SERDARÎ, Binali İnci

(d. 1926 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Binali İnci, Gümüşhane’nin Kelkit kazasına bağlı Akdağ köyünde 1926’da doğmuştur. Babası Celep Halil İnci, anası Zehra Sultan’dır. Şiirlerinde Serdarî mahlasını kullanır. Âşığın ailesi o daha bebekken Erzincan’a göç ederler. İyi durumda yaşayıp giderlerken 18 Mart 1939 tarihinde Erzincan’da deprem meydana gelince iki kız kardeşini bu felakette kaybeder. Babası enkaz altından ağır yaralı kurtarılır. Bir süre sonra İstanbul’daki ablasının yanına yerleşirler. Babası yaraları sebebiyle iki yıl sonra vefat eder. Serdarî de maddi sıkıntılar nedeniyle ortaokulu bitiremez, tahsilini yarıda bırakır. 1943’te 2. Dünya Savaşı’nın olduğu dönemde, yokluk ve yoksulluk içinde henüz 17 yaşındayken gördüğü rüya üzerine âşık olur. Her önüne gelen usta âşığa, “Beni çıraklığa al” diye yalvarır. Ne var ki kendine bir usta bulamaz. Daha sonra rüyasında Âşık Veysel’i görür ve ona rüyasında çırağı olabilmek için yalvarır. Âşık Veysel de olan sazı kimseye öğretemeyeceğini, orada bulunan âşıkları göstererek onlardan öğrenebileceğini rüyasında söyler. Kendince çalıp söyler. Güzel sesi sebebiyle Ahmet Yamacı kendisine nota öğretmek ve İstanbul radyosuna almak ister. Ancak Serdarî aynı yıl tanıdığı Davut Sularî’ye çırak olmayı tercih edince onun için yurt içindeki âşıklık gezileri başlar. Şiirlerinde Davut Sularî’nin tesiri olan Serdarî, İstanbul’da ikâmet eder. Âşık Davut Sulari ile yurdun dört bir yanını gezer. Âşık Beyhanî ile arkadaşlık yapar. Çeşitli ödüller kazanır ve plaklar doldurur (Özdemir 1975: 4-8; Halıcı 1992: 256-257). İki çocuk babası olan Kelkitli Serdarî’nin eşi vefat eder (Özdemir 1975: 8). 1975’te İstanbul Moda’da hayatını sürdürdüğü bilgisi mevcuttur.

Ahmet Özdemir tarafından Kelkitli Âşık Serdari Hayatı Sanatı ve Şiirleri Sür Beni Beni adıyla 1975’te bir çalışma yayınlanır. Özdemir, âşığın hayatı ve edebî kişiliğinden bahsettikten sonra âşığın şiirlerini “aşk şiirleri, güzellemeler, sosyal şiirler, taşlamalar, ağıtlar, koçaklamalar, dinî ve felsefi konular, atışmalar” başlıkları altında toplayarak yayımlar (Özdemir 1975: 21-78).

Serdarî, sadece platonik aşkın esiri halk ozanı değildir, o aynı zamanda Âşık Yunus gibi realisttir. Şiirlerinde haksızlığı eleştirir. Serdarî’nin şiirlerinin büyük çoğunluğunu güzellemeler teşkil eder. Âşıkta tabiat rengarenktir. İdeolojik şiirleri de vardır. Koçaklama tarzında da yazar. Serdarî, normal aşk şiirlerini söylerken din ve tarikat şiirlerini de ihmal etmez. Ona göre kişi Hak ile Hak olmasını bilirken halk ile halk olmasını da bilmelidir (Özdemir 1975: 11-19). Serdarî’nin lirik tarzda yazdığı şiirlerde Karacaoğlan tesiri görülür. Dili sade ve akıcıdır.

Kaynakça

Halıcı, Feyzi (1992). Âşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Şairleri. Ankara: AKM. Yay.

Özdemir, Ahmet (1975). Kelkitli Âşık Serdari Hayatı ve Şiirleri Sür Beni Beni. yyy: Başaran Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 21.08.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ece Hüseyin K.d. 01 Ocak 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ŞENEL, Sabahaddin Şeneld. 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞİRANİ, Eyüp Seyrani Güneşd. 1976 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KÖROĞLU, Mehmet Demircid. 1926 - ö. 2015Doğum YılıGörüntüle
5Turhan Doyrand. 1926 - ö. 1 Mart 2004Doğum YılıGörüntüle
6NAHİDE, Nahide Yılmazd. 1926 - ö. 28.04.2009Doğum YılıGörüntüle
7KARATAŞ, Şükrü Karataşd. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
8REİS AYARd. 09.08.1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
9HACI TAŞANd. 07.03.1930 - ö. 11.03.1983MeslekGörüntüle
10ÜMMANÎ, Yakup Cand. 1913? - ö. 30.01.1983Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ATE SULTAN/SONAd. 1858 - ö. 1968Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12MIZARLI, Mehmet Yılmazd. 1933 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ŞEVKİ ESENd. 1914 - ö. 16.11.1982Madde AdıGörüntüle
14SALİHÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15NİHÂNÎ, İskenderd. 1967 - ö. 1919Madde AdıGörüntüle