Muzaffer Gökman

M. Taşköprülü
(d. 28 Ocak 1915 / ö. 12 Aralık 1996)
Kütüphaneci, Araştırmacı, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tam adı Mehmet Muzaffer Gökman'dır. İstanbul’da Fatma Saime Hanım ile komiser Halil Edip Bey’in oğlu olarak dünyaya geldi. Anne ve baba tarafından Kastamonuludur. Önce Üsküdar Selim-i Salis Mektebi’nden daha sonra Üsküdar Ortaokulu'ndan mezun oldu. Kabataş Erkek Lisesi’ne başladıysa da babası vefat edince okulu yarım bırakarak iş hayatına atıldı. Uzun yıllar sürdüreceği kütüphaneciliğe başladı. Sırasıyla Millî Eğitim Bakanlığı Kitaplığı, Basma Yazı ve Resimleri Derleme Müdürlüğü, Süleymaniye Genel Kitaplığı, Murat Molla Kitaplığı ve Köprülü Kitaplığı'nda çalıştı. Bu sırada İstanbul Erkek Lisesi'nin sınavlarına dışarıdan girerek liseyi bitirdi ve daha sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü'ne başladı. 1947 yılında buradan mezun oldu. Mezuniyetinden önce çalışmaya başladığı Beyazıt Devlet Kütüphanesi'nde müdürlük ve müdür vekilliği görevlerinde bulundu ve buranın gelişmesi için çaba sarf etti. Kütüphanede 1946 yılında göreve başladı ve 1977 yılında buradan emekli oldu. 1995 yılında Türk Kütüphaneciler Derneği Üstün Hizmet Ödülü'ne layık görülen Gökman, evli ve iki çocuk babasıydı. Kalp yetmezliği dolayısıyla 1996 yılında vefat etti. Karacaahmet Mezarlığı'nda medfundur.

Necmi Onur'un yaptığı röportajda "Pazar günleri dahi bana gereksiz gelir. Günde 16 saat aralıksız çalışırım… Ve yorgunluğumu sıkıntılarımı çalıştıkça unuturum" (Onur 1970'ten aktaran, Kırık 1977: 209) diyen Gökman, makale ve kitaplarının hayli fazla olmasını bu çalışma azmine borçludur. Erken yaştan başladığı kütüphanecilik mesleğini sürdürürken sayıca çok bibliyografya da hazırladı. Ayrıca Tasvir, Son Saat, Dünya Gazetesi, Cumhuriyet ve Akşam gibi gazetelerde kütüphanecilik ile ilgili yazılar kaleme aldı. Konu yelpazesi hayli geniş olan Gökman'ın, yine aynı gazetelerde "Amerika'da Bulunan Gönüllü Türk Elçileri", "Amerika'da Kalan Türk Doktorları", "Çocuk ve Trafik", "Gökleri Seyrederken", "Ekrem Reşit Rey", "Uçan Orkestra" ve "Çekirgeler" gibi başlıklardaki yazıları da yayımlandı.

1957 yılında Roma, Paris, Londra ve Alman kütüphanelerine gönderildi ve daha sonra Amerika'da da bulundu. Böylece gittiği yerleri ve oradaki kütüphaneleri tanıma fırsatı buldu. Yurda döndüğünde Amerika Notları, Amerika'da Kütüphane Sevgisi vb. çalışmaları neşredildi. Hüseyin Rahmi Gürpınar ve Sedat Simavi gibi isimlerin hayatları üzerine araştırma yaptı ve bibliyografyalarını hazırladı. Müslümanın El Kitabı ve Dinimizi Öğreniyoruz, dinî çerçevede kaleme alınmış eserleridir. Tarihî araştırmaları neticesinde Tarih Boyunca Ege Kavgası'nı yazan Gökman, çocuklar için Orhan Gazi ve Fatih İstanbul Kıyılarında adlı kitaplarını neşretti.

Kaynakça

(1977). Kitaplar Arasında 44 Yıl (Haz. Remzi Kırık). İstanbul: Eğitim Öğretim Yayınları.

(2001). "Gökman, Muzaffer". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. I. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 437-438.

(2004). "Gökman, Mehmet Muzaffer". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopesidi. C. IV. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. s. 189.

Işık, İhsan (2006). "Gökman, M. Muzaffer". Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. C. IV. Ankara: Elvan Yayınları. s. 1462-1463.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HÜLYA TEPEDELEN
Yayın Tarihi: 28.11.2019
Güncelleme Tarihi: 08.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İstanbul Kütüphaneleri ve Bugünkü VaziyetleriHüsnütabiat Basımevi / İstanbul1939Araştırma
Pratik KütüphanecilikBürhaneddin Basımevi / İstanbul1939Diğer
İstanbul Kütüphaneleri RehberiŞirketi Mürettibiye Basımevi / İstanbul1941Diğer
Fatih MedreseleriAK-ÜN Basımevi / İstanbul1943Araştırma
Murat Molla: Hayatı, Kütüphanesi ve EserleriCumhuriyet Basımevi / İstanbul1943Biyografi
Kitabın Sağlık BilgisiArkadaş Basımevi / İstanbul1946Diğer
Kütüphanelerimizden NotlarKardeşler Basımevi / İstanbul1952Diğer
Bayezit Umumi Kütüphanesi-Restorasyondan Sonra Yeni HüviyetiyleMaarif Basımevi / İstanbul1956Diğer
Atatürk ve Devrimleri BibliyografyasıTürk Tarih Kurumu Basımevi / Ankara1957Bibliyografya
İstanbul Kütüphaneleri ve Yazma Tıp Kitapları: Libraries of Istanbul and Their Medical Manuscriptsİstanbul Matbaası / İstanbul1959Diğer
Amerika NotlarıVarlık Yayınevi / İstanbul1961Gezi Yazısı
Amerika'da Kütüphane Sevgisiİstanbul Kitabevi / İstanbul1961Deneme
Atatürk ve Devrimleri Tarihi BibliyografyasıMillî Eğitim Bakanlığı Basımevi / İstanbul1963Bibliyografya
Türk Kütüphaneciliğinin Bibliyografyası -Bir Deneme-Türkiye Odalar Birliği Matbaası / Ankara1964Bibliyografya
Evimizin KütüphanesiTan Matbaası / İstanbul1966Hatıra
Hüseyin Rahmi Gürpınar: Açıklamalı BibliyografyaMillî Eğitim Basımevi / İstanbul1966Bibliyografya
İslâm Dininin Esasları -Müslümanın El Kitabı-Bahar Matbaası / İstanbul1966Diğer
Ahmet Rasim: Ramazan SohbetleriKitapçılık Ticaret Ltd. Şti. / İstanbul1967Sohbet
Tarih-i Sultan Mehmed Hân-ı Sâni: İstanbul'un FethiKitapçılık Ticaret Ltd. Şti. Yayınları / İstanbul1967Çeviri
Sedat Simavi: Hayatı ve EserleriHürriyet Gazetesi Yayınları / İstanbul1970Biyografi
50 Yılın TutanağıDoyuran Matbaası / İstanbul1973Deneme
Fatih İstanbul KapılarındaLatin Matbaacılık Sanayii / İstanbul1976Diğer
Dinimizi Öğreniyoruz -İslâmın Esasları-Latin Matbaacılık / İstanbul1976Diğer
Orhan GaziSebil Matbaacılık ve Ticaret / İstanbul1976Diğer
30 Ağustos'a Doğru (Makaleler-Anılar)Latin Matbaacılık / İstanbul1976Diğer
Sadettin Nüzhet ErgunHüsnütabiat Matbaası / İstanbul1976Biyografi
Kitaplar Arasında 44 YılEğitim-Öğrenci Yayınları / İstanbul1977Hatıra
Tarih Boyunca Ege KavgasıLatin Matbaacılık / İstanbul1977Araştırma
Tarihi Sevdiren Adam: Ahmet Refik AltınayTürkiye İş Bankası / İstanbul1978Biyografi
Ahmet Rasim: İstanbul'u Yaşayan ve Yaşatan Adamİstanbul Kitaplığı / İstanbul1989Biyografi

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Esat Mahmut Karakurtd. 1902 - ö. 15 Temmuz 1977Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Emin Yurdakuld. 13 Mayıs 1869 - ö. 14 Ocak 1944Doğum YeriGörüntüle
3Münir Çapanoğlud. 1894 - ö. 1 Temmuz 1973Doğum YeriGörüntüle
4Alıkul Osmonovd. 1915 - ö. 1950Doğum YılıGörüntüle
5Baki Süha Edipoğlud. 1915 - ö. 15 Eylül 1972Doğum YılıGörüntüle
6ELVANÇEŞİT, Elvan Çeşitd. 1915 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MUHARREM SELMANİd. ? - ö. 1996Ölüm YılıGörüntüle
8ÇATAK, Alid. 1924 - ö. 21.06.1996Ölüm YılıGörüntüle
9Fehmi Hilmi Cumaloğlud. 1912 - ö. 25 Temmuz 1996Ölüm YılıGörüntüle
10Sinan Sülünd. 12 Haziran 1980 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Yağmur Atsızd. 4 Kasım 1939 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Nazım Dündar Sayıland. 1920 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Bircan Usallı Siland. 14 Ekim 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Meltem Ahıskad. 22 Ocak 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Muzaffer Egesoyd. 1917 - ö. 20 Mayıs 1995Madde AdıGörüntüle
17Muzaffer Budakd. 1934 - ö. 5 Kasım 2004Madde AdıGörüntüle
18ÇAĞLAYAN, İsmail Muzaffer Çağlayand. 1926/1927? - ö. 19.04.2010Madde AdıGörüntüle