PERVANE, Sinan Pervane

(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).

Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.

Kaynakça

Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1(BALABANLI) ÖMER, Ömer Torunoğlud. 1881 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Cafer Turaçd. 08 Mart 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ABDî, Abdullah Ertemd. 1916 - ö. 22.05.2001Doğum YeriGörüntüle
4FERŞAD/FERŞADZADE, Ferşad İbrahim Hakkıd. 1866 - ö. 03.09.1929Doğum YılıGörüntüle
5SÂNÎ, Sânî Efendid. 1866 - ö. 1935Doğum YılıGörüntüle
6KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdatd. 01.01.1866 - ö. 01.01.1941Doğum YılıGörüntüle
7PERVİN HANIM EHTİSAMİd. 1906 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZId. ? - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9HÜSEYN SALHANOVd. 1890 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
10MEYİTTÎ/SIRRİ, Süleyman Özdolapd. 1894 - ö. 1963MeslekGörüntüle
11OZAN VELİ, Veli Kırboğad. 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
12SABRİ, Sabri Bulutd. 1947 - ö. ?MeslekGörüntüle
13KARAKAŞ, Mustafa Karakaşd. 1974 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14COŞKUNÎ, Niyazi Bedird. 1927 - ö. 2003Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FİKRİ GENÇd. 1931 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16YÜKSEL ÖZTÜRKd. 1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17RAHMANÎ, Osmand. 1865 - ö. 1915Madde AdıGörüntüle
18GÜLÜMHAN, Hatice Ayazd. 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle