RIZÂ, Ali

(d. 1248/1832-33 - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ali Rızâ Bey'dir. Rızâ mahlasını kullandı. 1248/1832-33 senesinde doğdu. Babasının ismi Edhem Şehîdî'dir. Onun babası da İran mütesellimi Mehmed Mollâ Bey olup 1223/1808-09 yılında şehit edildi. Mehmed Mollâ Bey'in babası da Edhem Bey'dir. Babası oğlunun doğumuna pekçok doğum tarihi yazdı. Bunlardan bir mısradan 28 tarihin çıktığı bir tarih manzumesini Ali Emîrî gördüğünü kaydeder. Tarihlerinden biri "necm-i dırahşân" 1248/1831-33 ve öbürü de "Ke-Zülfekâr-ı Ali" 1248/1832-33'tür. Ali Rızâ Bey, Tiranlı Altıparmak İbrahim Müznib Efendi'den ilk eğitimini aldı. Kaza kaymakamlığı ve adliyenin teşkilinden sonra savcı yardımcılığı görevinde bulundu. Daha sonra doğum yeri olan Tiran'a yakın Kavaye'de kaymakamlık yaptı. Son memuriyeti olan Kavaye kazası kaymakamlığından emekli oldu. Vefat tarihi bilinmemektedir.

Pek çok eser kaleme aldı. Özellikle tarihleri meşhurdur. O bölgedeki edip ve şairlerle müşaare (karşılıklı şiir söyleme)leri vardır.

Kaynakça

Karateke, Hakan T. (hzl.)(1995). İşkodra Şairleri ve Ali Emiri’nin Diğer Eserleri. Enderun Kitapevi. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 29.12.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Müseddes

Ey şâh her dü 'âlem bâbında bir gedâyım

Nâ-merde etme muhtâc kim fakrım ile bâyım

Derd ü belâlarınla me'lûf u mübtelâyım

Bâl u peri yanık bir pervâne-i cefâyım

Kurbân-ı 'ayn u lâmım, mecrûh-ı tîr-i yâyım

Yâ şâh emân mürüvvet bâbında bir gedâyım

'Aşk âteşiyle her dem ey gonçe-fem dahi gül

Gâh şem'-veş yanarım gâh inlerim çü bülbül

Ne tende tâb u tâkat ne dilde var tahammül

Feryâdıma yetiş gel ey şehsüvâr-ı Düldül

Kurbân-ı 'ayn u lâmım, mecrûh-ı tîr ü yâyım

Yâ şâh emân mürüvvet bâbında bir gedâyım

Bâbındadır niyâzım her şâm u subhgâhım

Sensin benim ümîdim ey melce' vü penâhım

Şem-i cemâlim olmuş mihr-i münîr u mâhım

Didârdan ayırma iki cihânda şâhım

Kurbân-ı 'ayn u lâmım, mecrûh-ı tîr-i yâyım

Yâ şâh emân mürüvvet bâbında bir gedâyım

Nâdi 'Aliyyem ancak hırzıît fi'n-nevâ'ib

'Avnen lenâ ve idrek yâ mazhare'l-'acâ'ib

İki cihânda sensin maksûd-ı külli tâlib

Hubbunla müftehirdir hep hâzırân u gâ'ib

Kurbân-ı 'ayn u lâmım, mecrûh-ı tîr-i yâyım

Yâ şâh emân mürüvvet bâbında bir gedâyım

Zulmette geçti 'ömrüm hicrân gamıyla ey mâh

Vuslat yüzünü çeşmim hiç görmedi seher-gâh

Kulun Rızâ'yı eyler bâbında şey'en lillah

Hüsnün zekâtını ver lutf eyle ey ganî mâh

Kurbân-ı 'ayn u lâmım, mecrûh-ı tîr ü yâyım

Yâ şâh emân mürüvvet bâbında bir gedâyım

(Karateke, Hakan T. (hzl.)(1995). İşkodra Şairleri ve Ali Emiri’nin Diğer Eserleri. Enderun Kitapevi. İstanbul. 177.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1VEFÂYÎ, Tiranlı Hacı Edhem Beyd. ? - ö. 1859 öncesiDoğum YeriGörüntüle
2ŞEHÎDÎ, Hacı Edhemd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HÂDİM, Hasand. ? - ö. 1805-06Doğum YeriGörüntüle
4VEFÂYÎ, Tiranlı Hacı Edhem Beyd. ? - ö. 1859 öncesiDoğum YılıGörüntüle
5ŞEHÎDÎ, Hacı Edhemd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HÂDİM, Hasand. ? - ö. 1805-06Doğum YılıGörüntüle
7VEFÂYÎ, Tiranlı Hacı Edhem Beyd. ? - ö. 1859 öncesiÖlüm YılıGörüntüle
8ŞEHÎDÎ, Hacı Edhemd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HÂDİM, Hasand. ? - ö. 1805-06Ölüm YılıGörüntüle
10VEFÂYÎ, Tiranlı Hacı Edhem Beyd. ? - ö. 1859 öncesiMeslekGörüntüle
11ŞEHÎDÎ, Hacı Edhemd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12HÂDİM, Hasand. ? - ö. 1805-06MeslekGörüntüle
13VEFÂYÎ, Tiranlı Hacı Edhem Beyd. ? - ö. 1859 öncesiAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞEHÎDÎ, Hacı Edhemd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HÂDİM, Hasand. ? - ö. 1805-06Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16VEFÂYÎ, Tiranlı Hacı Edhem Beyd. ? - ö. 1859 öncesiMadde AdıGörüntüle
17ŞEHÎDÎ, Hacı Edhemd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HÂDİM, Hasand. ? - ö. 1805-06Madde AdıGörüntüle