MEFTÛNÎ, Mehmed

(d. ?/? - ö. ?/1859)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

19. yüzyılda yaşamıştır. Asıl adı Mehmed Meftun Efendi’dir. Sivas’ın merkez köylerinden olan Ortanca (Eski adı; Seyfik) köyündendir. Külhaşoğulları sülalesindendir. Hayatı hakkında elimizde geniş bilgi yoktur. Sivas’ta Meydan mahallesinde oturmuştur. Bir ara İstanbul’da Hammalbaşı Kâtipliği yapmıştır. 1859’da vefat etmiştir. Sivas Şer’iyye Sicilinde 8 Safer 1276 (7 Eylül 1859) tarihli bir hüccette ölümüyle ilgili şu bilgiler yer almaktadır.

“Bahtiyar Bostanı mahallesinden olup Derâliye’de ikamet üzere iken fevt olan Mehmet Meftuni Efendi ibn-i Elhac Mustafa bin Ali’nin veraseti zevce-i menkuha-i metrûkesi Şerife binti Seyit Ahmet nam hatun ile validesi mezbure Arife bint-i Mehmet nam hatunlara...” (Aslanoğlu 2006: 107). Bu bilgilere göre, çocuğunun olmadığını ve varislerinin sadece bu iki kadın olduğu anlaşılmaktadır.

İrticali, şiir tekniği kuvvetli, söyleyişi rahat birisidir. Şiirleri fikrî ve sosyal konulardadır.

 

Kaynakça

Aslanoğlu, İbrahim (2006). Sivas Meşhurları. C. 2. Ankara: Sivas Valiliği Yay.

Aşkun, Vehbi Cem (1948). Sivas Şairleri. Sivas: Kâmil Kitabevi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 4. Sivas: Sivas İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA
Yayın Tarihi: 27.11.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Sen

Dedim: “Dilber nice keyfin?”

Dedi: “Niçin sorarsın sen?”

Dedim: “Dilber darıldm mı?”

Dedi: “Safi zararsın sen.”

Dedim: “Dilber nedir tasa?”

Dedi: “Koyma beni yasa.”

Dedim: “Dilber bana buse.”

Dedi: “Vermem ararsın sen.”

Dedim: “Dilber nedir yade?”

Dedi: “Olmaz kişizade.”

Dedim: “Dilber bana bade.”

Dedi: “Camı kırarsın sen.”

Dedim: “Dilber aman kaldım.”

Dedi: “Meramını bildim.”

Dedim: “Dilber sana geldim.”

Dedi: “Fettan kaçarsın sen.”

Dedim: “Dilber yâr Meftunî.”

Dedi: “Nedir bana kâni?”

Dedim: “Dilber bade kanı?”

Dedi: “Bana yararsın sen.”

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 4. Sivas: Sivas İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 74.

Esnaf Destanı

Âşık olup aşka düşüp

Cihanda bir can severiz

Ahdi bütün sıdk u sadık

Can değil canan severiz

Gerek okşayıp sevecek

Ne büyük ne pek küçücek

Görünce bir eğlenecek

Tıfıl sim gerdan severiz

Came gibi eğnimize

Hırka gibi çiğnimize

Şule için göynümüze

Bir mah-i taban severiz

Daim aşk içinde yüzüp

La’l ü mercan inci dizip

Otuz iki esnaf gezip

Taze nevcivan severiz

Lale sünbül nergis için

İmtihanım bu dil için

Feryadımız bir gül için

Gonca-i handan severiz

Âşıkız biz yol ârımız

Aşk ü sevdadır kârımız

Zenneyle yok pazarımız

Türkçesi gılman severiz

Mücella dükkânı âli

Övmek gerek böyle canı

Nakkaş-ı cünbüş misali

Ruhleri elvan severiz

Yol uğradı şehristana

Anda başladık destana

Cilveli cismi mestane

Yahşi bezirgân severiz

Vardım seğirdi seğirdi

Aldı gönlümü eğirdi

Tazece gazzaz şakirdi

Gizlice pinhan severiz

Ta’n etmez eğlenir bizi

Ehline sarf eyle sözü

O şuh terzi yaktı bizi

Geçmeyiz el’an severiz

Saraçlara uğradı rah

Alalım bari bir silah

Beyaz gerdan çeşmi siyah

Kaffarı eyzan severiz

Açıktır kahve kapısı

Gelir ehl-i keyf hepisi

Gayet nazikse dayesi

Doldurup fincan severiz

Tütüncü aşkı ne bilir

Gerçi sabrolmaz öpülür

Beş paraya da yapılır

Doğratıp duhan severiz

Küpçü eli yüzü çamur

Etmekçi üst baş hamur

Börekçilerde bir umur

Anı perişan severiz

Severiz bade içeni

Yâr için serden geçeni

Nevreste bakkal güceni

Durup her zaman severiz

Arpacıda olur firak

Dolaş nalbantlardan uzak

Basmacıda huri uşak

Bulursak heman severiz

Kuyumcularda bir oğlan

Ustasına vermez aman

Şüphe yok mahbub-ı zaman

Anı bı-güman severiz

Tüfekçi, semerci, dülger

Çilingirde bir nev-dilber

Yumuşak nevreste berber

Anı der-meyan severiz

Kılıççı, penbeci, hallaç

Fesçilerde gözünü aç

Tıfıl hekim aşka ilaç

Busesin derman severiz

Dükkânı kıbleye bakar

Misk ü anber anda kokar

Küçük attar beni yakar

Afet-i devran severiz

Pas olur demirci, mıhçı

Kör topal kanbur çıkrıkçı

Bir hoş edalı çubukçu

Sahib-i elvan severiz

Tuzcuda bulunur bazı

Hoş olur kürkçü mümtazı

Çekilir saatçi nazı

Anı nümayan severiz

Eskici, nalçacı, kaffaf

Yelkenci, yorgancı, lâffaf

Olsa kılcı ile mutaf

Anı el-aman severiz

Okuruz medh ile gazel

Adettir yâr sevmek ezel

Çizmecilerde bir güzel

Etmeyip bühtan severiz

Seyret bu çarh-ı feleği

Hak kabul eyler dileği

Mektepte olan meleği

Hafız-ı Kur’an severiz

Pirinden almış da destur

Daima üzeri pastır

Güzeldir debbağlar hastır

Durmayıp heman severiz

Aklım içinde her lisan

Baştan ayağa kızıl kan

Kasap tazesi perişan

Kestirip kurban severiz

Şehr-i İstanbul içinde

Dilberler tamam içinde

Zevk için hamam içinde

Tellaki üryan severiz

Gezdim esnafı ser-te-ser

Bulmadım tab’ıma bir yar

Ne pek beyaz ne pek esmer

Gözleri fettan severiz

Serseri gezmeden meram

Dil bir yerde etmez aram

Âşıka her demde bayram

Sohbet-i yârân severiz

Düşse muhabbet usule

Kaseciye sefer ola

Saki-i gül-çehre nola

Meclis-i irfan severiz

Afet-i mah-cebin ola

Âşıka hem-nişin ola

Naz ile nazenin ola

Cilve-i huban severiz

Meftunî dem sürmek için

Muradına ermek için

Gelse vuslat bulmak için

Anı her zaman severiz


Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 4. Sivas: Sivas İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 74-75.

 

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DURSUN, Dursun Yıldızd. 1931 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2TURAN, Turan Vişned. 05.02.1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SADIK, Hüseyin, Kara Hüseyind. 1850? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4DURSUN, Dursun Yıldızd. 1931 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5TURAN, Turan Vişned. 05.02.1973 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6SADIK, Hüseyin, Kara Hüseyind. 1850? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7DURSUN, Dursun Yıldızd. 1931 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8TURAN, Turan Vişned. 05.02.1973 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9SADIK, Hüseyin, Kara Hüseyind. 1850? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10DURSUN, Dursun Yıldızd. 1931 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11TURAN, Turan Vişned. 05.02.1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12SADIK, Hüseyin, Kara Hüseyind. 1850? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13DURSUN, Dursun Yıldızd. 1931 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14TURAN, Turan Vişned. 05.02.1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15SADIK, Hüseyin, Kara Hüseyind. 1850? - ö. ?Madde AdıGörüntüle