SÂDIK, Şeyh-zâde Mehmed Sâdık Efendi

(d. ?/? - ö. Rebiülâhır 1068/Ocak 1658)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmed Sâdık Efendi’dir. Doğum tarihi bilinmemektedir. Fetva Emini Şeyh-zâde Mehmed Edendi’nin oğlu, Şeyh Sinan Efendi’nin torunudur. Şeyh-zâde olarak tanınmıştır. Medrese öğrenimi görerek devrin bazı âlimlerinden dersler alarak mülâzım olmuştur. Rebiyülevvel 1065/Şubat 1655’te Şehremini, Rebiyülevvel 1068/Aralık 1657’de Canbaziye medreselerine müderris olarak atanmıştır. Bu görevde iken Rebiülâhır 1068/Ocak 1658’de genç yaşta vefat eylemiştir (Özcan 1989: 250-251). Mehmed Sâdık Efendi öldüğünde babası Şeyh-zâde Mehmed Edendi hayattadır ve oğlunun ölümünden altı ay sonra Şevval 1068/Temmuz 1658’de ölmüştür. Şeyh-zâde Mehmed Sâdık Efendi’nin ölüm tarihi Cunbur (2007:)’da 1657, Sicill-i Osmânî (Akbayar 1996) ve Tuhfe-i Nâ’ilî (Kurnaz, M. Tatçı 2001: 530)’de Rebiyülevvel 1068/Aralık 1657, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1990: 396)’nde 1675 olarak geçmektedir.

Mehmed Sâdık Efendi’nin eserlerine dair bir bilgi sahibi değiliz. Bilgili, ârif bir kişi olup şiirlerinde Sâdık mahlasını kullanmıştır (Özcan 1989: 252).

Kaynakça

Abdülkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 203.

Cunbur, Müjgân (2007). “Sâdık”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 7. Ankara: AKM Yay. 404.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.  403.

Kurnaz, Cemâl, M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 530-531, 920.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakaik-ı Nu’mâniye ve Zeyilleri-Vekâyiü’l-Fudalâ-I. İstanbul: Çağrı Yay. 251-252.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1990). C. 7. “Sâdık Mehmed Efendi (Şeyhzâde)”. İstanbul: Dergâh Yay. 396.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 15.02.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

 

Feyz-i câmı gör ki rîzân her bir katresi

Rind-i dürd-âşâm elinden sübhatü’l-ebrâr olur

 

*

Ol Süleymân-ı zemânun la‘l-i gevher-pâşına

Kendüyi nisbet idermiş hâtemün taş başına

 

Bîsütûn-ı gamda gönlüm tîşe-i hicrânunı

Tuymadı Ferhâdveş tokunmadukça başına

*

Nâr-ı sûzân-ı gamunla dâg dâg itdün beni

Bezm-i ‘ışk içre söyinmez bir çerâg itdün beni

(Abdülkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 203.)