NURA FERYADÎ, Mehmet Kurt

(d. 24.06.1938 / ö. -)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mehmet Kurt, 24 Haziran 1938 tarihinde Erzurum’un Uzundere ilçesine bağlı Cevizli (Hatka) köyünde doğmuştur. Nura Feryadî mahlasını kullanan âşık, Ümmî âşıklardandır. Âşıklığa 1969'da gördüğü rüya sonucunda başlar. Ustası yoktur. Mahlasını rüyasında gördüğü pir vermiştir. Saz çalmayı bilmeyen âşık genellikle irticalen şiir söyler. Âşıklığı herkesin yapamayacağı bir meslek olarak değerlendiren Âşık Nura Feryadî, âşıklığın dışında rençperlik ve çiftçilikle uğraşır (Kurt 1996). Âşıklık sanatını daha çok köy çevrelerindeki kahvehanelerde, düğünlerde ve güreşlerde icra etmektedir. Erzurum haricinde, Bursa ve İzmir’e gitmiştir. Bazı yarışmalarda birkaç ödül almıştır. Sipariş üzerine özel kasetler doldurduğu bilinmektedir (Özarslan 2001: 386).

Âşık Nura Feryadî, kahvehane, düğün, mahallî geceler münasebetiyle yapılan âşık fasıllarına pek katılmayan veya yarışma, şenlik ve benzeri faaliyetler içinde verimleriyle fazlaca yer almayan, saz çalmayan ve irtical gücü bulunmayan; ancak âşık tarzı şiir geleneği vadisinde geleneksel vezin, tür ve şekilde şiir yazıp söyleyen bir gelenek temsilcisidir (Özarslan 2001: 102). Fasıllara iştirak ettiğinde âşık karşılaşmaları yapmak yerine kendi eserlerini söylemeyi tercih etmektedir. Bu şiirlerin tamamı icra bakımından serbest deyiş özelliği taşır. Âşık Nura Feryadî'nin çoğunlukla semai türünde söylediği şiirlerinde umumiyetle taasavvufî konuların tema olarak işlendiği görülür. Âşık Nura Feryadî, dünyevî konuları şiirlerine konu etmeyen bir âşıktır. Nakşibendi tarikatı müntesibi olması dolaysıyla ehl-i tarik bir tavrı olan âşığın eserlerini daha çok dinî ve tasavvufî konularda vermesine sebep teşkil eder (Özarslan 2001: 104). Mahirî ile Mahıtaban hikâyesi anlattığı ve yörede anlatılan halk hikâyelerinden bir kaçını bildiği de kaydedilmiştir (Vural 2012: 175).

Kaynakça

Mehmet Kurt, 1938, Erzurum-Uzundere, okur-yazar, çiftçi. [10.02.1996 tarihinde Erzurum’da Metin Özarslan tarafından yapılan görüşme. Görüşmenin ses kaydı ve deşifre edilmiş metin, M. Özarslan arşivindedir.]

Özarslan, Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Vural, Temel (2012). Sümmanî'den Günümüze Oltu Havzası Şairleri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MÜBÂREK, Erzurumlud. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
2ŞENKAYALI MAHİRÎ, Mahiri Özyünd. 01.07.1869 - ö. 10.04.1944Doğum YeriGörüntüle
3ZAKİRÎ, Zakir Tekgüld. 01.01.1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MÜBÂREK, Erzurumlud. ? - ö. 19. yy.Doğum YılıGörüntüle
5ŞENKAYALI MAHİRÎ, Mahiri Özyünd. 01.07.1869 - ö. 10.04.1944Doğum YılıGörüntüle
6ZAKİRÎ, Zakir Tekgüld. 01.01.1960 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MÜBÂREK, Erzurumlud. ? - ö. 19. yy.MeslekGörüntüle
8ŞENKAYALI MAHİRÎ, Mahiri Özyünd. 01.07.1869 - ö. 10.04.1944MeslekGörüntüle
9ZAKİRÎ, Zakir Tekgüld. 01.01.1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
10MÜBÂREK, Erzurumlud. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ŞENKAYALI MAHİRÎ, Mahiri Özyünd. 01.07.1869 - ö. 10.04.1944Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ZAKİRÎ, Zakir Tekgüld. 01.01.1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MÜBÂREK, Erzurumlud. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
14ŞENKAYALI MAHİRÎ, Mahiri Özyünd. 01.07.1869 - ö. 10.04.1944Madde AdıGörüntüle
15ZAKİRÎ, Zakir Tekgüld. 01.01.1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle