Madde Detay

Hayatı hakkında fazla bilgiye ulaşılamayan Nakdî, garp ocaklarına mensup bir ordu şairidir. Şiirlerinde tasvir ettiği olaylardan hareketle şairin on sekizinci yüzyılın ikinci yarısında yaşadığı düşünülür. Şiirlerine ele aldığı konular, Mehmed Paşa’nın Cezayir’de “Dayılık”ta (Beylerbeyi) bulunduğu parlak devre (1179/1766-1205/1791) aittir. Bahsi geçen dönemde Avrupa donanmalarının Cezayir’e yaptıkları saldırılara karşı kazanılan zaferler Cezayirli âşıkların şiirlerinde işledikleri başlıca konular arasındadır. Fuad Köprülü, Mehmet Paşa’nın bu şiirlerde adeta Barbaros Hayreddin Paşa’nın yerini almış büyük bir kahraman gibi gösterildiğini, hatta keramet sahibi bir veli olarak yüceltildiğini belirtir.

Köprülü, eldeki birkaç şiirinden hareketle Nakdî’nin şairlik kabiliyeti açısından çağdaşı Garp ocaklı şairlerden üstün olduğunu ifade eder. Şairini sanatı bakımından çağdaşlarına göre daha üstün tutulmasının sebebi, hece ölçüsünün yanı sıra aruzu da iyi bir şekilde kullanabilmesidir. Şiirlerinde genellikle kahramanlık konularını ve tarihî olayları ele alan âşık, koşma, semai ve divan türünde örnekler vermiştir. Aruzlu şiirlerinde Arapça-Farsça kelime ve tamlamaları sıklıkla kullandığı göze çarpar.

Alptekin, Ali Berat-Saim Sakaoğlu (2006). Türk Saz Şiiri Antolojisi (14-21. Yüzyıllar). Ankara: Akçağ Yay.

Çelik, Ali (2008). Türk Halk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Timaş Yay.

Elçin, Şükrü (1988). Akdeniz’de ve Cezâyir’de Türk Halk Şâirleri. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay.

Köprülü, M. Fuad (2004). Saz Şairleri I-V. Ankara: Akçağ Yay.

Sakaoğlu, Saim (1989). “Türk Saz Şiiri”, Türk Dili/Türk Şiiri Özel Sayısı III (Halk Şiiri), 445-450: 105-250.

Semai

Görem dersen Cezâyir’in cengini gör de seyr eyle

Kemâl ehli olanların sırrına ir de seyr eyle

Kıyâs itme sakın boştur delinmez bir demir daşdır

Heman bir yanar âteşdir uzakdan dur da seyr eyle

Çayır çimen sular çağlar nazar-girde kalmış ana pîrler

Buna dâr-ı cihan derler içeri gir de seyr eyle

Eger geçmez isen serden baîd ol bahr ile berden

Bir üstâz-ı muabbirden düşünüvir de seyr eyle

Gazî ocaktır bu ocak açılur ol yeşil sancak

Şaşırma aklın ey ahmak başına der de seyr eyle

Cezâyir kulları Nakdî kimi takvâ kimi zühdî

Kimi kadı kimi müftî Kitab’dan sor da seyr eyle

Elçin, Şükrü (1988). Akdeniz’de ve Cezâyir’de Türk Halk Şâirleri. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay. 180.