RESUL, Resul Kurbanî

(d. 1935 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1935’te (Kobotarian’a göre 1953 yılında) Karadağ bölgesindeki Eher şehrinin Abbasabad köyünde doğan Abdullah oğlu Âşık Resul Kurbanî, köyünde yapılan toylara gelen âşıklara heveslenerek âşık olmaya karar verir (Azizî Haray 1997: 142; Şehbazî 2013: 34; Kobotarian 2013: 299).

Âşıklık eğitimi almaya karar verse de bu eğitimi almak için yaşadığı yerde usta bulamayan Âşık Resul’un isteği, Âşık Kerim Hazretpur’la (Âşık Kerem Hazretî) tanışmasıyla gerçekleşir ve adı geçen âşıktan iki yıl ders alır. Sonrasında iki yıl da Âşık Hayrullah Esedî ile devam eden âşıklık eğitimi, nihayet ustasından aldığı icazetle tamamlanır (Azizî Haray 1997: 143; Şehbazî 2013: 34; Kobotarian 2013: 299).

Âşıklık eğitimini tamamladıktan sonra 18 yaşında âşıklığa başlayan Âşık Resul Kurbanî’yi meşhur eden olay, 1965 yılında Tebriz radyosunda katıldığı programla gerçekleşir. İlk programında okuduğu “Karabağ Şikestesi”ni, Tebriz’de o zamana kadar genellikle hanendelerin okuduğu havadır. Bu havayı tiz sesiyle icra eden Âşık Resul Kurbanî, artık Tebriz’de meşhur bir âşıktır ve bu icra onu Tebriz radyosunda programa başlatır. Bu programını 1978 yılına kadar aralıksız sürdürür. Radyo programının dışında televizyon kanallarında da çeşitli programlar yapan Âşık Resul Kurbanî, İran İslam Devrimi sonrasında fahri diploma ile ödüllendirilir (Azizî Haray 1997: 142-143).

Günümüzdeki Tebrizli âşıklardan Âşık Mesum Haydarî, Âşık Halil Purnamver, Âşık Mahmut Cihangirî, Âşık Cengiz Biriya ve oğlu Âşık Veliullah’a da ustalık yapan Âşık Resul Kurbanî, onların da âşık olmalarını sağlar (Abbasi vd. 2013: 323-337; Azizî Haray 1997: 143).

Tebriz’de yaşayan ve sanatını burada devam ettiren Âşık Resul Kurbanî, şiirlerinde “Resul” mahlasını kullanmaktadır (Kobotarian 2013: 300).

Okuma yazmayı bilmese de birçok şiir yaratan ve bu şiirlerini oğlu ya da akrabalarına kaleme aldıran Âşık Resul Kurbanî, ustaları Âşık Âşık Kerim ve Âşık Hayrullah dışında Tebrizli âşıklardan Âşık Meşi Paşayî, Âşık Hacı Ali İbadiyan ve Merendli Âşık Elesger ile Kuzey Azerbaycan âşıklarından Âşık Hüseyin Cavan ve Âşık Ekber Caferov’dan da etkilendiğini söylemektedir (Azizî Haray 1997: 143).

Şiirlerinde bireysel ve toplumsal konulara yer veren Âşık Resul Kurbanî, “olmasa” redifli şiirinde yaşadığı dönemde insana hangi durumlarda değer verildiğini sıralayarak bu değer sistemini eleştirir; “Bu dünyada yahşı, yaman bilerler/ Ağladıban gözyaşını silerler/ Eflatun olsan da sene gülerler/ İnan ki cibinde paran olmasa” (Azizî Haray 1997: 144).

“Gelende” redifli şiirinde ise ülkesine baharın gelişini bekleyen ve bu günün gelmesiyle ülkesinin nasıl güzelleşeceğini anlatır; “Yasemenler pıçıldaşır (sohbet etmek)/ Karanfiller aşır, daşır/ Paslı könül cavanlaşır/ Gamze, işve naz gelende” (Kobotarian 2013: 300).

Tebriz’in usta âşıklarından birisi olan ve Tebrizli Âşık Mahmut Cihangirî ile atışması olan Âşık Resul Kurbanî; Fransa, İngiltere, Çin, Macaristan, Almanya, Azerbaycan ve Türkiye’de programlara katılarak sanatı icra eder ve Tebriz âşıklık geleneğini bu ülkelerde de tanıtır (Abbasi vd. 2013: 337; Kobotarian 2013: 299-300).

Kaynakça

Abbasi, Kazım, Ahad Ferehmendi, Ali Berazende, Alipur Mehemmed Makadem (2013). Tebriz Folkloru 1. Kitap (Tebriz’den Toplanmış Folklor Örnekleri). Bakü: Nurlan.

Azizî Haray, Menuçehr (1376/1997). Âşıklar. C. 1. yyy.

Kobotarian, Nabi (2013). Tebriz Âşıklık Geleneği ve Âşık Edebiyatı. Adana: Karahan Kitabevi.

Şehbazî, Âşık Selçuk (1392/2013). Âşık Edebiyatı. Tahran: Pardis-i Daniş.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. FAZIL ÖZDAMAR
Yayın Tarihi: 06.01.2019
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KÖYLÜ OZAN/KÖYLÜ, Mehmet Özkayad. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KAHRAMAN, Ali Kahramand. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SAVAD ŞEFİ GIZId. 1885 - ö. 1950Doğum YeriGörüntüle
4Erdal Erkutd. 10 Mayıs 1935 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Altan Deliormand. 25 Haziran 1935 - ö. 22 Ağustos 2012Doğum YılıGörüntüle
6Ahmet Sayd. 1935 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MIZRAKÇIOĞLU/MIZRAKÇI, Hasan Kurnazd. 20.05.1973 - ö. 21.04.2014MeslekGörüntüle
8NEROĞLU/EMRAH, Emrah Nerd. 1949 - ö. ?MeslekGörüntüle
9SEVDAÎ, Duran Eroğlud. 01.01.1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
10PAKİZE İSRAFİL KIZI KULİYEVAd. 1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11EZİZHAN HAKVERDİYEV, Ezizhan Elihan oğlu Hakverdiyevd. 1932 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ŞEMİSTAN PAŞAYEVd. 1893 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13İPEKOĞLU, Ensar İpekd. 20.03.1969 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14SITKI, Hasand. 1858 - ö. 1936Madde AdıGörüntüle
15ENGÜNÎ, Yaşar Köksald. 1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle