MÜNİRE BACI

(d. ?/1852 - ö. ?/1912)
Tekke Şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1852 yılında İstanbul’da doğmuş olan Münire Bacı’nın hakkında pek fazla bilgi yoktur. İstanbul’da Kasımpaşa semtinde yaşamıştır. Çamlıca Bektaşi Tekkesi Şeyhi Nuri Baba’ya intisap etmiştir. Ölüm tarihi 1910 olarak kaynaklarda yer almakla birlikte (Toros 1934: 55), Ali Naci Baykal tarafından Bedri Noyan’a verilen ve içinde Münire Bacı’nın da nefeslerinin olduğu bir mecmuada 1912’de öldüğü kayıtlıdır (Noyan 1968: 1732). Sadettin Nüzhet Ergun, 18. yüzyılda yaşayan bir başka Münire Bacı daha olduğu ve şiirlerinin onunkilerle karıştırıldığı görüşündedir. Şiirlerinden Bektaşi şairiesi olduğu anlaşılmaktadır (Ergün II 1955: 180).

Şiirlerinde Münire mahlasını kullanan şairin dili sade olup üslubu zayıftır. Şiirlerinde estetik bir zevk bulunmaz. Alevi Bektaşi inancının temel unsurlarını dile getirir. Ayrıca mürşidine bağlılığını da ifade eder. "Haktır Allahım" mısrası ile başlayan nefesi nihavend makamında bestelenir. Nezih Uzel'in Bektaşi Nefesleri albümünde yer alır. "Boynu bağlı bendeyim / Haydariyem Haydari" (Turan vd. 2014: 362; Özmen 1998: 525; Yenisey 1946: 15-18) dizelerinin yer aldığı şiirinde Haydariye tarikatına bağlılığını ifade eder.  

Kaynakça

Ergun, S. Nüzhet (1955). Bektaşî Şâirleri ve Nefesleri. İstanbul: Maarif Yay.

Noyan, Bedri (1968). Hacı Bektaş Velî ve Bektaşîlik. Abdurrahman Güzel'de bulunan yayımlanmamış çalışma.

Özmen, İsmail (1998). "Münire Bacı". Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. 5. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yay. 525.

Toros, Taha (1934). Türk Kadın Şairleri. İstanbul: Üniversel Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar.  Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Yenisey, Fâzıl (1946). Bektaşi Kadın Şairlerimiz. İzmir: Pazar Neşriyat. 

Yıldız, Naciye (1987). Mutasavvıf Türk Kadın Şâirleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. NACİYE YILDIZ - BÜNYAMİN TAN
Yayın Tarihi: 13.09.2013
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Düvaz

Hak'tır Allahım,

Muhammed mâhım

Ali'dir şâhım,

Allah, eyvallah

 

Ol fahrü'n-nisâ

Hadice Kübra

Nur-ı Kibriyâ,

Allah, eyvallah

 

Şepper ü şüpper

Abidin Server,

Bâkır-ı Ca'fer,

Allah, eyvallah

 

Musa-yı Kâzım,

Rızâ-yı İmam,

Tâkî'dir daim,

Allah, eyvallah

 

Nâkî'dir iman,

Askerî'dir can,

Mehd-i devrân,

Allah, eyvallah

 

Çardeh-i masum

Şehid-i mazlum,

Cümlesi malum

Allah, eyvallah

 

Aşka bir canım,

Sırr-ı Rahmânım,

Derde dermanım,

Allah, eyvallah

 

Kanber ü Selman,

Pîr Balım Sultan,

Bunlarla ihsân,

Allah, eyvallah

 

Yüzümüz yerde,

Elimiz erde,

Huzur-ı pîrde,

Allah, eyvallah

 

Münire kemter,

Sizden ey server.

İsteği kevser,

Allah, eyvallah

Noyan, Bedri (1968). Hacı Bektaş Velî ve Bektaşîlik. (Abdurrahman Güzel'de bulunan yayımlanmamış çalışma), 1733/ilave.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FEYZÎ, Alid. ? - ö. 1703-04Doğum YeriGörüntüle
2LİVÂYÎd. ? - ö. 1566/67\\\'de sağDoğum YeriGörüntüle
3Pınar Başaland. 1983 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KARA HACI YUSİF OĞLUd. 1852 - ö. 1932Doğum YılıGörüntüle
5ZARÎ, Ahmet Kamil Tanrıdağd. 1852-1853 - ö. 09.11.1941Doğum YılıGörüntüle
6Beşir Fuatd. 1852 - ö. 5 Şubat 1887Doğum YılıGörüntüle
7İZZET, Mehmed Efendid. 1836 - ö. 25 Haziran 1912Ölüm YılıGörüntüle
8BÂKÎ, Abdülbâkî Efendid. 1865-66 - ö. 1912-1916-17Ölüm YılıGörüntüle
9ARİFÎ, Hacı Arif Efendid. 1831 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
10YETER ANA, Yeter Yıldırımd. 1922 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ZEMZEM HATUNd. 1765 - ö. 1852MeslekGörüntüle
12ZEHRA KAYACIKd. 1928 - ö. 13.11.2017MeslekGörüntüle
13AZBÎ BABAd. ? - ö. 1835Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÇERKEZOĞLUd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MAHBÛB EFENDİd. 1843 - ö. 1898Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞÂMÎ, Ebules'ad Şeyh Ahmed Efendid. ? - ö. 1694-95Madde AdıGörüntüle
17RÂKIM, Boz Efendi-zâde Mehmed Râkım Paşad. ? - ö. 1769Madde AdıGörüntüle
18ÂRİF, İsâ-zâde Mehmed Emin Efendid. ? - ö. 1772-73Madde AdıGörüntüle