Nevzat Yalçın

(d. 1 Eylül 1926 / ö. 31 Ekim 2012)
Şair, Yazar, Deneme Yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Nevzat Yalçın, 1 Eylül 1926’da Kıbrıs’ta, şimdi Rum kesiminde bulunan Poli kasabasında, Mustafa ve Emine Aziz’in çocuğu olarak dünyaya geldi. Yalçın’ın çocukluğu Türklerle Rumların birlikte yaşadığı, küçük bir kasaba olan Poli’de geçti. Yalçın, 1932-1938 yılları arasında altı sınıfın da birlikte ders gördüğü, cami ve okulun iç içe olduğu, iki derslikli karma bir okul olan İptidaî Mektebi’nde öğrenim gördü. Ardından Lefkoşa’daki Kıbrıs İslam Lisesi’ne giden şairin bu okuldaki öğrenciliğinin üç yılı, okulun savaştan dolayı taşınması nedeniyle Lapta’da geçmiştir. Nevzat Yalçın, Kıbrıs Lefkoşa İslâm Lisesi’nin fen kısmından 5 Temmuz 1945’te “İyi” dereceyle mezun olmuştur. Aynı yıl Türkiye’de Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde yükseköğrenimine başlayan Yalçın, 1950’de yükseköğrenimini tamamladı. 1950-1956 arasında Etibank’ta raportör olarak çalıştı. Aynı zamanda Ankara Radyosu’nun İngilizce Servisi’nde spiker olarak da görev yaptı. İyi düzeyde İngilizce bilen şair, 1956-1964 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Londra Büyükelçiliği’nde mütercimlik yaptı. Nevzat Yalçın, ilk evliliğini Londra’da elçilikte görevli bir memur olan Şükran Şerife Medoğlu ile yapmış, bu evlilikten kendisinin tek çocuğu olan Nil Yalçın dünyaya gelmiştir. Bir süre sonra Şükran Şerife Hanım'dan ayrılarak Türkiye'ye dönmüştür.

Nevzat Yalçın, 1964-1970 döneminde Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde İngilizce okutmanlığı yaptı. Aynı süre içinde Türkiye’nin Sesi Radyosu’nda İngilizce haber ve program spikerliği görevlerinde de bulunan Yalçın, bu sırada Adana’nın hatırı sayılır ailelerinden birinin kızı olan Şule Aydın’la evlendi. Yalçın ile Adanalı bir avukat olan Şule Hanım yaklaşık iki yıl evli kalmış, çift ardından boşanmıştır. O yıllarda üniversitelerdeki karşıt görüşlülerin çatışması gittikçe artmaya başladığı için burada çalışmanın her geçen gün zorlaştığını gören şair, kızı Nil’in müzik eğitimini Avrupa’da devam ettirmek için ikinci kez Londra’ya gitmiştir. Kızıyla İngiltere’de yeni bir hayata başlayan Yalçın, zaman zaman Almanya’ya gitmiş, burada kendisine iş aramıştır.

Nevzat Yalçın, 1970’ten sonra Dortmund’da Berlitz School adlı bir İngilizce dershanesinde iş adamlarına ticaret İngilizcesi dersi vermiştir. Bu esnada trenle yaptığı bir yolculukta Hagen’de müzik öğretmenliği yapan Gerhild ile tanışmış, kısa sürede nişanlanmıştır. Alman bir anne babanın çocuğu olan Gerhild, müzik eğitimi almış bir öğretmen olarak görev yapmaktaydı. 29 Haziran 1971’de evlenen çift Gerhild’in Hagen’deki evine taşınmış bir süre burada beraber yaşamıştır. Sonrasında Gerhild’in atanması dolayısıyla Halver’e gelen çift burada yaşamaya başlamıştır. Nevzat Yalçın, Halver’deki Gymnasium’a İngilizce öğretmeni olarak atanmıştır. 15 yıl çalıştığı bu okuldan erken emekli olarak ayrılmıştır. Emekliliğinde sıklıkla kültür-sanat toplantıları ve gezileri yapmıştır.

Hayatının sonlarına doğru Alzheimer'a bağlı olarak dil yetisini de yavaş yavaş kaybeden Nevzat Yalçın, 31 Ekim 2012’de vefat etmiştir.

Nevzat Yalçın, Kıbrıslı Türk kimliğini hayatının her alanında korumuş ve kullanmıştır. Şiirlerinde Akdeniz-Kıbrıs Türk'ü renginde beliren bu durum, Türk edebiyatının en önemli mecralarından biri olan Hisar’da bulunması ve tanınması vesilesiyle Kıbrıs edebiyatını yüceltme ve tanıtma faaliyetlerinde de görülür. Nevzat Yalçın, özellikle Almanya’ya yerleşip burada hayatının olgunluk çağını geçirmeye başladıktan sonra kültür, siyaset ve edebiyata dair yazılar yazmıştır.

Her şeyden önce bir şair olan Nevzat Yalçın, şiirle ilgili görüş bildirmiş ve sanatını, iyi bildiği bir anlayış çerçevesinde oluşturmuştur. Ona göre şiirin kültürle beslenmesi gerekmektedir. Bu yüzden de genç şairlere yerli ve yabancı şairleri bolca okumalarını tavsiye etmiştir. Ona göre sanat, şairin asıl hedefidir. Şiiri tarifi olmayan bir nesne olarak gören Nevzat Yalçın, şiire bu açıdan bakmasıyla Ahmet Haşim’i andırmaktadır. En sevdiği şairlerin başında gelen Haşim, şiirleriyle olduğu kadar şiir anlayışıyla da Nevzat Yalçın’ı etkilemiştir.

Bununla birlikte o, Yahya Kemal çizgisinde eserler vermeyi tercih etmiş, bu özelliğiyle de Hisar dergisi bünyesinde yer almıştır. Bu nedenle de onun şiirinin temellerinde Divan edebiyatını görmek mümkündür.

Nevzat Yalçın’ın dil duyarlılığı da şiir anlayışı gibidir. İyi derecede İngilizce bilen şair, uzun bir süre radyo spikerliği de yaptığı için dili kullanmanın önemini her fırsatta dile getirmeye çalışmış ve bu konuda keskin fikirli olmamıştır. Ona göre dilin doğal bir yolu vardır. Estetik, anlaşılır ve kullanışlı olduktan sonra eski, yabancı ve yeni kelimelerin kullanılmasında sakınca yoktur.

Nevzat Yalçın’ın düz yazıları da şiirleri kadar önemlidir. Özellikle Avrupa’yı tanıdıktan sonra İngiltere, Almanya ve diğer Avrupa ülkeleri hakkındaki fikirlerini, etütlerini; tarih, kültür, dil, peyzaj, coğrafya şehir yaşamı ve sanatına dair bilgilerini okuyucusuyla paylaşmış, diğer yandan da Batı medeniyeti ile Türkiye arasında karşılaştırmalar yapmıştır. Nevzat Yalçın, son döneminde bu karşılaştırmalara bir de Kıbrıs’ı eklemiştir. Özellikle Almanya’da bulunduğu yıllarda Yalçın, Kıbrıs’a dair ne varsa onu söz konusu etmeyi bir gereklilik olarak kabul etmiş ve yazı hayatının sonunda da olsa “üçgen”ini tamamlamıştır.

Nevzat Yalçın şiirlerini çoğunlukla masal anlatıcısı üslubuyla kaleme almıştır. Şairin çocukluğundan getirdiği bu üslup onun uzun süre radyo spikerliği yapmasına da yaramıştır. İlerleyen yaşlarında şair, çocuklara masal anlatma programları düzenlemiştir. Sesine son derece hâkim olan Nevzat Yalçın’ın bu anlatım tarzı, onun özel yeteneğidir.

Kaynakça

Türk, Hatem (2017). Bir Hisar Şairi Nevzat Yalçın (Hayatı-Sanatı-Eserleri). Erzurum: Fenomen.

Türk, Hatem (2015). Nevzat Yalçın (Yayımlanmamış Şiirler). Ankara: Bizim Büro.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRK
Yayın Tarihi: 07.10.2017
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
A SokağıHisar Yayınları / Ankara1969Şiir
Güneş ve AdamHisar Yayınları / İstanbul1977Şiir
En Eski En UzakÖnel Verlag / Köln1988Hatıra
Daha Yeni Daha YakınÖnel Verlag / Köln1991Hatıra
ÜçgenÖnel Verlag / Köln1999Deneme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HİLMÎ EFENDİ, Hasand. 1782 - ö. 1847Doğum YeriGörüntüle
2Tamer Öncüld. 3 Ekim 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Kutlu Adalıd. 03 Ocak 1935 - ö. 06 Temmuz 1996Doğum YeriGörüntüle
4M. Bozkurt Güvençd. 16 Temmuz 1926 - ö. 10 Aralık 2018Doğum YılıGörüntüle
5Nevzat Üstünd. 23 Ağustos 1926 - ö. 8 Kasım 1979Doğum YılıGörüntüle
6ÖRGEL, Salim Örgeld. 1926 - ö. 1990Doğum YılıGörüntüle
7Eşref Bağrımd. 1954 - ö. 06 Nisan 2012Ölüm YılıGörüntüle
8HALİS, Halil Erdemd. 15.06.1937 - ö. 12.08.2012Ölüm YılıGörüntüle
9Abdürrahim Balcıoğlud. 1928 - ö. 14 Temmuz 2012Ölüm YılıGörüntüle
10Neslihan Önderoğlud. 1964 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Beşir Ayvazoğlud. 11 Şubat 1953 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Nurullah Cand. 21 Haziran 1947 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Gülsün Siren Kınald. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Osman Üçerd. 1940 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Baki Süha Edipoğlud. 1915 - ö. 15 Eylül 1972Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Nevzat Sazakd. 1967 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Nevzat Mehmet Fuatd. 1 Şubat 1933 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Murat Yalçınd. 24 Mart 1970 - ö. ?Madde AdıGörüntüle