin salavat

Ali’yi Naki’ye kılın niyazı

Hasan el Asgari’de birleyin özü

Ayırmaz erenler katardan bizi

Muhammed Ali’ye verin salavat

Muhammed Mehdi gözlesin gözler

Carda masun paka naz u niyazlar

Matlûbî yerlere sürelim yüzler

Muhammed Ali’ye verin salavat (27 Sefer 95)

Yatağanoğlu, Alimcan (2002). Dedemin Cöngünden Alevî-Bektaşî Şiirleri. İstanbul: Kaynak Yay. 133-134.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Doğum YeriGörüntüle
2HELÂKÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SARÂYÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Doğum YılıGörüntüle
5HELÂKÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6SARÂYÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Ölüm YılıGörüntüle
8HELÂKÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9SARÂYÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HELÂKÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12SARÂYÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13RESMÎ, Şeyh İsmail Resmî Efendid. ? - ö. 1679Madde AdıGörüntüle
14HELÂKÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15SARÂYÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle