Madde Detay
Refik Özdek
Refik Şevki, Gaffaroğlu
(d. 1 Eylül 1928 / ö. 28 Ağustos 1995)
Şair, Yazar, Çevirmen, Gazeteci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Soy tarihi, Köstence akıncı Türklerine kadar uzanan Refik Özdek, Elif Hanım ile Şevki Bey’in çocuğu olarak Romanya’nın liman şehri Köstence’de dünyaya geldi. Balkanlardaki siyasal baskıların bir sonucu olarak İstanbul’a göç etmek zorunda kaldı. Türkiye’ye geldikten sonra Galatasaray Lisesi'nden mezun oldu ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde yükseköğrenime başladı. Bu fakültedeki öğrenimine bir süre devam ettikten sonra Çapa Eğitim Enstitüsü'nü bitirdi. 1959’da Yeni İstanbul gazetesinde gazeteciliğe başladı. Bugün, Tercüman, Yeni Haber, Bâbıâli’de Sabah, Büyük Doğu, Tercüman Çocuk Dergisi ve Mavi Kırlangıç gibi dergi ve gazetelerde çeşitli görevler aldı, yazılar yazdı.
Gazeteciliğin yanı sıra mezunu olduğu Galatasaray Lisesi'nde bir süre Fransızca öğretmenliği de yaptı. 1968’de Uzay Yayınevi’ni kurdu ve bu yayınevinden Hazreti Peygamber Geliyor isimli şiir kitabını yayımladı. Roman, hikâye, şiir gibi edebî türlerde telif eserler veren Refik Özdek, aynı zamanda Fransızcadan pek çok kitap çevirdi.
Kırgız yazar Cengiz Aytmatov’un eserlerini Türkiye Türkçesine kazandırdı. Yeni İstanbul ve Tercüman gazeteleri için hazırladığı güncel ansiklopedi ve kitapların yanı sıra seyahat notları, çocuk kitapları ve siyasi tahlilleri içeren kitaplar kaleme aldı. Yazı ve şiirlerinde Refik Şevki ve Gaffaroğlu imzalarını da kullandı. Basın Şeref Kartı sahibi olan Refik Özdek, aynı zamanda Türk Edebiyatı Vakfı Üyeliği de yaptı.
Gülver Özdek ile evli olan Refik Özdek’in bu evlilikten Almıla isminde bir kız çocuğu dünyaya geldi. Akciğer kanserinden İstanbul’da vefat etti.
Mekân tasvirleri aracılığı ile kahramanların kişilik dünyasını belirlemeye özen gösteren Refik Özdek, roman ve hikâyelerinde çoğunlukla sosyal konuları ele alarak salt insan gerçekliğini ortaya çıkarmaya çalışır. Tabiat sevgisi, teknolojinin kötüye kullanılmasının eleştirisi, aşk, milliyetçilik, eğitim, insan psikolojisini etkileyen korkular, köy-kent çatışması, göç, sürgün ve geri kalmışlık gibi konuları mitik unsurları da kullanarak işler. Anlatılarında çoğunlukla metinlerarası ilişkiler kuran yazar; metin ekleme, metin dönüştürme ve çağrışımsal göndermelerde bulunma ögelerinden yararlanırken kendi eserleri arasında da bir bütünsellik ve ilişkiler ağı kurmaya özen gösterir.
Kaynakça
Ateş, Ömer Faruk (2014). Refik Özdek’in Roman ve Hikâyelerinde Yapı ve Tema. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Güneş, Mehmet (2011). "'Kendi Mezarını Kazan Adam' Hikâyesinde Tekliğin Simgesi, Sığınak ve Dost Olarak Meşe Ağacı”. Turkish Studies. Volume 6/3 Summer. s. 1415-1422.
Kabaklı, Ahmet (1995). “Ölüm Var Mı?”. Türk Edebiyatı. S. 264.
Otmanbölük, Günvar (1995). “Refik Özdek’i Anarken”. Türk Edebiyatı. S. 264.
Tekin, Arslan (2010). “Refik Özdek”. Edebiyatımızda İsimler ve Terimler. İstanbul: Bilgeoğuz Yayınları.
Tomakin, Elif (2013). Refik Özdek’in Romanlarının ve Hikâye Kitaplarının Yapı Bakımından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MİTAT DURMUŞYayın Tarihi: 20.11.2018Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Yayın Tarihi: 20.11.2018Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Marcel Ayme, Sarışın Küçükler | İstanbul Matbaası / İstanbul | 1954 | Çeviri |
| Georges Duhamel, Şatodaki İkizler | Yağmur Yayınları / İstanbul | 1964 | Çeviri |
| Curzio Malaparte, Hükümet Darbesi Tekniği | Bedir Yayınevi / İstanbul | 1964 | Çeviri |
| Benito Mussolini, Faşizm | Bedir Yayınevi / İstanbul | 1966 | Çeviri |
| Hazreti Peygamber Geliyor | Uzay Yayınları / İstanbul | 1968 | Şiir |
| Alexis Carrel, Yarınlara Doğru | Bedir Yayınevi / İstanbul | 1969 | Çeviri |
| Hücre (K)-Biz Şehir Eşkıyası İdik | Yağmur Yayınevi / İstanbul | 1972 | Roman |
| Adolf Hitler, Kavgam | Yağmur Yayınevi / İstanbul | 1972 | Çeviri |
| Alexis Carrel, İnsan Denen Meçhul | Yağmur Yayınları / İstanbul | 1973 | Çeviri |
| Alexis Carrel, Başarının Sırları | Yağmur Yayınevi / İstanbul | 1973 | Çeviri |
| Gérard de Nerval, Muhteşem İstanbul | Boğaziçi Yayınları / İstanbul | 1974 | Çeviri |
| Hans Baun, Dünyanın Kaderi Benim Ellerimde İdi | Yağmur Yayınları / İstanbul | 1974 | Çeviri |
| Siyasi Vasiyetnameler | Boğaziçi Yayınları / İstanbul | 1975 | Diğer |
| Üç Yiğit Atlı | Boğaziçi Yayınları / İstanbul | 1976 | Hikâye |
| Pierre Benoit, Sahra | Boğaziçi Yayınları / İstanbul | 1976 | Çeviri |
| Hedef TRT | Ekonomik ve Sosyal Yayınları / Ankara | 1977 | Diğer |
| Gözyaşı İncisi | Tercüman Gençlik Yayınları / İstanbul | 1978 | Hikâye |
| Uzaydan Gelen Adam | Tercüman Gençlik Yayınları / İstanbul | 1978 | Roman |
| Uzaylı Bargan’ın Dönüşü | Tercüman Gençlik Yayınları / İstanbul | 1979 | Roman |
| Uzay Ansiklopedisi | Tercüman Yayınları / İstanbul | 1981 | Diğer |
| Ülkeler Ansiklopedisi | Tercüman Yayınları / İstanbul | 1981 | Diğer |
| Harikalar Ansiklopedisi | Tercüman Gençlik Yayınları / İstanbul | 1983 | Diğer |
| Çanlar ve Zindanlar | Boğaziçi Yayınları / İstanbul | 1985 | Diğer |
| Kezban’a Mektup | Türk Edebiyatı Sanat Yayınları / İstanbul | 1986 | Şiir |
| Halley Geliyor | Tercüman Yayınları / İstanbul | 1986 | Diğer |
| Michel Long, Eğer Allah İsteseydi | Yeni Asya / İstanbul | 1988 | Çeviri |
| Ocağımız Sönmesin | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1989 | Roman |
| Türklerin Altın Kitabı (4 Cilt) | Tercüman Yayınları / İstanbul | 1990 | Diğer |
| Cengiz Aytmatov, Cemile/Sultan Murad | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1990 | Çeviri |
| Cengiz Aytmatov, Yıldırım Sesli Manasçı/Yüzyüze/Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1990 | Çeviri |
| Cengiz Aytmatov, Dişi Kurdun Rüyaları | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1990 | Çeviri |
| Yüreğim Yanardağ | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1991 | Hikâye |
| Cengiz Aytmatov, Beyaz Gemi | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1991 | Çeviri |
| Cengiz Aytmatov, Cengiz Han’a Küsen Bulut | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1991 | Çeviri |
| Cengiz Aytmatov, Hikâyeler | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1992 | Çeviri |
| Cengiz Aytmatov, Gün Olur Asra Bedel | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1992 | Çeviri |
| N. S. Nazarbayev, Özgürlük ve Demokrasi Yolunda | Hotama Kültür Yayınları / İstanbul | 1992 | Çeviri |
| Cengiz Aytmatov, Elveda Gülsarı | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1993 | Çeviri |
| Afşaroğlu | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1994 | Roman |
| Yazı Yazmaktan Karnı Nasırlaşan Adam | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1994 | Roman |
| Kiziroğlu Mustafa | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1994 | Hikâye |
| Cengiz Aytmatov, Toprak Ana | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1995 | Çeviri |
| Gece Yarısı Güneşi | Ötüken Yayınları / İstanbul | 1997 | Roman |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Kemal Haşim Karpat | d. 15 Şubat 1923 - ö. 20 Şubat 2019 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | KAZAK ABDAL, Ahmed | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | Yahya Benekay | d. 1925 - ö. 22 Mart 1997 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | ELİ KÖLE | d. 1928 - ö. 1991 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | EZİZ VESAİR, Eziz Vesair Hesen oğlu Ehmedov | d. 1928 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | DEVRANİ, Hasan Tutal | d. 1928 - ö. 20.02.1993 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | DERVİŞ, Derviş Ali Özuğurlu | d. 1907 - ö. 1995 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | SEFİL HAMZA, Hamza Polat | d. 1910 - ö. 1995 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | Şeref Tan | d. 1937 - ö. 28 Kasım 1995 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Abdullah Öztemiz Hacıtahiroğlu | d. 1929 - ö. 16 Aralık 2015 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Ebüssüreyya Sami | d. 1868 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Nevzat Yalçın | d. 1 Eylül 1926 - ö. 31 Ekim 2012 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Ergin İnan | d. 14 Kasım 1943 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Cihat Duman | d. 09 Haziran 1984 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Dilek Özkan | d. 22 Haziran 1969 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | Refik Ahmet Sevengil | d. 1903 - ö. 13 Eylül 1970 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | ŞEVKÎ, Çömez-zâde Mehmed Şevkî Efendi | d. ? - ö. 1688-89 | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | HİLMÎ / REFÎK, Ali Refîk Hilmî Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |