NİKÂTÎ

(d. ?/? - ö. 1127/1715)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kimi kaynaklarda mahlası "Nükâtî" olarak yer alsa da (İpekten vd. 1988: 353; Abdulkadiroğlu 1999: 495) doğrusu, "incelikler" anlamına gelen "Nikâtî"dir. Nikâtî'nin asıl adı Ali olup İstanbul'da doğmuştur. Öğrenimini tamamlayıp önce mülazım sonra kadı olmuş, ülkenin farklı beldelerinde ve askeri mahkemelerde kadılık ve kâtiplik yapmış, Mora Seferi'nde ordu kadılığı görevinde bulunmuştur. Nikâtî, 1127/1715'de vefat etmiştir. Mezarı, Edirne Kapısı haricinde bulunmaktadır. Nikâtî'nin elmizdeki şiirleri biyografik kaynakların örnek olarak verdiklerinden ibarettir. Sâlim’de bir, Beliğ’de üç, Safâyî'de yedi beyti kayıtlıdır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetü'l-Âsâr Min Fevâ'idi'l-Eş'âr) İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 623-24.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1093.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu'l-Alam. C. 4. Ankara: Kaşgâr Neşriyat.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fudalâ.” C. 2. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 07.12.2013
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

O hat kim safha-i ruhsâr-ı yâra zîb ü fer virmiş

Hümâ-yı evc-i hüsne sun-ı Hak gûyâ ki per virmiş

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Anılmazdı adûnun cünbiş-i murg-ı nigâhından

Eger kim olmasaydı ol nihâl-i işve-cû tâze 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Zahm-ı tîr-i siteme merhem-i vaslun meded it

Görsün adâ da sarılmak nic'olurmış yâre 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ Nuhbetü’l-Âsâr li-zeyli Zübdetil-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 495.)

 

Görünse rûy-ı Leylî bend iderdi revzen-i çeşmin

Gözünden sakınırdı sevdigin Kays-ı belâ-dîde 

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şu‘arâ. Ankara: AKM Yay. 679.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÜDÂYÎ, Ahî-zâde Hüseyin Efendid. 1572 - ö. 1634Doğum YeriGörüntüle
2BEZMÎ, İmam Halil Bezmî Efendid. ? - ö. 1723-24Doğum YeriGörüntüle
3Erol Büyükmeriçd. 20 Ocak 1942 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HÜDÂYÎ, Ahî-zâde Hüseyin Efendid. 1572 - ö. 1634Doğum YılıGörüntüle
5BEZMÎ, İmam Halil Bezmî Efendid. ? - ö. 1723-24Doğum YılıGörüntüle
6Erol Büyükmeriçd. 20 Ocak 1942 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HÜDÂYÎ, Ahî-zâde Hüseyin Efendid. 1572 - ö. 1634Ölüm YılıGörüntüle
8BEZMÎ, İmam Halil Bezmî Efendid. ? - ö. 1723-24Ölüm YılıGörüntüle
9Erol Büyükmeriçd. 20 Ocak 1942 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HÜDÂYÎ, Ahî-zâde Hüseyin Efendid. 1572 - ö. 1634MeslekGörüntüle
11BEZMÎ, İmam Halil Bezmî Efendid. ? - ö. 1723-24MeslekGörüntüle
12Erol Büyükmeriçd. 20 Ocak 1942 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HÜDÂYÎ, Ahî-zâde Hüseyin Efendid. 1572 - ö. 1634Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14BEZMÎ, İmam Halil Bezmî Efendid. ? - ö. 1723-24Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Erol Büyükmeriçd. 20 Ocak 1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÜDÂYÎ, Ahî-zâde Hüseyin Efendid. 1572 - ö. 1634Madde AdıGörüntüle
17BEZMÎ, İmam Halil Bezmî Efendid. ? - ö. 1723-24Madde AdıGörüntüle
18Erol Büyükmeriçd. 20 Ocak 1942 - ö. ?Madde AdıGörüntüle